Hangover : दारु प्यायल्यानंतर हँगओव्हर का होतं? 90 टक्के लोक करतात 'या' चूका, काय करावं काय करु नये, लगेच वाचा

हल्ली शहरी भागात कोणतीही पार्टी म्हटलं तर ड्रिंक हे आलंच. लोक आपल्या आवडीप्रमाणे आणि कॅपेसीटी प्रमाणे दारु पितात. पण कोणत्याही पार्टीनंतर दुसऱ्या दिवशी डोकेदुखी, मळमळ आणि प्रचंड थकवा म्हणजेच 'हँगओव्हर' (Hangover) हे बरेच लोक अनुभवतात. यामुळे अनेकांचा मूड खराब होतो. शिवाय ऑफिसमध्ये जावं लागत असल्यामुळे चिडचिड होते, शिवाय काम होत नाही हे वेगळंच.

अशावेळी अनेकांना असं वाटतं की असा काहीतरी उपाय माहित असायला पाहिजे की ज्यामुळे हँगओव्हर होणार नाही किंवा टाळता येईल. काळजी करु नका आज आम्ही काही पर्याय सांगणार आहोत जे तुम्हाला सकाळ नक्कीच 'फ्रेश' करू शकतात. पण त्यापूर्वी हँगओव्हर म्हणजे काय आणि ते होण्यामागची कारणं जाणून घेऊ, मग उपाय करणं सोपं जाईल.

1. हँगओव्हर म्हणजे काय?हँगओव्हर म्हणजे अल्कोहोलच्या अतिसेवनानंतर शरीरावर होणारे अनेक नकारात्मक शारीरिक आणि मानसिक परिणाम. दारू प्यायल्यानंतर 8 ते 24 तासांच्या आत याची लक्षणे दिसू शकतात.

हँगओव्हरची मुख्य लक्षणे:तीव्र डोकेदुखीमळमळ होणे किंवा उलट्या होणेप्रचंड थकवा आणि सुस्तीतहान लागणे आणि तोंड कोरडे पडणेचिडचिड होणे आणि लक्ष केंद्रित न होणेअल्कोहोल हे एक विषारी रसायन आहे आणि जेव्हा शरीर ते बाहेर काढण्याचा प्रयत्न करते, तेव्हा वरील लक्षणे दिसू लागतात.

2. हँगओव्हरची वैज्ञानिक कारणेहँगओव्हरसाठी प्रामुख्याने तीन गोष्टी जबाबदार असतात:निर्जलीकरण (Dehydration): अल्कोहोल हे एक मूत्रवर्धक (Diuretic) आहे. याचा अर्थ ते तुम्हाला वारंवार लघवी करण्यास प्रवृत्त करते. यामुळे शरीरातील पाणी आणि महत्त्वाचे इलेक्ट्रोलाइट्स (Electrolytes) कमी होतात, ज्यामुळे डोकेदुखी आणि तहान लागते.

कॉन्जेनर्स (Congeners): अल्कोहोल निर्मिती दरम्यान तयार होणारे हे उप-उत्पादने (By-products) आहेत. गडद रंगाच्या पेयांमध्ये (जसे की व्हिस्की, रेड वाईन, ब्रँडी) कॉन्जेनर्सचे प्रमाण जास्त असते, ज्यामुळे हँगओव्हर जास्त तीव्र होतो.अॅसेटाल्डिहाइड (Acetaldehyde): अल्कोहोलचे रूपांतर शरीरात होताना 'अॅसेटाल्डिहाइड' नावाचे विषारी रसायन तयार होते, जे डोकेदुखी आणि मळमळ होण्यास कारणीभूत ठरते.

3. हँगओव्हर टाळण्यासाठी प्रभावी उपायपार्टी सुरू होण्यापूर्वी, पार्टीदरम्यान आणि पार्टीनंतर तुम्ही घेतलेल्या काही काळजीपूर्वक सवयी हँगओव्हर टाळण्यास मदत करतील:पार्टीपूर्वी आणि दरम्यानचे नियम (The Golden Rules)पोट रिकामे ठेवू नका (Eat Well): दारू पिण्यापूर्वी भरपेट जेवण करा. विशेषतः चरबी (Fat), प्रथिने (Protein) आणि कर्बोदके (Carbohydrates) असलेले जेवण अल्कोहोल शोषून घेण्याची प्रक्रिया हळू करते आणि शरीरावर होणारा विषारी परिणाम कमी होतो.

भरपूर पाणी प्या :प्रत्येक अल्कोहोलयुक्त पेयाच्या (Alcoholic Drink) मध्ये एक ग्लास साधे पाणी प्या. हे ड्रिंकच्या आधी आणि नंतर सेवन करा. याला 'वॉटर सँडविच' म्हणतात. हे पाणी निर्जलीकरण (Dehydration) टाळते आणि दारू पिण्याचा वेगही कमी होतो.शरीर एका तासात केवळ एका युनिट अल्कोहोलचे (उदा. एक स्टँडर्ड पेग) विघटन (Metabolize) करू शकते. त्यामुळे दोन ड्रिंक्सच्या मध्ये जास्त वेळ घ्या.

हलकी पेये निवडा (Choose Wisely): गडद रंगाच्या पेयांऐवजी (उदा. डार्क रम, रेड वाईन) व्होडका किंवा जिनसारखी हलक्या रंगाची पेये (Clear Spirits) निवडा. यात कॉन्जेनर्स (Congeners) कमी असतात. फिजी ड्रिंक्स (उदा. सोडा) अल्कोहोलचे शोषण वाढवतात. शक्य असल्यास पाणी किंवा बर्फासोबत प्या.

पार्टीनंतरची काळजी (The Night Cap)घरी परतल्यावर झोपण्यापूर्वी एक मोठा ग्लास पाणी प्या. जर तुम्हाला शक्य असेल तर ओआरएस (ORS) किंवा इलेक्ट्रोलाइट्स असलेले पेय प्या, ज्यामुळे शरीरातील मीठ आणि खनिजांची कमतरता भरून निघेल. अल्कोहोलमुळे तुमची झोप विस्कळीत होते. हँगओव्हर टाळण्यासाठी रात्री 7-8 तासांची शांत आणि पूर्ण झोप आवश्यक आहे.

(नोट : वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहे. न्यूज 18 मराठी मद्यपानासाठी प्रोत्साहन देत नाही. आमचा उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)