सांगलीतील अनोखी परंपरा, पत्रावळीमध्ये बसवले जातात घट, Video

आश्विन शुद्ध प्रतिपदेपासून सुरू होणाऱ्या शारदीय नवरात्रीला मोठ्या उत्साहात सुरुवात झाली आहे. शरद ऋतूची चाहूल घेऊन येणाऱ्या नवरात्राला आपल्याकडे खूप महत्त्व दिले जाते. या नवरात्र उत्सवाची सुरुवात प्रतिपदेला कलशामध्ये माता दुर्गाला आवाहन करून केली जाते. ही घटस्थापना करण्याची प्रत्येकाची पद्धत वेगवेगळी असल्याचे पहायला मिळते. काही ठिकाणी देवीची मूर्ती प्रतिष्ठापित करतात तर काहीजण धातूचे किंवा मातीचे कलश मांडतात.

सांगलीच्या गाव भागामध्ये पळसाच्या पानांवरती पारंपरिक पद्धतीने घटस्थापना करण्याची परंपरा आहे. या परंपरेविषयी स्थानिक पुजारी संदिप गुरव यांनी दिलेली माहिती जाणून घेऊ. पत्रावळीत होते घटस्थापना सांगलीत गावभागात पूर्वीपासून पत्रावळीमध्ये घट बसविण्याची परंपरा आहे. पूर्वी टेंभूर्णी, वड, केळीच्या पानांपासून आम्ही पत्रावळ्या वळत होतो. मात्र अलिकडे टेंभूर्णी, बिब्यासह वडाची झाडे कमी झाली आहेत. सध्या केवळ पळसाच्या पानांच्या पत्रावळी तयार कराव्या लागतात. संपूर्ण गावातील लोकांना आम्ही पत्रावळी देतो. यामध्येच लोक घटस्थापना करतात. पूर्वापार चालत आलेली परंपरा आम्ही आजही जपली आहे असे गुरव सांगतात.

गुरवाला पत्रावळीचा मान नवरात्र हा आदिशक्तीचा सण कृषी संस्कृतीशी नाते जोडणारा आहे. सांगलीतील ग्रामीण भागामध्ये आजही घटाची स्थापना करण्यासाठी पारंपरिक पत्रावळ्या वापरल्या जातात. या पत्रावळी गावातील गुरवांकडून तयार केल्या जातात. "आमच्या गावात पूर्वापार पळसाच्या पानांवरच घटस्थापना केली जाते. मंदिरातही हीच परंपरा कायम आहे. घटस्थापनेसाठी लागणारी पत्रावळी आम्ही बाजारातून आणत नाही. तर गुरव ही पत्रावळी बनवून देतात. तसेच गावातील प्रत्येक घरापर्यंत तेच पत्रावळी पोहोचवतात," असे स्थानिक शिवाजी भोकरे यांनी सांगितले.