मात्र, अनेक वादांनंतरही लग्न जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. लग्न हे जीवन जगण्याचा आधार आहे. लग्न हे कुटुंब सुरू करण्याचा एक मार्ग आहे. मात्र, आता समाजानुसार लग्नाची व्याख्या बदलत आहे. अनेक लोकं आता लग्नाला घाबरतात. केवळ भारतातच नाही, तर चीन असो किंवा जपान, सर्वत्र मुलं आणि मुली लग्नाला घाबरतात. लग्नाचं नाव ऐकताच ते पळून जातात. यामुळे अनेक सरकारांनी लग्नासाठी अनुदान देण्यास सुरुवात केली आहे. चीन आणि जपानच्या सरकारांना आधीच काळजी वाटू लागली आहे. कारण, त्यांच्या देशातील जन्मदर घटला आहे. तिथले लोकं लग्नही करू इच्छित नाहीत आणि त्यांना मुलंही नको आहेत.
advertisement
आज आपण जपानबद्दल बोलूया. जपान एक विकसित देश आहे. जपानमधील जन्मदर सतत घटत आहे. जपानमधील जन्मदर 125 वर्षांतील नीचांकी पातळीवर पोहोचला आहे. 2024 मध्ये केवळ 7,20,988 मुलांचा जन्म झाला, तर 16,18,684 लोकांचा मृत्यू झाला. तज्ज्ञांचा अंदाज आहे की, जन्मदर असाच राहिला, तर आजपासून 695 वर्षांनी म्हणजे 2720 पर्यंत जपानमध्ये फक्त एक मूल शिल्लक राहील. आता तुमच्या मनात प्रश्न येईल की, जपानमध्ये अशी परिस्थिती का निर्माण होत आहे. तर याचं सर्वात मोठं कारण म्हणजे तिथले लोकं लग्न करू इच्छित नाहीत. लग्न करत असले, तरी महागाई आणि बेरोजगारीमुळे त्यांना मुलं नको आहेत.
जपानमधील नवीन ट्रेंड
जपानमध्ये घटणाऱ्या विवाहांचं सर्वात मोठं कारण म्हणजे, तिथे मुलं कमी आहेत. जपानमधील प्रत्येक 100 मुलांपैकी काही मोजकीच मुलं लग्नाच्या बंधनाबाहेर जन्मतात. याचा अर्थ ही मुलं पारंपरिक विवाहित पालकांच्या घरी जन्माला येत नाहीत. यासाठी एक नवीन ट्रेंड सुरू झाला आहे. ज्याला लोकं फ्रेंडशिप मॅरेज म्हणतात. होय, यशस्वी विवाहाचं रहस्य काय आहे? उत्तर प्रेम असेल. पण हे बरोबर आहे का? जर तुम्ही जपानी तरुणांना विचाराल, तर कदाचित नाही. जपानी लोकांच्या मते, प्रेम किंवा सेक्स, म्हणजे शारीरिक संबंध, आता आवश्यक राहिलेले नाहीत. अनेक जपानी तरुण आता 'फ्रेंडशिप मॅरेज' निवडत आहेत, ज्यात प्रेम किंवा शारीरिक संबंध नसतात.
जपानमध्ये फ्रेंडशिप मॅरेजचा पूर
जपानमधील मुलं आणि मुली आता पारंपरिक विवाहापासून पळ काढत आहेत. त्यामुळे लोकं हा नवीन ट्रेंड स्वीकारत आहेत. 'कलर्स' नावाच्या एजन्सीनुसार, जपानमध्ये सुमारे 12,40,000 लोकं 'फ्रेंडशिप मॅरेज' मध्ये रस दाखवत आहेत. 'कलर्स' ही 'फ्रेंडशिप मॅरेज'ची व्यवस्था करणारी पहिली आणि एकमेव एजन्सी आहे. साउथ चायना मॉर्निंग पोस्ट (SCMP) मधील एका रिपोर्टनुसार, मार्च 2015 मध्ये सुरू झाल्यापासून या एजन्सीने सुमारे 500 लोकांची 'फ्रेंडशिप मॅरेज' घडवून आणली आहेत. यापैकी काही लोकं पालकही झाले आहेत.
हे फ्रेंडशिप मॅरेज म्हणजे काय, लव्ह मॅरेजपेक्षा किती वेगळं?
आता प्रश्न असा आहे की, हे तुमच्या बेस्ट फ्रेंडशी लग्न करण्यासारखं आहे का? उत्तर अगदी नाही. साउथ चायना मॉर्निंग पोस्टच्या रिपोर्टनुसार, फ्रेंडशिप मॅरेज हे पारंपरिक लव्ह मॅरेज नाही आणि ते तुमच्या बेस्ट फ्रेंडशी लग्न करण्यासारखंही नाही. 'फ्रेंडशिप मॅरेज' हे एक असं नातं आहे, ज्यात एक मुलगा आणि एक मुलगी एकाच घरात राहतात आणि त्यांचे छंद, तत्त्वं आणि विचार सारखे असतात. अशा नात्यात नवरा-बायको असणं हा एक विधी आहे, कारण त्यांच्यात एकमेकांबद्दल प्रेम नसतं आणि त्यांचे शारीरिक संबंधही नसतात. एकूणच, दोघांवरही एकमेकांवर प्रेम करण्याची किंवा शारीरिक संबंध ठेवण्याची सक्ती नसते. दोघांची इच्छा असल्यास, ते फ्रेंडशिप मॅरेजच्या बाहेरही इतर कोणासोबत रोमँटिक नात्यात राहू शकतात. म्हणजे जोडपं इतर कोणासोबत कुठेही शारीरिक संबंध ठेवू शकतं.
अशी लग्नं कोण करतं?
फ्रेंडशिप मॅरेज झाल्यानंतर, जोडपं एकत्र राहायचं की वेगळं, हे ठरवू शकतं. त्यांना मूल हवं असल्यास, ते 'इनसेमिनेशन' सारख्या इतर पद्धतींचा अवलंब करतात. आता प्रश्न असा आहे की, हे कसं काम करतं? लग्न करण्यापूर्वी जोडपं एकत्र जीवन कसं घालवणार, यावर तास-तास किंवा दिवस-दिवस बोलतात. ते अन्नापासून घरकामापर्यंत आणि अगदी रेफ्रिजरेटरमध्ये जागा कशी वाटून घेणार, याबद्दलही बोलतात. जपानमध्ये फ्रेंडशिप मॅरेज म्हणजे असा रूममेट शोधणं, ज्याचे छंद दुसऱ्या व्यक्तीशी जुळतात. फ्रेंडशिप मॅरेज करणाऱ्या लोकांचं वय सुमारे 32 वर्षं असतं. असं म्हटलं जातं की, जे लोकं पारंपरिक विवाहावर विश्वास ठेवत नाहीत, ते फ्रेंडशिप मॅरेज करतात.
हे ही वाचा : Mahabharat : आईच्या गर्भातच चक्रव्यूहचं ज्ञान, तरी त्यात अडकून अभिमन्यूचा मृत्यू कसा झाला?
हे ही वाचा : भारतीय सकाळी आंघोळ करतात, पण चीन-जपान नागरिक रात्रीचं का आंघोळ करतात? विज्ञान काय सांगतं?