साधारणपणे, 5 मिमी किंवा त्यापेक्षा कमी आकाराचा किडनी स्टोन लघवीद्वारे सहज बाहेर जाऊ शकतो, तर यापेक्षा मोठा दगड बाहेर जाण्याची शक्यता कमी असते. डॉ. प्रशांत कुमार, सल्लागार, युरोलॉजी विभाग, फोर्टिस हॉस्पिटल (ग्रेटर नोएडा) यांच्या मते, 5 मिमी आकारापर्यंतचा दगड सहज काढता येतो. 5 मिमी नंतर, दगडाचा आकार जसजसा वाढतो, लघवीद्वारे तो शरीरातून बाहेर पडण्याची शक्यता कमी होते.
advertisement
स्टोन, किडनीला सूज किंवा इन्फेक्शनमुळे लघवीत रक्त येत असेल तर अशा स्थितीत शस्त्रक्रिया करावी लागू शकते. मात्र, कधीकधी 4 मिमीचा दगड देखील मूत्रवाहिनी किंवा मूत्राशयात अडकतो आणि काही प्रकरणांमध्ये 10 मिमीचा दगड देखील लघवीद्वारे बाहेर पडतो. जरी हे क्वचितच घडते. डॉ. प्रशांत कुमार यांच्या म्हणण्यानुसार, मूत्रमार्गात किंवा मूत्राशयात किडनी स्टोन अडकल्यास लोकांनी ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधून उपचार घ्यावेत.
लेसरच्या सहाय्याने तो तोडून बाहेर काढता येतो. याला कोणत्याही प्रकारची चीर लागत नाही आणि तो सहज काढता येते. जर दगडाचा आकार मोठा असेल तर तो लवकरात लवकर काढावा. विशेषतः जर दगडाचा आकार 20 मिमी किंवा त्यापेक्षा जास्त असेल तर तो लेझर आणि इतर प्रकारच्या शस्त्रक्रियांद्वारे तोडून बाहेर काढता येतो. अशा स्थितीत लोकांनी जास्त वेळ थांबू नये, अन्यथा किडनी खराब होण्याचा धोका असतो.
तज्ज्ञांच्या मते, किडनी स्टोनच्या रुग्णांनी पाणी प्यावे आणि मिठाचे सेवन कमी करावे. भरपूर फळे आणि भाज्या खा आणि नियमित शारीरिक हालचाली करा. घामाने आपल्या शरीरातून मीठ निघून जाते आणि दगड होण्याचा धोका कमी होतो. एखाद्या व्यक्तीला किडनी स्टोनची समस्या असल्यास त्याने डॉक्टरांशी संपर्क साधून उपचार घ्यावेत. याकडे दुर्लक्ष केल्याने किडनी खराब होण्याचा धोका आहे. याबाबत गांभीर्याने विचार व्हायला हवा.
