अशा वेळी "आता हे दूध टिकणार कसं?" हा प्रश्न आपल्याला सतावतो. पण तुम्हाला माहीत आहे का, जेव्हा फ्रिज नव्हते तेव्हा आपली आजी-आजोबा काही खास देशी जुगाड वापरून दूध दोन-दोन दिवस ताजं ठेवायचे. आज आपण त्याच जुन्या पण प्रभावी ट्रिक्स पाहणार आहोत.
फ्रिज नसतानाही दूध राहील ताजं, वापरा 'या' 5 पारंपारिक आणि सोप्या ट्रिक्स
advertisement
दूध खराब होण्याचं मुख्य कारण म्हणजे त्यात वाढणारे बॅक्टेरिया. जर आपण तापमान आणि साठवण्याची पद्धत योग्य ठेवली, तर फ्रिजशिवायही दूध व्यवस्थित टिकू शकतं.
1. दोन ते तीन वेळा उकळणे
हा सर्वात जुना आणि खात्रीशीर उपाय आहे. जर फ्रिज नसेल, तर दूध दर 4 ते 6 तासांच्या अंतराने उकळून घ्यावे. दूध उकळल्यामुळे त्यातील बॅक्टेरिया नष्ट होतात.
महत्त्वाची टीप: दूध उकळताना त्यात थोडी साखर टाकली तर ते अजून जास्त काळ टिकण्यास मदत होते.
2. थंड पाण्याच्या परातीचा वापर
जर तुमच्याकडे फ्रिज नसेल, तर एका मोठ्या परातीत किंवा टोपात थंड पाणी भरा. आता दुधाचं पातेलं त्या पाण्याच्या मध्यभागी ठेवा. यामुळे पाण्याची थंडावा दुधाच्या पातेल्याला मिळतो आणि दुधाचं तापमान वाढत नाही.
प्रो टिप: जर शक्य असेल तर त्या पाण्यात थोडे खडे मीठ टाका, यामुळे पाणी जास्त वेळ थंड राहतं.
3. सुती ओल्या कपड्याचा प्रयोग
हा उपाय अगदी विना वीज फ्रिज सारखा काम करतो. दुधाचं पातेलं एखाद्या जाळीने झाकून ठेवा आणि त्यावर एक सुती कापड थंड पाण्यात भिजवून पूर्णपणे गुंडाळा. कापड जसं जसं सुकेल, तसं तसं ते पुन्हा ओलं करा. बाष्पीभवनाच्या (Evaporation) प्रक्रियेमुळे पातेल्यातील दूध थंड राहतं आणि खराब होत नाही.
4. हवेशीर आणि अंधारी जागा
दूध कधीही खिडकीजवळ किंवा जिथे ऊन येईल अशा ठिकाणी ठेवू नका. स्वयंपाकघरातील सर्वात थंड आणि अंधारी जागा निवडा. जमिनीवर फरशीवर पातेलं ठेवणं कधीही चांगलं, कारण फरशीचा थंडावा दुधाला मिळतो.
5. वेलची किंवा बेकिंग सोडा
जर तुम्हाला वाटत असेल की दूध आता फाटण्याची शक्यता आहे, तर दूध उकळताना त्यात एक चिमूटभर बेकिंग सोडा टाका. बेकिंग सोडामुळे दुधाची आम्लता कमी होते आणि दूध फाटत नाही. तसेच, एक-दोन वेलची टाकल्यामुळेही दूध लवकर खराब होत नाही.
आपण अनेकदा दूध उकळल्यानंतर त्यावर लगेच घट्ट झाकण ठेवतो. गरम दुधावर झाकण ठेवल्याने आत वाफ साचते आणि त्या वाफेचं पाणी होऊन पुन्हा दुधात पडतं, ज्यामुळे दूध लवकर नासतं. त्यामुळे दूध पूर्णपणे थंड झाल्याशिवाय त्यावर घट्ट झाकण ठेवू नका; त्याऐवजी जाळीचा वापर करा.
फ्रिज असणं ही सोय आहे, पण ती गरज नाही. वरील साध्या टिप्स वापरून तुम्ही विजेविना किंवा फ्रिजविना तुमचं दूध आरामात 12 ते 24 तास टिकवू शकता. या ट्रिक्स तुमच्या आई किंवा आजीला नक्की विचारून बघा, त्या तुम्हाला अजून काही गुपितं सांगतील.
