छत्रपती संभाजीनगर : छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा हा देश-विदेशातील पर्यटकांसाठी आकर्षणाचे प्रमुख केंद्र मानला जातो. येथे असलेली अजिंठा-वेरूळ लेणी जागतिक वारसा ठिकाणे असून, वर्षभर हजारो पर्यटक त्यांना भेट देतात. मात्र पावसाळा सुरु झाला की या पर्यटनस्थळांना एक वेगळाच मोहक साज चढतो. मुसळधार पावसामुळे डोंगररांगा हिरव्यागार शालूने झाकल्या जातात, दऱ्याखोऱ्यांतून खळखळून वाहणारे धबधबे प्रवाहित होतात आणि परिसराचे नैसर्गिक सौंदर्य आणखीनच खुलून दिसते.
advertisement
या वर्षीही पावसाळ्याच्या पहिल्याच मोठ्या सरींनी अजिंठा परिसराला नवी झळाळी दिली आहे. सलग चार दिवसांपासून या भागात पावसाची संततधार सुरु आहे. परिणामी अजिंठा डोंगररांग हिरव्या रंगाने नटली असून, तिथले लहान-मोठे धबधबे प्रवाहित झाले आहेत. पर्यटकांच्या डोळ्यांचे पारणे फेडणारे असे दृश्य या काळात पाहायला मिळत आहे.
विशेषत हा अजिंठा लेणीतील सहस्त्रकुंड धबधबा हा पावसाच्या पाण्यामुळे ओसंडून वाहतो आहे. दगडांच्या कड्यावरून कोसळणारे पांढरे शुभ्र पाणी, त्यातून निर्माण होणारा धुरकट धुके आणि खळखळणारा आवाज यामुळे परिसरात एक वेगळीच नैसर्गिक मैफल रंगली आहे. याचबरोबर सप्तकुंड धबधबाही या पावसाळ्यात जोमाने प्रवाहित होऊ लागला आहे. लेणींच्या मागच्या डोंगररांगेतून वाहणारे हे धबधबे पर्यटकांसाठी आकर्षणाचा ठरले आहेत.
अजिंठा लेणींच्या परिसरातून वाहणारी वाघुर नदी देखील या दिवसांत पुरेपूर प्रवाहित झाली आहे. नदीच्या पाण्याच्या पातळीत झालेली वाढ आणि त्याच्याबरोबरच वाहणारे धबधबे यामुळे अजिंठा लेणींचा परिसर एक वेगळाच नजारा सादर करतो आहे. साधारणपणे उन्हाळ्यात कोरडे पडलेले दगड, कडे आता हिरवाईने नटले आहेत. झाडाझुडपांना नवे जीवन मिळाले असून, संपूर्ण परिसराचा नजारा एखाद्या चित्रकाराने रंगवलेल्या कॅनव्हासप्रमाणे भासत आहे.
वारसा स्थळ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या अजिंठा लेणींची ऐतिहासिक व कलात्मक भव्यता तर सर्वज्ञात आहेच, मात्र निसर्गाने दिलेले हे सौंदर्य पावसाळ्यात अधिकच मनोहारी वाटते. अजिंठा लेणीतील शिल्पकलेबरोबरच धबधब्यांचा संगीतनिर्मिती करणारा खळखळाट पर्यटकांना मंत्रमुग्ध करून टाकतो.
सध्या सुरू असलेल्या पावसामुळे अजिंठा डोंगररांगातील बहुतेक धबधबे सक्रिय झाले असून, पुढील काही आठवड्यांत या भागात पर्यटनासाठी गर्दी वाढण्याची शक्यता आहे. हिरवाईत न्हालेला परिसर, प्रवाहित धबधबे आणि गडगडाट करत वाहणारी वाघुर नदी हे सारे दृश्य पर्यटकांना निसर्गसौंदर्याचा अद्भुत अनुभव देत आहेत.
एकूणच, पावसाळ्याच्या आगमनाने अजिंठा लेणींचा परिसर नव्या उत्साहाने बहरून गेला आहे. कला आणि निसर्ग यांचा संगम येथे खुलून दिसत असून, अजिंठा लेणींचे सौंदर्य या पावसाळ्यात पर्यटकांना पुन्हा पुन्हा आकर्षित करणार आहे.