Nagamani : कोब्रा सापाकडे खरंच नागमणी असतो का? ज्यामुळे लोक होतात वश, जाणून घ्या किती खरं किती खोटं?

श्रीदेवी आणि ऋषी कपूर यांचा अभिनय असलेल्या नगीना चित्रपट तुम्हाला आठवत असेल, ज्यामध्ये अमरीश पुरी यांनी भैरोनाथ नावाचं पात्र साकारलं होतं, जे इच्छाधारी नागिणीजवळ असलेला नागमणी मिळवण्याचा प्रयत्न करतात. मात्र असा नागमणी खरच असतो का? जाणून घेऊयात सांपाबाब संभ्रम निर्माण करणाऱ्या काही प्रश्नांबाबत

साप दूध पितात : अनेकांना असं वाटत की साप दूध पितात, या श्रद्धेमुळे नागपंचमीच्या दिवशी नागांना दूध पाजलं जातं. पण साप दूध आवडतं म्हणून पित नाहीत तर मजबुरीने पितात. वास्तविक नागपंचमीच्या आधी सापांना भुकेने तहानलेले ठेवले जाते. यामुळे नागपंचमीच्या दिवशी नागाला दूध पाजले की तो पिण्यास सुरुवात करतो. वास्तविक साप हे थंड रक्ताचे प्राणी आहेत, अशा परिस्थितीमध्ये त्याला दूध पाजणे म्हणजे त्यांचं आरोग्य धोक्यात घालण्यासारखं आहे.

साप बदला घेतात : सापांबाबत आणखी एक मोठा गैरसमज म्हणजे साप बदला घेतात. मात्र साप कधीही बदला घेत नाहीत, आपली प्रतिमा डोळ्यासमोर ठेवून तो आपल्या शत्रूचा पाठलाग करतो हा समज चुकीचा आहे. त्याला धोका जाणवला तरच तो चावा घेतो.

नागमणीचे सत्य : अनेक बॉलिवूड चित्रपटांमध्ये नागमणीची संकल्पना दाखवण्यात आली आहे. असे म्हटले जाते की, नागाजवळ नागमणी असतो, ज्याद्वारे तो कोणालाही नियंत्रित करू शकतो. पण ते तसे नाही. पौराणिक वस्तुस्थितींवर जरी ते खरे मानले जात असले तरी ते विज्ञानाच्या दृष्टिकोनातून खोटे आहे.

या नागमणीच्या लोभापायी अनेक सापांना जीव गमवावा लागला आहे. पण तरी आजपर्यंत एकही नागही सापडलेला नाही. नागाजवळ नागमणी आहे ही एक केवळ अंधश्रद्धा आहे.

साप त्यांचे जबडे वेगळे करतात : ज्याप्रमाणे माणसाचा खांदा डिस्लोकेट जातो, त्याचप्रमाणे सापही त्यांचे जबडे डिस्लोकेट करतात. ते आपली शिकार गिळण्यासाठी हे करतात. पण हे खरे नाही. सापाचा खालचा जबडा दोन भागात विभागलेला असतो. ते स्ट्रेच करण्यायोग्य आहे, त्यात ग्लू लागलेली असते, जेणेकरून तो नंतर पुन्हा चिकटेल.

दरम्यान आपन आपल्या आजूबाजूला साप दिसला की भीतीपोटी त्याला मारून टाकतो. मात्र प्रत्येक साप हा विषारी असतोच असे नाही, अनेक बिनविषारी साप असातात. त्यामुळे अशावेळी याबाबत सर्पमित्रांना माहिती द्यावी.