Trending:

उज्जैनच्या महाकालला आधी चढवली जायची चितेची राख, आता भस्म म्हणून आरतीत काय वापरतात?

Published by:Manasee Dhamanskar

Last Updated:December 14, 2025 12:22 PM IST

मध्य प्रदेशातील उज्जैन येथील महाकालेश्वर मंदिर हे भारतातील 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी एक आहे. या मंदिराचे सर्वात महत्त्वाचे आणि विशिष्ट वैशिष्ट्य म्हणजे येथे केली जाणारी भस्म आरती.

इम्पॅक्ट शॉटतुमचा गेटवे लेटेस्ट न्यूज

Ujjain Mahakal Bhasm Aarti : मध्य प्रदेशातील उज्जैन येथील महाकालेश्वर मंदिर हे भारतातील 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी एक आहे. या मंदिराचे सर्वात महत्त्वाचे आणि विशिष्ट वैशिष्ट्य म्हणजे येथे केली जाणारी भस्म आरती. ही आरती केवळ एक धार्मिक विधी नाही तर जीवनाच्या एका गहन सत्याचे प्रतीक आहे: मृत्यु, महाकाल मंदिर हे एकमेव ज्योतिर्लिंग आहे जिथे शिवाची ही अनोखी सजावट केली जाते. भगवान शिवाला राख अर्पण केली जाते, जी त्यांना खूप प्रिय आहे. महाकालच्या भस्म आरतीशी संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घेऊया.

राख अर्पण करण्याचे रहस्य आणि श्रद्धा

जीवनाचे अंतिम सत्य - भस्म आरतीचा मुख्य संदेश म्हणजे अलिप्तता आणि मृत्यूचे सत्य. शिवाला काळाचे नियंत्रक म्हटले जाते.

श्रद्धा: राख हे या जगातील प्रत्येक गोष्ट क्षणभंगुर आहे आणि शेवटी राखेत बदलते याचे प्रतीक आहे. राख धारण करून, शिव स्वतः हा संदेश देतात की भौतिक सुखे आणि आनंद क्षणिकरित्या नाशवंत आहेत, तर आत्मा अमर आहे. त्याची राख धारण करणे म्हणजे मृत्यूवरील त्याचा विजय होय, म्हणूनच त्याला महाकाल असेही म्हणतात.

निराकार रूप - ही आरती ब्रह्ममुहूर्तावर केली जाते, जेव्हा बाबा महाकाल त्यांच्या निराकार स्वरूपात असतात. हे रूप पाहिल्याने शांती आणि मोक्ष मिळतो.

नकारात्मकतेचा नाश - असे मानले जाते की या आरतीचे साक्षीदार झाल्याने सर्व नकारात्मक ऊर्जा, वाईट शक्ती आणि वाईट नजर नाहीशी होते आणि सकारात्मक ऊर्जा प्रसारित होते.

मोक्षप्राप्ती - ही आरती जीवन आणि मृत्युच्या चक्रातून मुक्त करते आणि मोक्षप्राप्तीसाठी प्रेरित करते.

पवित्र राख - फार पूर्वी, महाकालला सजवण्यासाठी वापरली जाणारी राख स्मशानभूमीतून मिळवली जात असे. ही प्रथा तपस्वीपणाची परंपरा होती, ज्यामध्ये पाच तत्वांमध्ये विलीन झालेल्या शरीराची राख भगवान शिवाला अर्पण केली जात असे. तथापि, आता, शेण आणि चंदनापासून बनवलेली राख वापरली जाते.

रोगांचा नाश करते - भस्म हे शुद्ध करणारे मानले जाते आणि नकारात्मक ऊर्जा काढून टाकते. ते अलिप्तता आणि त्यागाचे देखील प्रतीक आहे.

भस्म आरतीशी संबंधित नियम आणि रहस्ये

वेळ - ही पहाटे 4 वाजता मंगला आरती म्हणून होते.

बुरख्याचा नियम - आरती करताना महिलांनी बुरखा घालणे आवश्यक आहे, कारण असे मानले जाते की यावेळी देव निराकार स्वरूपात असतो आणि या स्वरूपाचे दर्शन घेण्याची परवानगी नाही.

पुजाऱ्यांचे कपडे - पुजारी फक्त धोतर घालून आरती करतात, इतर कोणतेही कपडे घातले जात नाहीत.

पवित्र भस्म - भक्त हे भस्म प्रसाद म्हणून घेतात आणि घरातील पूजास्थळी ठेवतात, जे शुभ मानले जाते.

टीप : (वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहेत. न्यूज 18 मराठी याची पुष्टी करत नाही. आपला उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)

view comments