17 ऑक्टोबर 1814 रोजीची ही घटना. लंडनचे रस्ते बिअरने भरले. टोटेनहॅम कोर्ट रोडवरील मेऑक्स अँड कंपनी ब्रुअरीमध्ये एक मोठा बिअर टँक फुटला. या विचित्र औद्योगिक अपघातामुळे टोटेनहॅम कोर्ट रोडच्या आजूबाजूच्या रस्त्यांवर बिअरचा पूर आला. या भयानक आपत्तीत किमान आठ लोकांचा मृत्यू झाला
1810 मेऑक्स अँड कंपनीने ब्रुअरी परिसरात 22 फूट उंच लाकडी किण्वन टँक बसवला. मोठ्या लोखंडी रिंगांनी जोडलेल्या या प्रचंड टाकीत 2500 पेक्षा जास्त बॅरल बिअर साठत होती. 17 ऑक्टोबर 1814 रोजी दुपारी टाकीभोवती असलेल्या लोखंडी कड्यांपैकी एक तुटला. सुमारे एक तासानंतर, संपूर्ण टाकी फुटली, त्यातून गरम, आंबवणारी बिअर इतक्या जोरात बाहेर पडली की ब्रुअरीची मागील भिंत कोसळली. या बळामुळे इतर अनेक टाक्याही फुटल्या आणि त्यातील साहित्य रस्त्यावर सांडलं.
advertisement
जगातील 3 ठिकाणं, जिथं जाण्यास मनाई; एक तर भारतातच, इथं चुकूनही गेलात तर...
320000 गॅलन म्हणजे 4.7 लाख लीटरपेक्षा जास्त बिअर परिसरात सांडली गेली. हा सेंट जाइल्स रुकरी होता, जो लंडनचा दाट लोकवस्तीचा भाग होता. जिथं गरीब, निराधार, वेश्या आणि गुन्हेगार स्वस्त सदनिका आणि झोपडपट्ट्यांमध्ये राहत होते. काही मिनिटांतच पूर जॉर्ज स्ट्रीट आणि न्यू स्ट्रीटवर पोहोचला आणि संपूर्ण परिसर दारूने भरून गेला. बिअर आणि ढिगाऱ्याच्या 15 फूट लाटेने दोन घरांच्या तळघरात पाणी शिरलं, ज्यामुळे ती घरं कोसळली.
मेरी बॅनफिल्ड आणि तिची मुलगी हन्ना एका घरात चहा घेत होत्या तेव्हा पूर आला. त्या दोघांचाही मृत्यू झाला. दुसऱ्या घराच्या तळघरात, आदल्या दिवशी मृत्युमुखी पडलेल्या दोन वर्षांच्या मुलासाठी शोक समारंभ आयोजित केला जात होता. सर्व चारही शोकग्रस्तांचा मृत्यू झाला. लाटेने टॅविस्टॉक आर्म्स पबची भिंतही कोसळली, ज्यामध्ये किशोरवयीन बारमेड एलेनोर कूपर ढिगाऱ्याखाली गाडली गेली. एकूण आठ जणांचा मृत्यू झाला. तीन ब्रुअरी कामगारांना कमरेइतक्या पाण्यातून वाचवण्यात आलं आणि आणखी एकाला ढिगाऱ्यातून जिवंत बाहेर काढण्यात आले.
'या' गावात 30 वर्षांनी जन्माला आलं माणसाचं बाळ, राहत होत्या सगळ्या मांजरीच
फ्री मिळाल्याने अनेक लोकं शक्य तितकी बिअर प्यायले काही दिवसांनी दारूच्या विषबाधेमुळे नवव्या व्यक्तीचा मृत्यू झाला. या बिअरची दुर्गंधी अनेक महिने परिसरात होती. या अपघातासाठी दारू कारखान्यावर न्यायालयात खटला चालवण्यात आला, पण हा अपघात देवाचा कोप मानला गेला. कोणालाही जबाबदार धरण्यात आलं नाही.
1922 मध्ये हॉर्सशू ब्रुअरी पाडण्यात आली. आता त्याच जागेवर डोमिनियन थिएटर उभे आहे. लंडनमधील बिअर फ्लड हा सुरुवातीच्या औद्योगिकीकरणाच्या धोक्यांची आणि खराब सुरक्षा मानकांची एक विचित्र पण भयानक आठवण करून देतो. आजही तो इतिहासातील सर्वात विचित्र औद्योगिक आपत्तींपैकी एक मानला जातो. या अनोख्या आपत्तीमुळे लाकडी किण्वन पिशव्या हळूहळू काढून टाकण्यात आल्या आणि त्या जागी काँक्रीट-लाइन केलेल्या भांडी वापरण्यात आल्या.
