फ्लाइट डेटा रेकॉर्डरमधून मिळालेल्या सिग्नलमधील इंधन नियंत्रण स्विच म्हणजेच फ्यूएल कंट्रोल स्विच या अपघाताचं कारण असू शकतं, असं एएआयबीच्या प्राथमिक अहवालात नमूद करण्यात आलं आहे. 12 जून रोजी अहमदाबादहून लंडनला जाणारे एअर इंडियाचे विमान टेकऑफच्या 35 सेकंदांमध्येच कोसळले, यानंतर विमानातल्या 242 जणांपैकी 241 जणांचा मृत्यू झाला, तर एक प्रवासी चमत्कारिकरित्या बचावला.
advertisement
फ्यूएल कंट्रोल स्विच तपासाच्या केंद्रस्थानी
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, लंडनला जाणाऱ्या बोईंग 787 ड्रीमलाइनर विमानाच्या शेवटच्या क्षणांचे सिम्युलेशन आणि व्हॉइस डेटा रेकॉर्डरचे विश्लेषण केल्यानंतर, तपास आता विमानाच्या 'फ्यूएल कंट्रोल स्विच'वर केंद्रित आहे.
'एअर करंट' या प्रतिष्ठित मासिकाने प्रथमच विमानाच्या दोन्ही इंजिनांना वीज पुरवणाऱ्या 'फ्यूएल कंट्रोल स्विच'वर तपास केंद्रित असल्याचे वृत्त दिले होते. सूत्रांनी 'एअर करंट' ला सांगितले की ब्लॅक बॉक्स डेटा हे स्विच चुकून, जाणूनबुजून किंवा थ्रस्ट गमावण्यापूर्वी किंवा नंतर (विमान उंचीवर नेण्यापूर्वी) इतर कोणत्याही समस्येमुळे हलवले गेले आहेत याची पुष्टी करत नाही.
विमान अपघाताची चौकशी एएआयबीचे महासंचालक करत आहेत आणि त्यात भारतीय हवाई दल, हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड (HAAL) आणि यूएस नॅशनल ट्रान्सपोर्टेशन सेफ्टी बोर्ड (NTSB) चे तांत्रिक सदस्य समाविष्ट आहेत. एक विमानन वैद्यकीय तज्ज्ञ आणि एक हवाई वाहतूक नियंत्रण अधिकारी देखील तपास पथकात समाविष्ट करण्यात आला आहे.
NTSB टीम सध्या दिल्लीत तैनात आहे आणि AAIB लॅबमध्ये भारतीय अधिकाऱ्यांसोबत जवळून काम करत आहे. तांत्रिक प्रक्रियेत मदत करण्यासाठी बोईंग आणि GE अधिकारी देखील राजधानीत उपस्थित आहेत.
'फ्यूएल कंट्रोल स्विच' म्हणजे काय?
ड्रीमलायनर 787 मधील फ्यूएल कंट्रोल स्विच (रन आणि कटऑफ) इंजिन चालू किंवा बंद करण्यासाठी जमिनीवर वापरले जातात. हे स्विच जेटच्या थ्रॉटल लीव्हरखाली आणि फ्यूएल कंट्रोल मॉड्यूलच्या आत असतात. स्विच चुकून हलू नयेत म्हणून त्याभोवती ब्रॅकेट बसवलेले असतात. प्रत्येक स्विचमध्ये एक धातूचा स्टॉप लॉक देखील असतो जो क्रूला त्याची स्थिती बदलण्यापूर्वी उचलावा लागतो.
हे स्विच कसे काम करतात?
उड्डाणादरम्यान फ्यूएल कंट्रोल स्विच 'रन' वरून 'कटऑफ' वर हलवल्याने सहाय्यक इंजिनला इंधन पुरवठा थांबतो. 'एअर करंट' नुसार, यामुळे इंजिन ताबडतोब बंद होऊ शकते आणि थ्रस्ट कमी होऊ शकतो. यामुळे प्रत्येक इंजिनवरील दोन इलेक्ट्रिकल जनरेटर विमानाच्या अनेक सिस्टीम आणि त्याच्या काही कॉकपिट डिस्प्लेना वीज पुरवण्यापासून देखील रोखतील. जर एखाद्या इंजिनला आग लागली तर प्रभावित इंजिनवरील इंधन नियंत्रण स्विच क्रूला सतर्क करण्यासाठी लाल होईल.