अमेरिकन सायकॉलॉजिकल असोसिएशनच्या (APA) एका अहवालानुसार, अमेरिकेतील अनेक कर्मचाऱ्यांमध्ये कामाचा ताण आणि 'बर्नआउट' यांचे प्रमाण खूप वाढले आहे. 'ए.पी.ए.'च्या एका सर्वेक्षणानुसार, जवळपास 3 पैकी 5 कर्मचाऱ्यांनी कामामुळे त्यांच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम झाल्याचे सांगितले.
'बर्नआउट' म्हणजे काय?
कोविड-19 महामारीनंतर जगभरातील कर्मचाऱ्यांमध्ये कामाचा ताण आणि 'बर्नआउट'चे प्रमाण खूप वाढले आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेनुसार (WHO), 'बर्नआउट' हा कामाच्या ठिकाणी योग्य प्रकारे हाताळला न गेलेल्या ताणामुळे उद्भवणारा एक सिंड्रोम आहे. कामामुळे येणारा थकवा, मानसिक तणाव, कामाबद्दल नकारात्मक आणि उदासीन भावना आणि कामाच्या क्षमतेत होणारी घट, ही 'बर्नआउट'ची प्रमुख लक्षणे आहेत.
advertisement
कर्मचाऱ्यांनी स्वतःच्या मानसिक आरोग्याच्या रक्षणासाठी 'बर्नआउट'ची लक्षणे ओळखणे महत्त्वाचे आहे. कामाचा ताण आणि 'बर्नआउट' कमी करण्यासाठी तुम्ही 'या' 5 सोप्या टिप्स वापरू शकता...
1) स्वतःची कार्यक्षमता ओळखा
तुम्हाला कामाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी किती काम आवश्यक आहे, हे समजून घेण्याचा प्रयत्न करा. कामामुळे जास्त थकवा येणार नाही याची काळजी घ्या. हाताळता येणार नाही, इतके काम घेतल्यास कामाचा ताण वाढून 'बर्नआउट' होऊ शकतो.
2) गरज असेल तेव्हा 'नाही' म्हणा
गरज पडल्यास तुमच्या बॉसला 'नाही' म्हणायला घाबरू नका. जर तुम्ही आधीच थकून गेला असाल आणि तुम्हाला एखादा नवीन प्रोजेक्ट दिला गेला, तर तो नंतर करण्याची विनंती करायला अजिबात संकोच करू नका. जास्त काम स्वीकारल्याने तुमचा ताण वाढेल आणि कामाची गुणवत्ताही खराब होईल. 'नाही' म्हटल्याने किंवा नवीन कामासाठी जास्त वेळ मागितल्याने तुम्ही उद्धट वाटणार नाही किंवा तुमचा बॉस तुम्हाला वाईट समजणार नाही.
3) दिवस सुरू करण्यापूर्वी नियोजन करा
प्रत्येक मिनिटाचे नियोजन करण्याची गरज नाही, पण दिवसातील 3 ते 4 महत्त्वाच्या कामांची यादी केल्यास तुमचे काम अधिक चांगले होऊ शकते. सकाळी उठल्यावर काय करायचे याचा विचार करण्याऐवजी, तुमच्या महत्त्वाच्या कामांचे आधीच नियोजन केल्यामुळे तुम्हाला आराम मिळेल.
4) कामातून छोटी विश्रांती घ्या
जर तुम्ही ब्रेक न घेता सतत काम करत राहिलात, तर दिवस खूप थकवणारा होऊ शकतो. म्हणून, कामातून काही मिनिटांची विश्रांती घेणे महत्त्वाचे आहे. या वेळेत तुम्ही जवळच्या व्यक्तींशी बोलू शकता, थोडा वेळ फिरून येऊ शकता किंवा कॉफी घेऊ शकता. छोटी विश्रांती घेतल्याने तुम्हाला आराम मिळेल आणि ताण कमी होईल.
5) आवडत्या कामांसाठी वेळ काढा
कामामुळे दिवस खूप थकून गेल्यासारखे वाटू शकते, पण जर तुम्ही तुमच्या आवडीच्या कामांसाठी थोडा वेळ काढला, तर तुम्हाला पुन्हा ऊर्जा मिळेल. दिवसभर काम केल्यावर तुम्हाला आनंद देणाऱ्या गोष्टींमध्ये थोडा वेळ घालवा. यामुळे तुम्हाला थकल्यासारखे वाटणार नाही.