भारतीय वंशाचे जय चौधरी, एचएसबीसी हुरुन ग्लोबल इंडियन्स रिच लिस्ट 2024 मधील चौथ्या क्रमांकाचे श्रीमंत व्यक्ती म्हणून त्यांची ओळख आहे. त्यांच्या प्रेरणादायी प्रवासामुळे संपूर्ण जगाला एक उदाहरण ठरले आहेत. हिमाचल प्रदेशातील उना जिल्ह्यातील पनोह गावात एका गरीब शेतकरी कुटुंबात 1959 साली जन्मलेल्या जय चौधरी यांचं बालपण खडतर गेलं.
संघर्षातून यशाचा पाया
advertisement
जय यांचे बालपण वीज नसलेल्या छोट्या खेडेगावात गेलं. दिव्याच्या प्रकाशात अभ्यास करणाऱ्या जय यांना शाळेसाठी दररोज 4 किलोमीटर पायपीट करावी लागायची. खेळाच्या सुट्टीतही इतर मुलांप्रमाणे खेळण्याऐवजी जय शिक्षकांकडून नवनवीन गोष्टी शिकत असत. त्यांचा अभ्यासातील जिद्द आणि चिकाटीमुळे ते नेहमीच पहिल्या क्रमांकावर राहिले.
उच्च शिक्षणासाठी अमेरिकेचा प्रवास
जय यांनी बनारस हिंदू विद्यापीठातून (IIT BHU) इलेक्ट्रॉनिक्स इंजिनिअरिंगमध्ये पदवी घेतली. त्यांच्या बुद्धिमत्तेमुळे त्यांना अमेरिकेच्या सिनसिनाटी युनिव्हर्सिटीमध्ये एमबीएसाठी शिष्यवृत्ती मिळाली. टाटा कंपनीच्या सहाय्याने त्यांनी परदेशात उच्च शिक्षण पूर्ण केले.
कारकीर्दीतून उद्योजकतेपर्यंत
शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर जय यांनी आयबीएम (IBM) आणि युनिसिससारख्या आंतरराष्ट्रीय कंपन्यांमध्ये काम केले. मात्र, 1996 साली त्यांनी आपल्या पत्नी ज्योती यांच्या सहकार्याने सिक्युरआयटी या कंपनीची स्थापना केली. पुढे 2008 साली त्यांनी Zscaler ची सुरुवात केली. ही कंपनी सायबर सुरक्षेच्या क्षेत्रात काम करते आणि आज 400 हून अधिक नामांकित कंपन्यांना सेवा पुरवते.
Zscaler : एका स्वप्नाचा यशस्वी अध्याय
Zscaler च्या 2018 च्या IPO मुळे कंपनी NASDAQ मध्ये सूचीबद्ध झाली. कोविड-19 च्या काळात वर्क फ्रॉम होमच्या गरजेमुळे कंपनीची लोकप्रियता आणि विकास प्रचंड वाढला. आज Zscaler फोर्ब्सच्या 2000 सर्वोत्तम कंपन्यांच्या यादीत आहे.
बॉस असावा तर असा
खासगी कंपनीमध्ये बॉस फार कमी ठिकाणी चांगले मिळतात नाहीतर कितीही काम केलं तरीसुद्धा बॉसकडून कायम उपेक्षाच केली जाते. बॉस त्यांच्या कर्मचाऱ्यांना अनावश्यक ताण देतात. पण असाही एक बॉस आहे ज्याने आपल्या कर्मचाऱ्यांना एका रात्रीत करोडपती बनवले. बॉसच्या या निर्णयाने कर्मचारी इतके आनंदी आणि उत्साहित आहेत की ते म्हणत आहेत की जर बॉस असेल तर तो चौधरी साहेबांसारखा असावा.
क्लाउड-सुरक्षा कंपनी झेडस्केलरचे सीईओ जय चौधरी यांनीही असेच काहीसे केले. जेव्हा त्याने त्याचे स्टार्टअप विकले तेव्हा त्याने त्याच्या 70 कर्मचाऱ्यांना करोडपती बनवले. 90 च्या दशकात, 65 वर्षीय जय चौधरी यांनी त्यांच्या पत्नी ज्योतीसोबत सिक्योरआयटी नावाची कंपनी सुरू केली. मी माझ्या संपूर्ण आयुष्याची बचत यात खर्च केली होती. जय चौधरी यांनी सीएनबीसीला सांगितले की कंपनीच्या गुंतवणूकदारांनी त्यांना त्यांच्या कंपनीतील कर्मचाऱ्यांना इक्विटी (शेअर्स) देण्याची परवानगी दिली आहे. यामुळे त्यांनी त्यांच्या अनेक कर्मचाऱ्यांना इक्विटी दिली होती.1998 मध्ये जेव्हा त्यांनी त्यांची कंपनी व्हेरिसाइनला विकली तेव्हा केवळ जय चौधरीच नाही तर त्यांच्या कर्मचाऱ्यांनाही मोठा आर्थिक फायदा झाला.
त्यानंतरच्या काळात व्हेरीसाइनच्या शेअर्सच्या किमतीत वाढ झाली, ज्यामुळे त्यांच्या 80 कर्मचाऱ्यांपैकी 70 हून अधिक कर्मचारी करोडपती झाले, किमान कागदावर तरी तेच दिसत होते. एकूण, 87.5 टक्के कर्मचारी करोडपती झाले. जय चौधरी यांनी सीएनबीसीला सांगितले की, इक्विटी देणे चांगले आहे कारण तेच कर्मचारी कंपनीला वरच्या स्थानावर घेऊन जातात आणि दिवसरात्र काम करतात.
जय चौधरी यांची संपत्ती आणि प्रेरणा
जय चौधरी यांची एकूण संपत्ती 1,02,700 कोटी रुपये आहे. दिव्याच्या प्रकाशात शिकलेल्या एका साध्या शेतकऱ्याच्या मुलाने जिद्द, मेहनत आणि अभ्यासाच्या जोरावर 2.45 लाख कोटींच्या कंपनीची उभारणी केली. जय चौधरी यांची कहाणी ही फक्त भारतालाच नव्हे, तर संपूर्ण जगाला प्रेरणा देणारी आहे. कष्ट, चिकाटी आणि ध्येयासक्तीने यशाची शिखरे गाठता येतात, हे त्यांनी सिद्ध करून दाखवले.
