हाच नियम अगदी लहान मुलांच्या बाबतीत देखील केला आहे. यूआयडीएआयने (UIDAI) पालक आणि पालकांना आवाहन केले आहे की त्यांनी 5 ते 7 वर्षांच्या मुलांचे आधार कार्ड बायोमेट्रिक अपडेट नक्की करून घ्यावे. ही प्रक्रिया पूर्णपणे विनामूल्य आहे आणि वेळेवर न केल्यास आधार निष्क्रिय होऊ शकते. शाळा प्रवेश, परीक्षा आणि सरकारी लाभांसाठी हा अपडेट अत्यंत आवश्यक आहे.
advertisement
किती शुल्क लागतं?
मुलांचे फिंगरप्रिंट, डोळ्यांचे स्कॅन आणि नवीन फोटो 5 वर्षांच्या वयात अपडेट करणे अनिवार्य आहे. यालाच 'MBU' म्हणतात. या वयोगटात बायोमेट्रिक अपडेट केल्यास कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही. 7 वर्षांनंतर अपडेटसाठी 100 रुपये शुल्क द्यावे लागते. यूआयडीएआयने स्पष्ट केले आहे की, 7 वर्षांवरील मुलांचे बायोमेट्रिक अपडेट न झाल्यास त्यांचे आधार कार्ड निष्क्रिय केले जाऊ शकते.
0-5 वर्षांच्या मुलांसाठी काय नियम?
0-5 वर्षांच्या मुलांचे आधार बायोमेट्रिकशिवाय बनते: या वयोगटात फक्त मुलाचा फोटो, नाव, जन्मतारीख, पत्ता आणि पालकांच्या कागदपत्रांच्या आधारे आधार तयार होते. बायोमेट्रिक्स घेतले जात नाही.शाळा, परीक्षा आणि शिष्यवृत्तीसाठी अपडेटेड आधार आवश्यक: मुलांचे आधार कार्ड आता शाळा प्रवेश, प्रवेश परीक्षा, शिष्यवृत्ती आणि 'डीबीटी' लाभांसारख्या सेवांसाठी एक महत्त्वाचे दस्तऐवज बनले आहे.
कुठे करायचं अपडेट?
यूआयडीएआय एसएमएस अलर्ट पाठवत आहे: ज्या मुलांच्या आधारमध्ये अद्याप बायोमेट्रिक अपडेट झालेला नाही, त्यांच्या नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर यूआयडीएआय एसएमएस पाठवून अलर्ट देत आहे. हे बायोमेट्रिक अपडेट तुम्ही तुमच्या जवळच्या कोणत्याही आधार सेवा केंद्रावर किंवा नियुक्त केंद्रावर जाऊन करू शकता. हे झालं लहान मुलांसाठी पण मोठ्या व्यक्तींसाठी देखील असेच नियम लागू करण्यात आले आहेत.
10 वर्षांत अपडेट न केल्यास काय होईल?
यूआयडीएआयने 10 वर्षांपेक्षा जास्त जुने आधार कार्ड वेळोवेळी अपडेट करण्याचा सल्ला दिला आहे. ज्या लोकांनी 10 वर्षांपासून त्यांचे आधार कार्ड अपडेट केलेले नाही, त्यांना त्यांचे ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा अपलोड करून कागदपत्रे अपडेट करण्यास सांगितले जाते. जर असे केले नाही, तर काही सेवांसाठी आधार कार्ड वापरण्यात अडचणी येऊ शकतात. कोणत्याही आधार कार्डधारकाचा मृत्यू झाल्यास, मृत व्यक्तीच्या आधार क्रमांकाचा गैरवापर टाळण्यासाठी तो निष्क्रिय करण्याची प्रक्रिया केली जाते.
ITR भरताना ही चूक केल्यास होईल थेट 7 वर्षांची जेल! प्रत्येक फ्रॉडवर AI ची नजर
आधार कार्ड निष्क्रिय झालं तर काय?
जर एखाद्या व्यक्तीने एकापेक्षा जास्त आधार क्रमांक काढले असतील, तर यूआयडीएआय त्यापैकी एक क्रमांक ठेवून बाकीचे निष्क्रिय करू शकते. जर आधार कार्ड चुकीच्या माहितीच्या आधारे किंवा फसवणूक करून काढले गेले असेल, तर ते रद्द केले जाऊ शकते. 18 वर्षांवरील व्यक्तींचे आधार कार्ड हे कोणत्याही पूर्वनियोजित तारखेला बंद होत नाही. ते फक्त वर नमूद केलेल्या कारणांमुळे निष्क्रिय केले जाऊ शकते. त्यामुळे, तुमचे आधार कार्ड वैध ठेवण्यासाठी, ते वेळोवेळी अपडेट करणे महत्त्वाचे आहे.