नाग पंचमीचे महत्त्व -
श्रीकृष्णाने यमुना नदीत कालिया नावाच्या विषारी नागाचा पराभव करून लोकांचे रक्षण केले. हा दिवस श्रावण शुद्ध पंचमीचा होता, त्यामुळे त्या दिवसापासून नागपूजा प्रचारात आली असे मानले जाते. या दिवशी नागपूजा केल्याने सर्पभय दूर होते आणि विषबाधेचे संकट टळते, अशी श्रद्धा आहे.
तसेच महाभारतात राजा जनमेजयाच्या सर्पयज्ञाची कथा आहे. राजा परीक्षितच्या सर्पदंशामुळे झालेल्या मृत्यूचा बदला घेण्यासाठी जनमेजयाने सर्पयज्ञ सुरू केला, ज्यात अनेक सर्पांचा नाश होत होता. तेव्हा आस्तिक मुनींनी हस्तक्षेप करून तो यज्ञ थांबवला आणि सर्पांना जीवदान दिले. ज्या दिवशी सर्पांना अभय मिळाले, तो दिवस नागपंचमी म्हणून साजरा केला जातो.
advertisement
ज्या व्यक्तींच्या कुंडलीत कालसर्प दोष असतो, त्यांनी नागपंचमीच्या दिवशी नागदेवतेची विशेष पूजा केल्यास या दोषाचा नकारात्मक प्रभाव कमी होतो असे मानले जाते.
नागदेवता भगवान शंकराच्या गळ्यात वासुकी नागाच्या रूपात वास करतात. त्यामुळे नागपंचमीला नागाची पूजा करणे, म्हणजे सगुण रूपातील शिवाची पूजा केल्याप्रमाणे आहे. असे केल्याने भगवान शिव प्रसन्न होतात आणि भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण करतात. शिवाय श्रीहरी विष्णू शेषनागावर विसावतात, त्यामुळे सर्पांना दिव्य स्थान प्राप्त झाले आहे. नागपंचमीला सर्पांची पूजा करून शिव आणि विष्णू दोघांच्याही कृपाशिर्वादास पात्र होता येते, अशी श्रद्धा आहे.
प्रकृती आणि पर्यावरणाशी संबंध:
शेतकऱ्यांचा मित्र: नाग आणि साप हे शेताचे रक्षणकर्ते आणि शेतकरी बांधवांचा मित्र मानला जातो. ते शेतातील उंदीर आणि इतर कीटकांना खाऊन पिकांचे रक्षण करतात, त्यामुळे शेतीत संतुलन राखण्यास मदत होते. या दिवशी नागांची पूजा करून त्यांचे संरक्षण करण्याचे महत्त्व अधोरेखित केले जाते.
नाग पंचमी २०२५ पूजा मुहूर्त - आज सकाळी ५:४१ ते ८:२३ पर्यंत नाग पंचमीची पूजा करावी. त्यानंतर करायची असल्यास सकाळी ८:३० ते दुपारी १२:१५ पर्यंत करा. या मुहूर्तात नाग देवतेची पूजा करणे खूप शुभ आणि फलदायी ठरणार आहे.
दृष्ट लागल्यासारखी अचानक संकटे! वक्री झालेला बुध या राशींना भयंकर त्रास देणार
नाग पंचमी २०२५ शुभ योग
नाग पंचमीनिमित्त अनेक शुभ योग तयार होत आहेत, ज्यामुळे आजचे महत्त्व आणखी वाढले आहे. यावेळी नाग पंचमीला शिवयोग, रवियोग, सिद्ध असे महायोग तयार होत आहेत. तसेच मिथुन राशीत शुक्र आणि गुरूच्या युतीमुळे गजलक्ष्मी राजयोग तयार होत आहे. त्याच वेळी कर्क राशीत सूर्य आणि बुध यांच्या युतीमुळे बुधादित्य योग तयार होत आहे.
नाग पंचमी पूजा विधी
सकाळी लवकर स्नान करून नागाच्या मूर्तीची, चित्राची किंवा वाळू/माती/पिठाने बनवलेल्या नागाची पूजा करावी.
अभिषेक: नागदेवतेला दूध, पाणी, हळद, कुंकू, फुले, तांदूळ, दुर्वा इत्यादी अर्पण करावे.
नैवेद्य: लाह्या, बत्ताशे, पुरणाचे दिंड किंवा उकडीचे पदार्थ यांचा नैवेद्य दाखवावा.
मंत्र जप: 'ॐ नागदेवताय नमः' किंवा 'ॐ भुजंगेशाय विद्महे, सर्पराजाय धीमहि, तन्नो नागः प्रचोदयात्' या मंत्रांचा जप करावा.
कथावाचन: नागपंचमीची कहाणी वाचावी किंवा ऐकावी.
उपवास: काही स्त्रिया या दिवशी उपवास करतात.
शुभकार्य टाळा: या दिवशी जमिनीची खोदकाम, नांगरणे, झाडे तोडणे आणि धारदार वस्तूंचा वापर करणे टाळावे असे मानले जाते.
शनी 13 जुलैपासून वक्री चाल करणार; या 4 राशींना सलग नोव्हेंबरपर्यंत सुखाचे दिवस
(सूचना : येथे दिलेली माहिती ज्योतिषीय ज्ञानावर आधारित आहे. याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. न्यूज 18 मराठी त्याची हमी देत नाही.)