snake: घरात ठेवता येतं का सर्पदंशावरची औषधं? किती असते किंमत, खरंच उपयोग होतो का?

अनेक देश अँटी व्हेनम उत्पादित करतात. त्यात अर्जेंटिना, बोलिव्हिया, ब्राझील, कोलंबिया, पेरू, व्हेनेझुएलासारखे दक्षिण अमेरिकी देश आणि ऑस्ट्रेलियाचा समावेश आहे. भारताविषयी बोलायचं झालं तर सात फार्मास्युटिकल प्रयोगशाळांमध्ये देशातल्या सर्वात धोकादायक अशा चार सापांच्या दंशावर अँटी व्हेनम तयार केलं जातं. त्यात कोब्रा, कॉमन क्रेट, रसेल व्हायपर आणि सॉ-स्केल्ड व्हायपर या सर्पांचा समावेश आहे. विशेष म्हणजे हे इंजेक्शन या चार धोकादायक सापांच्या विषापासून तयार केलं जातं. देशातली रुग्णालयं प्रामुख्याने याच अँटी व्हेनमचा वापर करतात.

हो. ठेवता येतात. काही प्रकारच्या सर्पदंशावरची औषधं घरी ठेवता येतात; पण ती व्यवस्थित ठेवावी लागतात. ही औषधं 8 अंश सेल्सिअस तापमानात ठेवावी लागतात. जर तुम्ही असं औषध घरात ठेवणार असाल तर ते या तापमानात पाच वर्षांपर्यंत ठेवता येतं. कोरडं अँटी सिरम थंड आणि प्रकाश जेमतेम असलेल्या जागेत ठेवावं. एक औषध पावडर स्वरूपात मिळतं. ते थंड ठिकाणी ठेवू शकता. गरज पडल्यास त्यात द्रव मिक्स करून त्याचा वापर करता येतो.

- हे औषध बाजारात वेगवेगळ्या किमतीला मिळतं; पण ऑनलाइन मिळणाऱ्या औषधांच्या किमती पाहिल्या तर त्या 550 रुपयांपासून ते 10,000 रुपयांपर्यंत असतात. सापाच्या विषापासून बचाव करणारी सर्वांत स्वस्त औषधं भारतात मिळतात. अमेरिका आणि मेक्सिकोत सर्पदंशावर उपचार म्हणून वापरल्या जाणाऱ्या अनेक इंजेक्शनची किंमत एक लाख रुपयांच्या आसपास असते. भारतात एका रुग्णासाठी अँटी व्हेनमच्या 20 कुपी वापरून उपचार करण्यासाठी सुमारे 70 डॉलर अर्थात 5278 रुपये खर्च येतो.

- रुग्ण बरा होण्याचा कालावधी हा त्याला कोणत्या सर्पानं दंश केला आहे, यावर अवलंबून असतो. पूर्ण बरं वाटायला काही आठवडे ते काही महिने लागू शकतात. काही जणांना यापेक्षा जास्त कालावधीही लागू शकतो.

- साप जास्त विषारी असेल तर अँटी व्हेनमदेखील जास्त लागतं. कारण प्रत्येक डोसमध्ये अँटी बॉडीची संख्या कमी होऊ शकते. कोणत्या सापानं दंश केला आहे, त्यानुसार एक ते 20 कुप्यांचा वापर करून अँटी व्हेनम द्यावं लागतं. अमेरिकेतल्या काही केसेसमध्ये 100 कुपींचादेखील वापर करावा लागला होता. उदाहरणार्थ, दक्षिण आफ्रिकेतल्या एका अभ्यासानुसार, सर्पदंश झालेल्या प्रत्येक व्यक्तीला पाच कुपी अँटी व्हेनम दिलं गेलं; पण काही रुग्णालयांमध्ये हा आकडा प्रति रुग्ण 19 कुपी होता.