आजकाल महिलांमध्ये पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम (PCOS) ही समस्या खूप वाढत आहे. ही एक हार्मोनल समस्या आहे, ज्यामुळे अनियमित मासिक पाळी, वजन वाढणे, चेहऱ्यावर केस येणे आणि वंध्यत्व यासारखे त्रास होऊ शकतात. पीसीओएस होण्यामागे अनेक कारणे असू शकतात, ज्याबद्दल माहिती असणे खूप महत्त्वाचे आहे.
अनुवांशिक कारणे पीसीओएसचे एक प्रमुख कारण अनुवांशिक असू शकते. जर तुमच्या कुटुंबातील आई किंवा बहिणीला पीसीओएस असेल, तर तुम्हालाही तो होण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे, कौटुंबिक इतिहास जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
इन्सुलिन प्रतिरोध पीसीओएसच्या बहुतांश रुग्णांमध्ये इन्सुलिन प्रतिरोध दिसून येतो. या स्थितीमध्ये शरीरातील पेशी इन्सुलिनला योग्य प्रतिसाद देत नाहीत. परिणामी, शरीर अधिक इन्सुलिन तयार करते, ज्यामुळे अंडाशयात पुरुष हार्मोन जास्त प्रमाणात तयार होतात.
जास्त प्रमाणात एंड्रोजेन पीसीओएसमध्ये महिलांच्या शरीरात एंड्रोजेन जास्त प्रमाणात तयार होतात. हे हार्मोन चेहऱ्यावर आणि शरीरावर नको असलेले केस येणे, मुरुमे आणि केस गळणे यांसारख्या लक्षणांसाठी जबाबदार असतात.
शरीरातील जळजळ अनेक संशोधनातून असे दिसून आले आहे की, पीसीओएस असलेल्या महिलांच्या शरीरात दीर्घकाळ कमी प्रमाणात जळजळ असते. यामुळे शरीरातील हार्मोन्सचे संतुलन बिघडते.
चुकीची जीवनशैली आणि आहार आजच्या आधुनिक जीवनशैलीमध्ये शारीरिक हालचालींचा अभाव आणि प्रक्रिया केलेले अन्न तसेच जास्त साखरेचे पदार्थ खाणे सामान्य झाले आहे. यामुळे वजन वाढते, ज्यामुळे पीसीओएसचा धोका वाढतो. पीसीओएसच्या काही कारणांवर नियंत्रण ठेवता येत नाही, पण जीवनशैली आणि आहारातील बदल करून या समस्येवर निश्चितपणे नियंत्रण मिळवता येते.
तणाव आणि तणाव व्यवस्थापनाचा अभाव मानसिक ताण शरीरातील हार्मोन्सवर थेट परिणाम करतो. सततच्या ताणामुळे कोर्टिसोल नावाचे हार्मोन वाढते, ज्यामुळे पीसीओएसची लक्षणे आणखी गंभीर होऊ शकतात. टीप : (वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहेत. न्यूज 18 मराठी याची पुष्टी करत नाही. आपला उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)