आज आपण जाणून घेणार आहोत भारतीय रुपया आणि स्वीडिश क्रोना (Swedish Krona) याबद्दल म्हणजेच भारत आणि स्वीडन या दोन देशांच्या चलनांमधील फरक आणि त्यांचा इतिहास.
स्वीडिश क्रोना म्हणजे काय?
स्वीडन हा युरोपमधील एक विकसित, स्थिर आणि समृद्ध देश आहे. या देशाचं अधिकृत चलन म्हणजे स्वीडिश क्रोना (SEK). “क्रोना” या शब्दाचा अर्थ आहे मुकुट (Crown), आणि हे नाव स्वीडनच्या राजेशाही परंपरेचं प्रतीक मानलं जातं.
advertisement
स्वीडिश क्रोना 1863 साली सुरू करण्यात आली. त्यावेळी स्वीडनने आपल्या जुन्या रिक्सडालर (Riksdaler) चलनाची जागा घेतली आणि डेनमार्क आणि नॉर्वेसोबत स्कँडिनेव्हियन मॉनेटरी युनियन स्थापन केला. या युनियनचा उद्देश होता एकसंध सुवर्णमानावर आधारित चलन प्रणाली तयार करणं.
पहिल्या महायुद्धानंतर (1914) या युनियनचा शेवट झाला आणि स्वीडनने आपलं चलन पूर्णपणे स्वतंत्र केलं. 1931 नंतर क्रोना सुवर्णमानाशी जोडलेली न राहता देशाच्या राष्ट्रीय बँकिंग रिझर्व्हवर आधारित झाली.
स्वीडनचं चलन स्वेरिग्स रिक्सबँक (Sveriges Riksbank) ही जारी करते. ही बँक 1668 साली स्थापन झालेली आहे आणि ती जगातील सर्वात जुनी केंद्रीय बँक मानली जाते. स्वीडिश क्रोना ही बँक स्थिर ठेवते आणि देशाच्या आर्थिक धोरणांनुसार त्याचे दर नियंत्रित करते.
2003 मध्ये स्वीडनने युरोपियन युनियनच्या युरो चलनात सहभागी होण्याचा प्रस्ताव ठेवला होता, परंतु जनमत संग्रहात नागरिकांनी त्याला “नाही” मत दिलं. त्यामुळे आजही क्रोना हीच स्वीडनची अधिकृत आणि एकमेव वैध मुद्रा आहे.
भारतीय रुपया आणि स्वीडिश क्रोना सध्याचा विनिमय दर
सध्याच्या आंतरराष्ट्रीय विनिमय दरानुसार, 1 स्वीडिश क्रोना = सुमारे ₹9.30 भारतीय रुपये.
म्हणजेच, जर तुम्ही भारतातून ₹10,000 स्वीडनमध्ये घेऊन गेलात, तर त्या रकमेचं मूल्य सुमारे 1,060 ते 1,075 स्वीडिश क्रोना इतकं असेल.
हा आकडा पाहून अनेकांना आश्चर्य वाटू शकतं, पण हेच चलनविषयक व्यवहाराचं वास्तव आहे. प्रत्येक देशाची अर्थव्यवस्था, आयात-निर्यात आणि वित्तीय स्थैर्य चलनाच्या मूल्यावर परिणाम करतं. स्वीडिश क्रोना ही युरोपमधील सर्वात स्थिर चलनांपैकी एक मानली जाते. ती अमेरिकन डॉलर किंवा युरोइतकी लोकप्रिय नसली तरी तिची विश्वासार्हता आणि दीर्घकालीन स्थिरता उल्लेखनीय आहे.