1 सप्टेंबरपासून ही सुधारित हॉलमार्किंग प्रणाली देशभर सुरू झाली असून, ग्राहकांना दागिन्यांची शुद्धता तपासण्यासाठी डिजिटल ओळख प्रणाली उपलब्ध करून दिली जाणार आहे. भारतीय मानक ब्युरो (BIS) ने यासाठी IS 2112:2025 हा नवीन मानक जारी केला आहे, जो आधीच्या IS 2112:2014 मानकाला बदलून लागू होईल.
या सुधारित नियमांतर्गत चांदीच्या दागिन्यांसाठी HUID-आधारित हॉलमार्किंग लागू करण्यात आली आहे. यामुळे दागिन्यांची शुद्धता, प्रकार, हॉलमार्किंग तारीख, तपासणी केंद्राची माहिती आणि ज्वेलरची नोंदणी संख्या ग्राहक BIS Care मोबाइल अ‍ॅपद्वारे सहज तपासू शकतील.
advertisement
नव्या मानकांत सात शुद्धता श्रेणी निश्चित करण्यात आल्या आहेत. 800, 835, 925, 958, 970, 990 आणि 999. यात 958 आणि 999 हे दोन नवीन ग्रेड जोडले गेले आहेत. हॉलमार्कमध्ये आता तीन घटक असतील. 'SILVER' शब्दासह BIS चिन्ह, शुद्धता ग्रेड आणि HUID कोड.
सध्या देशभरातील 87 जिल्ह्यांमध्ये सुमारे 230 तपासणी आणि मार्किंग केंद्रांना BIS मान्यता दिली आहे. वित्त वर्ष 2024-25 मध्ये 32 लाखांहून अधिक चांदीच्या दागिन्यांची हॉलमार्किंग करण्यात आली.
पूर्वीच्या IS 2112:2014 मानकांत सहा शुद्धता ग्रेड होते. 800, 835, 900, 925, 970 आणि 990 आणि चार घटकांचा हॉलमार्क वापरला जात होता (BIS चिन्ह, शुद्धता ग्रेड, तपासणी केंद्र ओळख आणि ज्वेलर ओळख चिन्ह).
उद्दिष्ट काय?
या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश ग्राहकांचे हक्क मजबूत करणे आणि चांदीच्या बाजारातील फसवणूक रोखणे हा आहे. BIS विविध शाखा कार्यालये आणि सोशल मीडियाच्या जनजागृती मोहिमा राबवत आहे.