जवाहरलाल नेहरू मेडिकल कॉलेज, अलीगढ मुस्लिम विद्यापीठातील मानसशास्त्रज्ञ डॉ. फिरदौस जहान यांनी माहिती देताना सांगितले की, माइंडफुलनेसच्या नियमित सरावाने ताण कमी करता येतो. यामुळे मनाला शांती आणि स्थिरता मिळते. त्याच्या सरावात ध्यान, श्वासोच्छवासाचे तंत्र आणि मन वर्तमान क्षणात ठेवण्याचे मार्ग यांचा समावेश होतो. मुले, प्रौढ किंवा वृद्ध कोणालाही ताण येऊ शकतो. इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे देखील यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
advertisement
डी-स्ट्रेस म्हणजे काय?
डॉ. फिरदौस जहान म्हणाल्या की, डी-स्ट्रेस म्हणजे ताण किंवा दबाव कमी करणे. आधुनिक जीवनशैलीत काम, नातेसंबंध, अभ्यास, आर्थिक समस्या आणि इतर जबाबदाऱ्यांमुळे आपल्यावर अनेक प्रकारचे ताण येतात, ज्याचा मनावर आणि शरीरावर नकारात्मक परिणाम होतो.
डी-स्ट्रेस म्हणजे पद्धती आणि प्रक्रियांचा एक समूह, ज्याचा वापर व्यक्ती आपला मानसिक आणि शारीरिक ताण कमी करण्यासाठी करतो. डी-स्ट्रेसचा उद्देश केवळ ताणाची पातळी कमी करणे नाही, तर मानसिक आणि शारीरिक आरोग्याचा समतोल राखणे देखील आहे. डी-स्ट्रेस करण्याचे अनेक मार्ग आहेत. जसे की व्यायाम, ध्यान, संगीत ऐकणे, पुरेशी झोप घेणे आणि छंद पूर्ण करणे. या सर्व क्रियांचा उद्देश हा आहे की, आपण आपल्या कामातून आणि चिंतेतून थोड्या वेळासाठी दूर जाऊन मानसिक शांती मिळवू शकतो.
माइंडफुलनेसचे फायदे
त्यांनी सांगितले की, माइंडफुलनेस, म्हणजेच वर्तमान क्षणात पूर्ण जागरूकतेने जगणे, आपल्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी अनेक प्रकारे फायदेशीर आहे. जसे की ताण कमी करणे. माइंडफुलनेसचा सराव आपले मन शांत करतो आणि ताणाची पातळी कमी करण्यास मदत करतो. हे आपल्याला मानसिक स्पष्टता आणि स्थिरता देते. हे एकाग्रता सुधारते. माइंडफुलनेस लक्ष आणि एकाग्रता सुधारते. यामुळे आपण कोणत्याही कामावर अधिक चांगले लक्ष केंद्रित करण्यास सक्षम असतो, ज्यामुळे कार्यक्षमता वाढते. हे झोप सुधारते.
नियमित माइंडफुलनेस सरावाने झोपेची गुणवत्ता सुधारते. यामुळे मनाला शांती मिळते, ज्यामुळे निद्रानाश आणि अस्वस्थता यांसारख्या समस्या कमी होतात. माइंडफुलनेसचा वापर शारीरिक वेदना व्यवस्थापित करण्यासाठी देखील उपयुक्त ठरला आहे. यामुळे वेदनांची जाणीव वाढते आणि त्याची तीव्रता सहन करणे सोपे होते. माइंडफुलनेसच्या या फायद्यांमुळे, आजकाल ताण, नैराश्य आणि चिंता यांसारख्या समस्यांशी सामना करण्यासाठी तो एक प्रभावी उपाय बनला आहे. त्याच्या नियमित सरावाने व्यक्तीचे मानसिक आरोग्य आणि जीवनाचा एकूण दर्जा सुधारतो.
हे ही वाचा : साधा की, टोस्टेड... कोणता ब्रेड खाणं फायदेशीर? तज्ज्ञ सांगतात की, "रक्तातील साखर कमी..."
हे ही वाचा : एकाच जागी बसून काम करताय? 10 मिनिटे करा हे 5 व्यायाम, नाहीतर होईल गंभीर आजार!