शास्त्रज्ञांच्या मते, यापैकी काही मुंग्यांचा डंख गोळी लागल्यासारखा लागतो, तर काही इतक्या संघटित आणि आक्रमक असतात की, त्या एका क्षणात वस्ती नष्ट करू शकतात. चला, जगातील 5 सर्वात विषारी आणि धोकादायक मुंग्यांविषयी जाणून घेऊया, ज्यांच्यापासून तुम्ही अत्यंत सावध राहायला हवे.
1) बुलेट अ‍ॅन्ट : गोळी लागल्यासारखे दुखणे
मध्य आणि दक्षिण अमेरिकेच्या वर्षावनांमध्ये (rainforests) आढळणाऱ्या या मुंगीला 'पॅरापोनेरा क्लावाटा' (Paraponera clavata) असेही ओळखले जाते. तिच्या डंखामुळे 'पोनेराटोक्सिन' (poneratoxin) नावाचे न्यूरोटॉक्सिन (neurotoxin) बाहेर पडते, जे थेट मज्जासंस्थेवर हल्ला करते. इतकी भयानक असते की तिला "24 तासांचे विष" माणूस तडफडत राहतो.
advertisement
2) बुलडॉग अ‍ॅन्ट : डंख धोकादायक
ऑस्ट्रेलियामध्ये आढळणाऱ्या या मुंगीची खासियत अशी आहे की, ती आपल्या जबड्यांनी चावते आणि नंतर डंख मारते. तिचे विष शरीरात ॲनाफिलेक्टिक शॉक (anaphylactic shock) निर्माण करू शकते आणि दुर्मिळ प्रकरणांमध्ये यामुळे मृत्यूही झाला आहे.
3) फायर अ‍ॅन्ट
दक्षिण अमेरिकेतील ही लहान मुंगी आता जगभरात पसरली आहे आणि तिचे विष 'पायपेरिडीनल अल्कलोइड' (piperidinal alkaloid) नावाच्या रसायनाने बनलेले असते. त्वचेवर जळजळ, लालसर फोड आणि दीर्घकाळ टिकणारे दुखणे. ती कळपाने हल्ला करते.
4) आर्मी अ‍ॅन्ट : हल्ला केल्यास सर्व काही नष्ट करतात
आशिया आणि अमेरिकेच्या जंगलांमध्ये आढळणाऱ्या या मुंग्या एकट्या येत नाहीत. त्या सैन्याप्रमाणे एकत्रितपणे हल्ला करतात. त्यांचे विष प्राणघातक नसले तरी, त्यांची संख्या आणि हल्ला करण्याची पद्धत कधीकधी प्राणी किंवा मुलांसाठी प्राणघातक ठरू शकते.
5) मारिकोपा हार्वेस्टर अ‍ॅन्ट : विंचूपेक्षाही जास्त प्राणघातक डंख
ॲरिझोना आणि न्यू मेक्सिकोसारख्या अमेरिकेतील राज्यांमध्ये ही मुंगी आढळते. तिचा डंख 'पायपेरिडीनल कॅलायसेस' (piperidinal calyces) आणि प्रथिनांच्या (proteins) जटिल मिश्रणाने बनलेला असतो. तीव्र जळजळ, स्नायूंना पेटके येणे आणि पॅनिक अटॅक (panic) येतो.
त्यांच्यापासून कसे वाचाल?
- जर तुम्ही जंगल किंवा मोकळ्या परिसरात जात असाल तर पूर्ण कपडे घाला.
- जमिनीवर बसण्यापूर्वी जागा तपासा.
- अन्न आणि पेये झाकून ठेवा.
- मुलांना यांच्यापासून दूर ठेवा.
- जर डंख मारला तर त्वरित वैद्यकीय मदत घ्या.
हे ही वाचा : रंग बदलणारा सरडा नव्हे, हा तर पक्षी! दुधवा जंगलात दुर्मिळ पक्ष्याची झलक; काय आहे याची खासियत?
हे ही वाचा : डासांपासून मुक्ती हवीय? तर घरात लावा 'ही' 3 खास रोपं; फिरकणारही नाही एकही डास!