रेल्वे प्रवाशांना डबल धक्का! पाहा तिकीटात किती झाली वाढ, सामान नेण्यावरही मर्यादा

नवी दिल्ली : भारतीय रेल्वेने प्रवाशांना दुहेरी धक्का बसला आहे. लांब पल्ल्याच्या गाड्यांवरील भाडे वाढवले ​​जात आहे. तर जास्त सामानावर कारवाई केली जातेय. याचा अर्थ असा की या वर्षाच्या अखेरीस प्रवास करणे आणि जास्त सामान वाहून नेणे अधिक महाग होईल. तसंच, 215 किमी पेक्षा कमी अंतरासाठी सामान्य तिकीट भाडे किंवा एमएसटीमध्ये कोणतीही वाढ केलेली नाही. दोन्हीमुळे भारतीय रेल्वेचा महसूल वाढेल.

भारतीय रेल्वेने 26 डिसेंबरपासून भाडे वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. 215 किमी पेक्षा जास्त अंतरासाठी, सामान्य श्रेणीच्या प्रवासासाठी प्रति किलोमीटर अतिरिक्त 1 पैसे, तर स्लीपर आणि सर्व एसी श्रेणींसाठी, प्रति किलोमीटर 2 पैसे वाढ होईल. उदाहरणार्थ, 500 किमीच्या स्लीपर भाड्यात अंदाजे 10 रुपये जास्त खर्च येईल.

रेल्वे अतिरिक्त महसुलाचे काय करेल? : रेल्वे मंत्रालयाचे कार्यकारी संचालक (माहिती आणि प्रसारण) दिलीप कुमार यांनी सांगितले की, सामान्य श्रेणीचे भाडे, उपनगरीय गाड्या आणि 215 किमी पेक्षा कमी अंतराच्या मासिक हंगामी तिकिटांवर कोणताही परिणाम होणार नाही. या वाढीमुळे रेल्वेला अंदाजे 600 कोटी रुपये मिळतील, जे स्टेशन आणि गाड्यांवरील सुविधा आणि सुरक्षा सुधारण्यासाठी खर्च केले जातील. दैनंदिन प्रवाशांवर आणि कमी आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांवर भार पडू नये आणि त्यांचा प्रवास परवडणारा राहील याची खात्री करणे हे रेल्वेचे उद्दिष्ट आहे.

ही वाढ का? : रेल्वे मंत्रालयाच्या मते, गेल्या दहा वर्षांत रेल्वे नेटवर्कचा वेगाने विस्तार झाला आहे आणि सेवा आता दुर्गम भागात पोहोचत आहेत. प्रवाशांची सुरक्षा आणि सुविधा सुधारण्यासाठी कर्मचाऱ्यांची संख्या वाढवण्यात आली आहे. यामुळे कर्मचाऱ्यांचा खर्च 1.15 लाख कोटी रुपये आणि पेन्शन खर्च अंदाजे 60 हजार रुपये झाला आहे. 2024-25 या आर्थिक वर्षात रेल्वेचा एकूण खर्च 2.63 लाख कोटी रुपये झाला आहे.

जास्त सामानाबाबत काय कडक कारवाई असेल? : गाड्यांमध्ये जादा सामान वाहून नेण्यावर कारवाई करण्याची तयारी सुरू आहे. विमानांमध्ये लावल्या जाणाऱ्या शुल्काप्रमाणे अतिरिक्त शुल्क आकारले जाईल. रेल्वेच्या मते, सध्या ट्रेनमध्ये निर्धारित वजनापेक्षा जास्त सामान वाहून नेल्याने सहप्रवाशांची गैरसोय होऊ शकते. हे लक्षात घेऊन, निर्धारित वजनापेक्षा जास्त सामान घेऊन प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांवर कारवाई केली जाऊ शकते. प्रवाशांना आरामदायी प्रवास मिळावा यासाठी हा निर्णय घेण्यात येत आहे.

रेल्वे मंत्रालयाचे एडीजी धर्मेंद्र तिवारी यांच्या मते, अतिरिक्त शुल्काबाबत कोणताही नवीन आदेश नाही. विद्यमान आदेश तसाच आहे. तो अधिक प्रभावी केला जात आहे.

प्रत्येक वर्गासाठी काय नियम आहेत? : प्रत्येक वर्गाच्या गाड्यांसाठी वेगवेगळे नियम आहेत. ज्यामध्ये सामान्य, स्लीपर आणि एसीसाठी वजन मर्यादा निश्चित केल्या आहेत. तुम्ही फर्स्ट एसीमध्ये प्रवास करत असाल तर एक प्रवासी 70 किलोपर्यंत सामान वाहून नेऊ शकतो.

अतिरिक्त 15 किलो सामानाची परवानगी आहे. शिवाय, बुकिंग करून पार्सल व्हॅनमध्ये जास्तीत जास्त 65 किलो सामान वाहून नेले जाऊ शकते. त्याचप्रमाणे, सेकंड एसीमध्ये, 50 किलोसह अतिरिक्त 10 किलो आणि बुकिंग करून पार्सल व्हॅनमध्ये 30 किलो सामान वाहून नेले जाऊ शकते. थर्ड एसी किंवा एसी चेअर कारमध्ये, 40 किलो सामानासह 10 किलो सामानाची परवानगी आहे. तुम्ही पार्सल व्हॅनमध्ये बुकिंग करून 30 किलो सामान वाहून नेऊ शकता.

स्लीपर क्लाससाठी काय नियम आहेत? : स्लीपर क्लासमध्ये, 40 किलो सामानासह अतिरिक्त 10 किलो सामानाची परवानगी आहे. बुकिंग करून तुम्ही 70 किलो पर्यंत सामान वाहून नेऊ शकता. सेकंड क्लासमध्ये, तुम्ही 10 किलो सामानासह 35 किलो आणि बुकिंग करून 60 किलो पर्यंत सामान वाहून नेऊ शकता. जास्तीचे सामान पार्सल व्हॅनमध्ये वाहून नेले जाऊ शकते. रेल्वेच्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, बुक न केलेले सामान किंवा परवानगी मर्यादेपेक्षा जास्त सामान वाहून नेणाऱ्या प्रवाशांना बुकिंग रकमेच्या सहा पट शुल्क आकारले जाईल.