मुंबई: इंडिया बुलियन अँड ज्वेलर्स असोसिएशन (IBJA) च्या माहितीनुसार आज 13 नोव्हेंबर रोजी सोने आणि चांदीच्या दरात मोठी वाढ झाली आहे. 10 ग्रॅम सोन्याचा भाव आज 2,211 रुपयांनी वाढून 1,26,124 रुपये प्रति 10 ग्रॅमवर पोहोचला आहे. जो काल 1,23,913 रुपये होता. त्याचप्रमाणे चांदीच्या दरातही मोठी वाढ झाली आहे. चांदी 7,103 रुपयांनी वाढून 1,63,808 रुपये प्रति किलोग्रामवर पोहोचली आहे. तर कालचा भाव 1,56,705 रुपये प्रति किलो होता. ऐतिहासिक दरांबद्दल बोलायचं झाल्यास 17 ऑक्टोबर रोजी सोन्याने 1,30,874 रुपये तर 14 ऑक्टोबर रोजी चांदीने 1,78,100 रुपये प्रति किलोचा सार्वकालिक उच्चांक (All Time High) गाठला होता.
advertisement
या वर्षातील सोन्या-चांदीच्या किंमतीतील वाढ
या वर्षात सोन्याच्या किमतीत लक्षणीय वाढ झाली आहे. 2024 च्या 31 डिसेंबर रोजी 24 कॅरेट सोन्याचा 10 ग्रॅमचा भाव 76,162 रुपये होता. जो आता वाढून 1,26,124 रुपये झाला आहे. याचा अर्थ या वर्षात आतापर्यंत सोन्याच्या किमतीत 49,962 रुपयांची वाढ झाली आहे.
चांदीच्या किमतीतही मोठी वाढ झाली आहे. 31 डिसेंबर 2024 रोजी एक किलो चांदीची किंमत 86,017 रुपये होती. जी आता 1,63,808 रुपये प्रति किलो झाली आहे. म्हणजेच या कालावधीत चांदीच्या भावात 77,791 रुपयांची वाढ झाली आहे.
शहरांनुसार सोन्याचे दर वेगवेगळे असण्याची कारणे
1. वाहतुकीचे खर्च (Transportation Costs): सोने ही भौतिक वस्तू असल्याने, ती एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी घेऊन जाण्यासाठी खर्च येतो. बहुतेक सोने आयात हवाई मार्गाने होते आणि नंतर ते देशाच्या अंतर्गत भागांपर्यंत पोहोचवावे लागते. या वाहतुकीच्या खर्चात इंधन, सुरक्षा, वाहने आणि कर्मचाऱ्यांचे शुल्क समाविष्ट असते.
2. सोने खरेदीची मात्रा (Quantity of Gold Purchase): शहर आणि राज्यानुसार सोन्याची मागणी वेगवेगळी असते. उदाहरणार्थ: दक्षिण भारतात भारताच्या एकूण सोन्याच्या वापरापैकी सुमारे 40% हिस्सा वापरला जातो. इथे विक्रेते मोठ्या प्रमाणात (बल्क) सोने खरेदी करतात, ज्यामुळे त्यांना कमी दरात सोने मिळते. याउलट टियर-2 शहरांमध्ये दर जास्त असू शकतात.
3. स्थानिक ज्वेलरी असोसिएशन (Local Jewellery Association): देशभरातील स्थानिक ज्वेलरी संघटना सोन्याचे दर निश्चित करतात. उदाहरणार्थ: तमिळनाडूमध्ये 'ज्वेलर्स अँड डायमंड ट्रेडर्स असोसिएशन' दरांचे नियमन करते. अशा अनेक संघटना देशभरात दर निश्चित करण्याचे काम करतात.
4. सोन्याची खरेदी किंमत (Gold Purchase Price): हा सर्वात मोठा घटक आहे, जो विविध शहरांतील सोन्याच्या दरांवर परिणाम करतो. ज्या ज्वेलर्सनी (सराफांनी) स्टॉक स्वस्त दरात खरेदी केला असेल, ते ग्राहकांना कमी दर देऊ शकतात.
सोने खरेदी करताना 2 गोष्टी लक्षात ठेवा
1. प्रमाणित (Certified) सोनेच खरेदी करा: नेहमी ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड (BIS) चे हॉलमार्क असलेले प्रमाणित सोनेच खरेदी करा. हा हॉलमार्क अल्फान्यूमेरिक स्वरूपात (उदा. AZ4524) असू शकतो. हॉलमार्किंगमुळे सोने किती कॅरेटचे आहे याची खात्री पटते.
2. किंमत तपासा (Price Cross Check): सोने खरेदी करताना त्याचे योग्य वजन आणि खरेदीच्या दिवसाचा दर अनेक स्रोतांकडून (उदा. इंडिया बुलियन अँड ज्वेलर्स असोसिएशनची वेबसाइट) तपासावा. सोन्याचा भाव 24 कॅरेट, 22 कॅरेट आणि 18 कॅरेटनुसार वेगवेगळा असतो.