मानसशास्त्रज्ञांच्या मते, सतत चिंतित राहण्यावर कायमस्वरूपी नियंत्रण मिळवण्यासाठी सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे स्व-व्यवस्थापन. दररोज ठराविक वेळ ध्यान, प्राणायाम आणि योगासनांना दिल्यास मन शांत होते. श्वसनावर लक्ष केंद्रित केल्याने मेंदूतील ताण कमी होतो आणि सकारात्मक विचार वाढीस लागतात. याचबरोबर नियमित व्यायाम हा देखील तणाव कमी करण्यासाठी प्रभावी उपाय आहे. शारीरिक हालचाल वाढल्याने एंडोर्फिन नावाचे हॅपी हार्मोन्स स्त्रवतात आणि चिंता आपोआप कमी होते.
advertisement
Oreo Modak Recipe: बाप्पाच्या नैवेद्यासाठी करा ओरिओ मोदक, लहान मुलं देखील आवडीने खातील
आरोग्यतज्ज्ञांचा सल्ला असा आहे की, सतत चिंतेत राहणाऱ्या लोकांनी आपला आहारदेखील संतुलित ठेवणे आवश्यक आहे. कॅफिन, मद्यपान किंवा जंक फूडचा अतिरेक चिंता वाढवतो. त्याऐवजी फळे, भाज्या, कडधान्ये, सुकामेवा आणि पुरेशा प्रमाणात पाणी सेवन केल्यास शरीराला आवश्यक पोषण मिळते आणि मेंदू स्थिर राहतो. चांगली झोप ही देखील तणावमुक्त जीवनासाठी आवश्यक घटक आहे. रात्री सात ते आठ तासांची झोप घेतल्यास मन ताजेतवाने होते आणि चिंता कमी जाणवते.
तज्ज्ञांचे मत आहे की, आपल्या भावना दाबून ठेवण्याऐवजी जवळच्या व्यक्तींशी बोलणे हाही एक परिणामकारक उपाय आहे. सतत मनातील गोष्टी मनातच ठेवण्याऐवजी संवाद साधल्यास मन हलके होते. तसेच, आवडते छंद जोपासणे, संगीत ऐकणे, पुस्तक वाचन किंवा प्रवास यांसारख्या क्रियांमध्ये गुंतल्याने मनाला आनंद मिळतो आणि चिंतेचा प्रभाव कमी होतो. तंत्रज्ञानाच्या वाढत्या वापरामुळे उद्भवणाऱ्या चिंतेवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी मोबाईल, टीव्ही आणि सोशल मीडियापासून वेळोवेळी दूर राहणे देखील उपयुक्त ठरते.
सतत चिंतेत राहणे हा आजार नसला तरी त्याकडे दुर्लक्ष केल्यास गंभीर मानसिक विकार निर्माण होऊ शकतात. त्यामुळे वेळीच उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. ध्यान, व्यायाम, संतुलित आहार, पुरेशी झोप, संवाद आणि सकारात्मक जीवनशैली ही चिंतेवर कायमचा उपाय म्हणून कार्य करू शकतात. प्रत्येकाने आपल्या दैनंदिन जीवनशैलीत हे बदल आत्मसात केल्यास मनःशांती मिळून आयुष्य अधिक निरोगी आणि आनंदी होऊ शकते.