आयुर्वेदात शिलाजीतचे चार प्रकार आहेत. सोनं, चांदी, तांबे आणि लोखंड शिलाजित. लोखंड शिलाजित हे आरोग्यासाठी सर्वात फायदेशीर मानलं जातं. सहसा या प्रकारचं शिलाजीत बाजारात उपलब्ध असतं. असं म्हणतात की, शिलाजीतचं सेवन केलं तर तुम्ही स्वतःला दीर्घकाळ तरुण ठेवू शकता. काही लोकांचा असा विश्वास आहे की शिलाजीतचं सेवन केल्याने प्रजनन क्षमता प्रचंड वाढते. प्राचीन काळापासून शिलाजीतचा वापर पुरुषत्व वाढवण्यासाठी केला जात आहे.
advertisement
Heart Attack : काही दुखलं की घेताय औषधं, येऊ शकतो हार्ट अटॅक
उत्तर प्रदेशातील अलिगड आयुर्वेदिक मेडिकल कॉलेजचे सहाय्यक प्राध्यापक डॉ. पियुष माहेश्वरी यांनी सांगितलं की, शिलाजित हा असंख्य खनिजे आणि इतर जैविक पदार्थांपासून बनलेला एक चिकट पदार्थ आहे. त्यात खनिजे, अमीनो आम्ल, जीवनसत्त्वे आणि इतर शक्तिशाली घटक असतात, ज्यामुळे ते आयुर्वेदिक औषधात एक महत्त्वाचे औषध बनते. शिलाजितचा वापर अनेक आरोग्य समस्यांपासून मुक्त होण्यासाठी केला जातो. शिलाजितचे सेवन केल्याने शारीरिक कमकुवतपणा, उर्जेचा अभाव, रक्त प्रवाह आणि मानसिक आरोग्याशी संबंधित समस्या दूर होतात.
उत्तर प्रदेशातील अलिगड आयुर्वेदिक मेडिकल कॉलेजच्या असोसिएट प्रोफेसर डॉ. सरोज गौतम म्हणतात की शिलाजित हे अनेक चमत्कारिक पोषक तत्वांचे भांडार आहे. आयुर्वेदात ते औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण मानले जाते. शिलाजित हे एक रसायन आहे, जे वात, पित्त आणि कफ विकारांमध्ये सर्वात फायदेशीर मानलं जातं. शिलाजीतचा वापर मधुमेहाच्या रुग्णांवर उपचार करण्यासाठी केला जातो. टीबीने ग्रस्त रुग्णांवर उपचार करण्यासाठी देखील याचा वापर केला जातो. ते शरीरातील पेशींना पुनरुज्जीवित करते आणि पेशींना नुकसान होण्यापासून रोखतं. रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी शिलाजीत खूप प्रभावी मानलं जातं. शरीराच्या कमकुवतपणासह अनेक आजार याने बरे होतात.
शिलाजीतमध्ये प्रजनन आरोग्य आणि प्रजनन क्षमता वाढवणारे घटक भरपूर प्रमाणात मानले जातात. त्याचे सेवन केल्याने तुम्हाला लैंगिक समस्यांपासून खूप आराम मिळू शकतो. पुरुष आणि महिला दोघेही ते सेवन करू शकतात. त्याच्या सेवनाने प्रजनन आरोग्य जलद गतीने वाढते. ते वंध्यत्वाच्या समस्येपासून मुक्त होण्यास मदत करतं. जर शिलाजीतचं योग्य प्रकारे सेवन केलं तर ते शरीरात शक्ती भरतं. ते महिलांसाठी टॉनिक म्हणून देखील काम करतं. 14 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांना शिलाजित देऊ नये. गर्भवती महिलांनी ते सेवन करू नये.
शिलाजीतचं सेवन कसं करावं?
आयुर्वेद तज्ज्ञांच्या मते, शिलाजीत दुधात मिसळून पिणं सर्वात फायदेशीर आहे. ते व्हिनेगर आणि सूपमध्ये मिसळून देखील पिऊ शकता. जर तुमच्याकडे द्रव शिलाजीत असेल तर त्याचे तीन थेंब दुधात मिसळून प्यावे. ते ज्युसमध्ये मिसळून पिऊ नये, कारण आयुर्वेद स्पष्टपणे ते प्रतिबंधित करतो. तुम्ही दिवसाच्या कोणत्याही वेळी जेवणानंतर शिलाजीतचं सेवन करू शकता. शिलाजीत घेतल्यानंतर हलकं अन्न खावं आणि फास्ट फूडपासून दूर राहावं. ते बराच काळ सेवन केलं जाऊ शकतं, पण आयुष्यभर टाळलं पाहिजे