आपल्या पारंपरिक खाद्यपदार्थांना मागे टाकून पाश्चात्त्य पदार्थांनी भारतीय स्वयंपाकघरात आपले स्थान निर्माण केले आहे. जसे की, आपल्या नाश्त्यामध्ये ब्रेडने जागा घेतली आहे. त्याचवेळी, स्वयंपाकाच्या तेलामध्ये ऑलिव्ह ऑईलला मोहरीच्या तेलापेक्षा जास्त आरोग्यदायी मानले जाते. पण खरंच ऑलिव्ह ऑईल मोहरीच्या तेलापेक्षा जास्त आरोग्यदायी आहे का? मोहरीच्या तेलाच्या दीर्घकाळ वापरामुळे कोणते आजार होतात का? मोहरीचे तेल विरुद्ध ऑलिव्ह ऑईल यांच्या या लढाईत कोणते तेल जिंकते, ते आम्ही तुम्हाला सविस्तर सांगत आहोत.
advertisement
भारतीय स्वयंपाकघरातील पारंपरिक साथीदार : मोहरीचे तेल
भारतीय स्वयंपाकघरात मोहरीचे तेल शतकानुशतके वापरले जात आहे. आपण मोहरीचे तेल शिजवून आणि कच्चे दोन्ही स्वरूपात वापरत आलो आहोत. पण हळूहळू आधुनिक स्वयंपाकघरात ऑलिव्ह ऑईलने आपले स्थान निर्माण केले आहे.
मोहरीच्या तेलाचे फायदे : मोहरीचे तेल भारतीय खाद्यपदार्थांमध्ये अनेक वर्षांपासून वापरले जात आहे. त्यात ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड असतात, जे हाडे आणि हृदयासाठी चांगले असतात. मोहरीच्या तेलात 60% पर्यंत मोनोसॅच्युरेटेड फॅट्स (MUFA) असतात, तर त्यात 21% पर्यंत पॉलीसॅच्युरेटेड फॅट्स (PUFA) असतात. यासोबतच, मोहरीच्या तेलात अँटीऑक्सिडंट्स आणि व्हिटॅमिन ई देखील असतात. हे दोन्ही त्वचेसाठी खूप फायदेशीर आहेत. म्हणूनच लहान मुलांच्या शरीरावर मालिश करण्यासाठी आणि अनेक ठिकाणी केसांना लावण्यासाठी मोहरीचे तेल वर्षांनुवर्षे वापरले जात आहे.
तोटे : पण मोहरीच्या तेलाचे काही तोटेही आहेत. या तेलात इरुसिक ऍसिडचे प्रमाण जास्त असते आणि त्याचा जास्त वापर केल्यास आरोग्याला समस्या निर्माण होऊ शकतात. मोहरीच्या तेलाचा जास्त वापर आरोग्यासाठी हानिकारक असू शकतो. त्यात पॉलीसॅकराईड्स असतात जे जास्त प्रमाणात शरीरासाठी हानिकारक असू शकतात.
आधुनिक स्वयंपाकघरातील नवं पाहुणा : ऑलिव्ह ऑईल
अलीकडच्या काळात ऑलिव्ह ऑईलने आपल्या स्वयंपाकघरात बरीच जागा मिळवली आहे. अनेक प्रकारच्या सॅलड्समध्ये ते ड्रेसिंग म्हणून वापरले जाते.
ऑलिव्ह ऑईलचे फायदे : हे तेल हृदयाच्या आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर आहे कारण त्यात मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट्स जास्त असतात. ऑलिव्ह ऑईलमध्ये सुमारे 73% मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट्स (MUFA) असतात, तर त्यात 11% पर्यंत पॉलीअनसॅच्युरेटेड फॅट्स (PUFA) असतात. हे कोलेस्ट्रॉल नियंत्रित करतात. तसेच, ते व्हिटॅमिन ई आणि अँटीऑक्सिडंट्सचा चांगला स्रोत आहे, जे त्वचेसाठी फायदेशीर आहेत. म्हणूनच ऑलिव्ह ऑईल केसांना आणि त्वचेलाही वापरले जाते.
तोटे : पण जर तुम्ही ऑलिव्ह ऑईलचा जास्त वापर केला तर ते शरीराला नुकसान पोहोचवू शकते. तसेच, हे तेल जास्त गरम केल्यास आपले गुणधर्म गमावू शकते.
स्वयंपाकासाठी कोणते तेल चांगले आहे?
मोहरीचे तेल आणि ऑलिव्ह ऑईल दोन्ही चांगली तेलं आहेत, पण ते तुम्ही कोणत्या प्रकारचे अन्न शिजवता किंवा कोणत्या पदार्थांमध्ये वापरता यावर अवलंबून आहे. ऑलिव्ह ऑईल बहुतेक भूमध्यसागरीय (Mediterranean) खाद्यपदार्थांमध्ये वापरले जाते, तर मोहरीचे तेल भारतीय आणि आशियाई पदार्थांसाठी अधिक योग्य असू शकते.
ऑलिव्ह ऑईल चांगले मानले जाते कारण त्यात MUFA जास्त असते, परंतु जेव्हा स्वयंपाकाचा विचार येतो, तेव्हा ते गरम केल्यावर आपले आरोग्यदायी गुणधर्म गमावू शकते. दुसरीकडे, मोहरीचे तेल स्वयंपाकासाठी चांगले म्हटले जाऊ शकते कारण ते उच्च तापमानावरही स्थिर राहते.
म्हणजेच, जर तुम्ही ही दोन्ही तेलं तुमच्या आहारात मध्यम प्रमाणात आणि योग्य प्रकारे वापरली, तर ती तुमच्यासाठी फायदेशीर ठरू शकतात. ही दोन्ही तेलं कमी प्रमाणात वापरून तुम्ही एक चांगली आणि निरोगी जीवनशैली अंगीकारू शकता.
हे ही वाचा : फिटनेसची आवड असूनही कंटाळा येतोय? फाॅलो करा 'या' 7 टिप्स; वर्कआऊटमध्ये राहील सातत्य!
हे ही वाचा : Rest In Workout Sessions : जिम सेशननंतर विश्रांती का आवश्यक आहे? फायदे वाचून चकित व्हाल..