मुंबई : पावसाळ्यात ग्रामीण भागात शेतीकामांची लगबग सुरू असते. शेतकरी पेरणी, नांगरणी, मळणी अशा सर्वच कामांसाठी ट्रॅक्टरवर अवलंबून असतो. मात्र, या काळात अनेक शेतकऱ्यांच्या तक्रारी ऐकायला मिळतात की “ट्रॅक्टर वारंवार बंद पडतो, इंजिन सुरू होत नाही किंवा मध्येच थांबतो.” त्यामुळे शेतीची महत्त्वाची कामं खोळंबतात. खरंतर, पावसाळ्यातील दमट हवामान आणि चिखलमय परिस्थितीमुळे ट्रॅक्टरच्या काही यंत्रणांवर थेट परिणाम होतो. योग्य वेळी काळजी घेतली, तर हे त्रास टाळता येऊ शकतात.
advertisement
पावसाळ्यात ट्रॅक्टर बंद पडण्याची प्रमुख कारणं
इंधनातील पाणी मिसळणे – सततच्या पावसामुळे डिझेल टाकीत पाणी जाण्याची शक्यता वाढते. पाणी मिसळल्याने इंजिन सुरू होण्यात अडचण येते किंवा ट्रॅक्टर बंद पडतो.
एअर फिल्टरमध्ये अडथळा – दमट हवामानामुळे एअर फिल्टरमध्ये चिखल, धूळ किंवा ओलावा अडकतो. त्यामुळे इंजिनला योग्य प्रमाणात हवा मिळत नाही.
बॅटरीची समस्या – सतत ओलसर हवेमुळे बॅटरीच्या टर्मिनल्सवर गंज चढतो. त्यामुळे चार्जिंग नीट होत नाही आणि ट्रॅक्टर सुरू होण्यास त्रास होतो.
ब्रेक आणि क्लचवर परिणाम – चिखलामुळे ब्रेक शूज आणि क्लच प्लेट्सवर घसरण वाढते. परिणामी गाडी नीट पुढे जात नाही किंवा मध्येच थांबते.
विद्युत वायरिंग खराब होणे – पावसाळ्यात ओलावा आणि चिखलामुळे वायरींगमध्ये शॉर्टसर्किटची समस्या उद्भवते.
यासाठी काय उपाय करावेत?
इंधन टाकीवर कव्हर वापरा – पाणी जाऊ नये म्हणून टाकीवर नेहमी योग्य झाकण ठेवा. शंका असल्यास डिझेल फिल्टर वेळोवेळी साफ करा.
एअर फिल्टर स्वच्छ ठेवा – पावसाळ्यात दर १०-१५ दिवसांनी एअर फिल्टर काढून स्वच्छ करा. आवश्यक असल्यास नवा फिल्टर लावा.
बॅटरीची देखभाल करा – टर्मिनल्सवर ग्रीस किंवा पेट्रोलियम जेली लावल्यास गंज बसत नाही. बॅटरी चार्जिंग नियमित तपासा.
ब्रेक-क्लचची काळजी घ्या – ओल्या चिखलात सतत काम झाल्यास हे भाग तपासून वेळेत दुरुस्ती करावी.
वायरींग सुरक्षित ठेवा – पावसात गाडी बाहेर न ठेवता शेडमध्ये पार्क करा. वायरिंगवर पाणी जाऊ नये यासाठी आवश्यक कव्हर वापरा.
नियमित सर्व्हिसिंग – पावसाळा सुरू होण्याआधी इंजिन ऑइल, ग्रीसिंग आणि फिल्टर बदलणे यासारखी कामे केली, तर ट्रॅक्टर अधिक काळ सुरळीत चालतो.
शेतकऱ्यांनी घ्यायची खबरदारी
पावसाळ्यात ट्रॅक्टर नेहमी उंच जागी उभा करावा.
पाण्यात किंवा दलदलीत गाडी उभी करू नये.
जड कामानंतर ट्रॅक्टर साफ करून चिखल काढावा.
पावसाळ्यात ट्रॅक्टर बंद पडणे ही सामान्य समस्या असली तरी योग्य देखभाल आणि वेळोवेळी तपासणी केली, तर मोठ्या अडचणी टाळता येतात. शेतकऱ्यांनी थोडी खबरदारी घेतली, तर महत्त्वाच्या हंगामात कामात खंड पडणार नाही आणि ट्रॅक्टरही दीर्घकाळ टिकेल.