,मुंबई: गेल्या काही आठवड्यांपासून सातत्याने वाढत असलेली चांदीची किंमत आता थंडावलेली दिसत आहे. अमेरिका आणि चीनमधील व्यापारी तणाव कमी झाल्याने ‘सेफ-हेवन’ गुंतवणुकीची मागणी घटली असून त्यामुळे चांदीच्या किंमती त्यांच्या विक्रमी पातळीपासून सुमारे 10% खाली आल्या आहेत. MCX वर चांदी 1,70,415 प्रति किलोवरून घसरत 1,53,700 पर्यंत आली आहे. मात्र ब्रोकरेज कंपनी Motilal Oswal चा अंदाज आहे की- ही केवळ तात्पुरती घसरण आहे आणि आगामी काळात चांदीसाठी अजूनही उज्ज्वल भविष्य बाकी आहे.
advertisement
रेकॉर्ड हायनंतर आलेली घसरण
गेल्या काही आठवड्यांतील चांदीच्या वेगवान वाढीनंतर अचानकच तीव्र घसरण दिसून आली. 17 ऑक्टोबर रोजी Multi Commodity Exchange (MCX) वर सिल्व्हर फ्यूचर्स सुमारे 10% घसरून 1,53,700 प्रति किलो पर्यंत आले. दिवसाच्या उत्तरार्धात थोडी सुधारणा झाली आणि किंमत 1,57,300 वर स्थिरावली. 20 ऑक्टोबर रोजी चांदी 1,56,755 या पातळीवर सुमारे 0.1% ची किरकोळ वाढ दाखवत ट्रेड होत होती.
चांदीची चमक का कमी झाली?
-अमेरिका आणि चीन यांच्यातील अलीकडील व्यापार तणावात आलेल्या शिथिलतेमुळे गुंतवणूकदारांची सेफ-हेवन (सुरक्षित गुंतवणूक) मागणी कमी झाली.
-अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी चीनवर लावलेले 100% अतिरिक्त टॅरिफ टिकाऊ नाहीत असे मान्य केले. पण ते बीजिंगने भाग पाडल्यामुळे लावले होते. असे त्यांनी सांगितले.
-या विधानानंतर आंतरराष्ट्रीय बाजारात गुंतवणूकदारांनी मोठ्या प्रमाणावर प्रॉफिट बुकिंग केली.
-परिणामी चांदीची किंमत $54/oz वरून $51.5/oz पर्यंत घसरली, म्हणजेच सुमारे 6% ची घसरण.
भारतीय बाजारात याचा थेट परिणाम दिसून आला. चांदी 1,70,415 च्या उच्चांकावरून 1,53,700 पर्यंत कोसळली – म्हणजे तब्बल 16,700 ची घसरण. डे ट्रेडिंगमधील सुधारणा झाल्यानंतर ती 1,57,300 पर्यंत परत आली असली तरीही, ती अजूनही सर्वकालीन उच्चांकापेक्षा सुमारे 10% खाली आहे.
ही स्ट्रक्चरल रॅली
ब्रोकरेज हाऊस Motilal Oswal यांचे मत आहे की- सध्याची घसरण ही केवळ शॉर्ट-टर्म नफावसूलीचा परिणाम आहे. त्यांच्या मते, चांदीचा बाजार सध्या स्ट्रक्चरल रीव्हॅल्युएशन फेज मधून जात आहे. जो यापूर्वीच्या सट्टेबाज रॅलींपेक्षा (1980 आणि 2011) वेगळा आहे.
चांदीची किंमत सोनेाच्या तुलनेत सुमारे 1.7 पट जास्त अस्थिर असते. त्यामुळे वाढ आणि घसरण दोन्ही अधिक तीव्रतेने दिसतात. मात्र या वेळची वाढ ही फक्त सट्टेबाज मागणीमुळे नाही, तर ती मजबूत औद्योगिक मागणी आणि मर्यादित पुरवठा यावर आधारित आहे.
औद्योगिक मागणी
चांदीचा वापर सध्या विविध आधुनिक तंत्रज्ञान क्षेत्रांमध्ये झपाट्याने वाढत आहे. त्यामध्ये इलेक्ट्रॉनिक्स, सोलर पॅनल्स, वैद्यकीय उपकरणे, बॅटरी उत्पादन याचा समावेश आहे.
Motilal Oswal यांच्या मते, औद्योगिक मागणीची मजबूत पायाभूत गरज बदलता येणार नाही. मर्यादित पुरवठा किंमती उंच ठेवण्यास भाग पाडेल, ज्यामुळे खप नियंत्रित राहील आणि नवीन पुरवठ्याला चालना मिळेल.
कुठे थांबेल चांदी?
शॉर्ट टर्ममध्ये 1,55,000– 1,53,000 हा महत्त्वाचा सपोर्ट झोन मानला जात आहे.
या पातळीवरून रिकव्हरी झाली, तर किंमत पुन्हा 1,65,000 ते 1,70,000 पर्यंत झेपावू शकते.
मात्र जागतिक व्यापार तणावातील बदल आणि डॉलर इंडेक्समधील चढउतार हे पुढील किंमत दिशेचे मुख्य निर्धारक असतील.