तुमच्याही प्रायव्हेट पार्टमध्ये आहे प्लास्टिक! मुलांना जन्म देण्यात येऊ शकतो अडथळा, संशोधनात धक्कादायक खुलासा

...अशी आहे संशोधनातील धक्कादायक आकडेवारी

‘ह्यूमन रिप्रोडक्शन’ या प्रतिष्ठित जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, वैज्ञानिकांना पुरुषांच्या वीर्यामध्ये आणि महिलांच्या बीजांडातील द्रवात (ओव्हेरियन फ्लुइड) मायक्रोप्लास्टिकचे कण आढळले आहेत. युरोपियन सोसायटी ऑफ ह्यूमन रिप्रोडक्शन अँड एम्ब्रियोलॉजीच्या वार्षिक बैठकीत हा अहवाल सादर करण्यात आला.

संशोधकांनी 22 पुरुष आणि 29 महिलांच्या नमुन्यांचे विश्लेषण केले आणि त्यांना आढळले की, 55% पुरुषांच्या आणि 69% महिलांच्या प्रजनन द्रव्यांमध्ये मायक्रोप्लास्टिक उपस्थित होते. शुक्राणूंच्या नमुन्यांमध्ये सर्वाधिक आढळलेले मायक्रोप्लास्टिक PTFE (टेफ्लॉनचा रासायनिक घटक) होते, जे 41% नमुन्यांमध्ये होते. यानंतर, स्टायरोफोमसारखे पॉलिस्टायरीन (14%); पॉलिस्टरशी संबंधित पॉलिथिलीन टेरेफ्थालेट (9%); नायलॉन (5%); आणि फोममध्ये वापरले जाणारे पॉलीयुरेथेन (5%) आढळले.

advertisement

मायक्रोप्लास्टिकमुळे आजार होऊ शकतात

आरोग्यावर मायक्रोप्लास्टिकच्या परिणामाबद्दल, वैज्ञानिकांनी स्पष्टपणे सांगितले आहे की, मानवावरील त्यांचा परिणाम अद्याप पूर्णपणे स्पष्ट झालेला नाही. तथापि, प्राण्यांवरील अभ्यासात असे दिसून आले आहे की, जिथे हे कण जमा होतात, तिथे दाह (inflammation), डीएनएचे नुकसान, हार्मोनल असंतुलन आणि पेशींचे वृद्धत्व यासारख्या समस्या उद्भवतात.

प्रमुख संशोधक डॉ. एमिलियो गोमेझ-सॅनचेझ म्हणाले, "आपल्याला माहित आहे की मायक्रोप्लास्टिक नुकसान पोहोचवू शकतात, परंतु मानवी अंडी किंवा शुक्राणूंच्या गुणवत्तेवर ते थेट नुकसान करतात याचे अद्याप ठोस पुरावे नाहीत." संशोधक हा अहवाल पूर्णपणे धोक्याची घंटा मानत नसले तरी, ते याला एक इशारा मानतात. "घाबरण्याची वेळ नाही, पण आपल्याला सावध राहण्याची गरज आहे. अशा प्रकारे हे मायक्रोप्लास्टिक आपल्या शरीरात प्रवेश करतात."

आजार टाळण्यासाठी काय करू शकता?

"मायक्रोप्लास्टिक हे केवळ एक कारण आहे जे प्रजनन क्षमतेवर परिणाम करू शकते," असे ते म्हणाले. त्यांनी सुचवले की, लोक मायक्रोप्लास्टिक टाळण्यासाठी दैनंदिन सवयींमध्ये काही छोटे बदल करू शकतात, जसे की प्लास्टिकच्या बाटल्यांऐवजी काचेच्या बाटल्या वापरणे, प्लास्टिकच्या डब्यांमध्ये मायक्रोवेव्हमध्ये अन्न गरम न करणे इत्यादी.

इटालियन वैज्ञानिकांच्या एका वेगळ्या टीमलाही नुकतेच आढळले की, त्यांनी विश्लेषण केलेल्या 18 महिलांपैकी 14 महिलांच्या बीजांडातील द्रवामध्ये मायक्रोप्लास्टिक आढळले. संशोधक लुईगी मोंटानो यांनी या निष्कर्षाला "अत्यंत चिंताजनक" असे वर्णन केले. गर्भाशयात, प्लेसेंटामध्ये आणि अगदी मानवी अंडकोषांमध्येही मोठ्या प्रमाणात मायक्रोप्लास्टिक आढळले आहे. हे कण आपल्या शरीरात मुख्यतः दोन मार्गांनी प्रवेश करतात – हवा श्वास घेण्याद्वारे आणि अन्नातून.

एका अंदाजानुसार, दरवर्षी सुमारे 10 ते 40 दशलक्ष मेट्रिक टन मायक्रोप्लास्टिक पर्यावरणात सोडले जातात. सरासरी, एक व्यक्ती दर आठवड्याला 5 ग्रॅम मायक्रोप्लास्टिक गिळत आहे, म्हणजेच दरवर्षी सुमारे 250 ग्रॅम, जे एका पूर्ण जेवणाच्या प्लेटच्या बरोबरीचे आहे.

हे ही वाचा : विषारी साप 'या' झाडालाच का चिकटून राहतात? शेतकऱ्याने उलगडलं रहस्य!

हे ही वाचा : आश्चर्यच! शाकाहारी उंट विषारी जिवंत साप का खातो? यामागची विचित्र परंपरा ऐकून व्हाल चकित!