आरोग्यसेवेची सुधारित उपलब्धता, योग्य काळजी आणि जागरूकता याद्वारे ती राबविली जाईल. या संदर्भात न्यूज१८ ने दोन वरिष्ठ अधिकाऱ्यांशी बोलले. त्यांचं म्हणणं आहे की, राज्यभर एकाच वेळी आरोग्य शिबिरं आणि उपक्रमांची नियोजित संख्या लक्षात घेता या मोहिमेचे प्रमाण एक नवीन जागतिक विक्रम देखील निर्माण करू शकते. "सरकारी आणि खाजगी दोन्ही क्षेत्रांचा सहभाग हा जगभरातील सर्वात मोठ्या आरोग्य जागरूकता प्रयत्नांपैकी एक बनवेल," असे एका अधिकाऱ्यानं सांगितलं.
advertisement
"दिल्लीसह भाजपशासित राज्ये या मोहिमेचा भाग म्हणून अनेक उपक्रम आयोजित करणार आहेत. राष्ट्रीय राजधानीतील नवीन रुग्णालय ब्लॉक्सच्या उद्घाटनासोबतच, रक्तदान शिबिरे कर्तव्यावर आयोजित केली जातील. देशभरात १५ दिवसांचा सेवा पंधरा दिवसांचा सेवा पंधरा दिवसांचा कार्यक्रम देखील साजरा केला जाईल," असं वर उल्लेख केलेल्या एका वरिष्ठ सरकारी अधिकाऱ्याने नाव न छापण्याच्या विनंतीनुसार सांगितलं. तसंच, या उपक्रमांतर्गत, देशभरातील आयुष्मान आरोग्य मंदिरं, सामुदायिक आरोग्य केंद्रं (सीएचसी) आणि इतर आरोग्य संस्थांमध्ये ७५,००० आरोग्य शिबिरे आयोजित केली जातील. सरकारच्या आरोग्यसेवेच्या दृष्टिकोनानुसार ही शिबिरे महिला आणि मुलांच्या विशेष आरोग्य गरजा पूर्ण करतील.
केंद्रीय आरोग्य मंत्रालय सोमवारी पंतप्रधानांच्या वाढदिवसाच्या योजना आणि मोहिमेशी संबंधित उपक्रमांची अंतिम माहिती जाहीर करेल अशी अपेक्षा आहे. "आम्ही मोहिमेच्या काही तपशीलांसह अंतिम दस्तऐवज तयार करत आहोत, जो पंतप्रधान कार्यालयाकडून मंजुरीच्या प्रतीक्षेत आहे," असे पहिल्या सरकारी सूत्राने सांगितलं, जे रविवारी झालेल्या बैठकीत तपशील अंतिम करण्यात आल्याचे सूचित करते.
केंद्रीय आरोग्य मंत्री जेपी नड्डा यांनी X वरील एका पोस्टमध्ये या उपक्रमाचं स्वागत केलं आहे. 'सर्वांगीण विकासासाठी पंतप्रधानांच्या दीर्घकालीन वचनबद्धतेचे प्रतिबिंब आहे. हे शिबिरं महिला आणि मुलांच्या विशिष्ट आरोग्य गरजांनुसार सेवा प्रदान करतील, सरकारच्या समावेशक आरोग्यसेवेच्या दृष्टिकोनाची अंमलबजावणी करतील." असं नड्डा म्हणाले.
ही मोहीम २०३० पर्यंत SDG उद्दिष्टे साध्य करण्यास मदत करेल. तसेच, माता आणि बाल आरोग्य, पोषण आणि एकूण कल्याणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी संपूर्ण भारतातील अंगणवाड्यांमध्ये 'पोषण महिना' साजरा केला जाईल. "अंगणवाड्यांमध्ये पोषण महिना संतुलित आहार, माता आणि बाल आरोग्य आणि कुपोषण रोखण्याबद्दल जागरूकता पसरवण्यावर लक्ष केंद्रित करेल. माता आणि मुलांसाठी आरोग्य तपासणी, वाढीचे निरीक्षण आणि शिक्षण सत्रे यांचा समावेश असेल," असं दुसऱ्या अधिकाऱ्यानं सांगितलं.
"हे प्रयत्न निरोगी कुटुंबे आणि मजबूत समुदाय निर्माण करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पावले उचलण्यासाठी डिझाइन केले आहेत. महिला आणि मुलांवर लक्ष केंद्रित करून ही मोहीम विकसित केली जात आहे. माता आणि बालमृत्यू दरात आम्हाला मोठी घट दिसून येत आहे. हे प्रयत्न ही दरी भरून काढतील आणि आम्ही लवकरच शाश्वत विकास उद्दिष्टे (SDG) उद्दिष्टे साध्य करू." भारतातील माता मृत्युदर (एमएमआर) प्रति लाख जन्मांमागे १३० वरून ९३ पर्यंत लक्षणीयरीत्या कमी झाला आहे. याशिवाय, नवजात मृत्युदर २०१४ मध्ये प्रति १,००० जन्मांमागे २६ होता तो २०२१ मध्ये प्रति १,००० जन्मांमागे १९ पर्यंत कमी झाला आहे आणि पाच वर्षांखालील मृत्युदर २०१४ मध्ये प्रति १,००० जन्मांमागे ४५ होता तो २०२१ मध्ये प्रति १,००० जन्मांमागे ३१ पर्यंत कमी झाला आहे.
तुम्हाला हे जाणून अभिमान वाटेल की शाश्वत विकास उद्दिष्टांचे उद्दिष्ट २०३० पर्यंत प्रति लाख जिवंत जन्मांमध्ये MMR ७० पर्यंत, नवजात शिशु मृत्युदर (NMR) किमान १२ पर्यंत आणि पाच वर्षांखालील मृत्युदर (U5MR) किमान २५ पर्यंत कमी करणे आहे. "माननीय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी जी यांच्या नेतृत्वाखाली निरोगी महिला, मजबूत कुटुंबे मोहिमेची सुरुवात ही त्यांच्या समग्र आरोग्यसेवेच्या दृष्टिकोनाची साक्ष आहे. ही मोहीम महिलांचे आरोग्य मजबूत करेल, निरोगी कुटुंबे सुनिश्चित करेल आणि संपूर्ण भारतातील समुदायांना सक्षम करेल," असे नड्डा यांनी त्यांच्या पोस्टमध्ये लिहिलं असून त्यांनी नागरिकांना आणि आरोग्यसेवकांना सक्रियपणे सहभागी होण्याचं आवाहन केलं आहे.
मंत्र्यांनी खाजगी रुग्णालयं आणि आरोग्यसेवा हितधारकांना या प्रयत्नात सामील होण्याचे आवाहनही केलं आहे. "मी आरोग्यसेवा क्षेत्राशी संबंधित सर्व खाजगी रुग्णालये आणि भागधारकांना पुढे येऊन या जनसहभाग मोहिमेचा अविभाज्य भाग बनण्याचे आवाहन करतो. इंडिया फर्स्टच्या भावनेने प्रेरित होऊन, आपण सर्वजण एकत्र येऊया आणि भारताच्या विकासासाठी आपले सामूहिक प्रयत्न बळकट करूया," असं त्यांनी सोशल मीडियावर पोस्ट लिहिली आहे.. एकंदरीत, आरोग्यसेवा आणि पोषण हे केंद्रीय स्तंभ असलेल्या या मोहिमेला महिला कल्याणाला "विकसित भारत" बांधण्याच्या मोठ्या अजेंडाशी जोडण्यासाठी एक अभूतपूर्व उपक्रम म्हणून पाहिले जात आहे.