OTT वरील अश्लील कंटेंटवर केंद्र सरकारची कठोर कारवाई! हे 43 अ‍ॅप्स केले ब्लॉक

केंद्रीय इलेक्ट्रॉनिक्स आणि आयटी मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी लोकसभेत सांगितले की, 'नियमांच्या भाग-३ मध्ये डिजिटल न्यूज प्रकाशक आणि ऑनलाइन क्युरेटेड कंटेंट (ओटीटी प्लॅटफॉर्म) च्या प्रकाशकांसाठी आचारसंहिता प्रदान केली आहे.' ' सध्या लागू असलेल्या कायद्याने प्रतिबंधित असलेला कोणताही कंटेंट प्रसारित न करण्याचे ओटीटी प्लॅटफॉर्मचे बंधन आहे. ' एका प्रश्नाच्या लेखी उत्तरात त्यांनी सांगितले की, ओटीटी प्लॅटफॉर्म नियमांच्या वेळापत्रकात दिलेल्या सामान्य मार्गदर्शक तत्त्वांच्या आधारे, ज्यामध्ये नग्नता, लिंग आणि हिंसाचाराचे चित्रण संबंधित तरतुदींचा समावेश आहे, त्या आधारे कंटेंटचे वयानुसार स्व-वर्गीकरण करण्यास बांधील आहेत. केंद्रीय मंत्र्यांच्या मते, मुलांसाठी वयानुसार अनुचित कंटेंट प्रतिबंधित करण्यासाठी पुरेसे सुरक्षा उपाय लागू करण्यास ओटीटी प्लॅटफॉर्म देखील बांधील आहेत, ज्यामध्ये पुरेसे प्रवेश नियंत्रण उपाय समाविष्ट आहेत.

आयटी कायदा, 2000 च्या कलम 79(3)(B) अंतर्गत सरकारला अधिकार आहे की जर डिजिटल प्लॅटफॉर्म कायद्याविरुद्ध कंटेंट प्रसारित करत असेल तर त्यावर त्वरित कारवाई केली जाऊ शकते. या तरतुदीच्या आधारे, संबंधित मंत्रालये बेकायदेशीर आणि आक्षेपार्ह कंटेंट ओळखतात आणि त्याबद्दल मध्यस्थांना माहिती देतात, जेणेकरून अशी कंटेंट ब्लॉक केली जाऊ शकते किंवा काढून टाकता येईल. यासोबतच, सरकारने आधीच ओटीटी प्लॅटफॉर्म आणि त्यांच्या स्वयं-नियामक संस्थांना त्यांच्या प्लॅटफॉर्मवर अपलोड केलेल्या कोणत्याही कंटेंटमध्ये देशाच्या कायद्याचे आणि माहिती तंत्रज्ञान नियम, 2021 मध्ये निश्चित केलेल्या आचारसंहितेचे पूर्णपणे पालन करण्याचा सल्ला दिला आहे. केंद्रीय आयटी मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी संसदेत माहिती दिली की, विविध मंत्रालयांशी सल्लामसलत केल्यानंतर, आतापर्यंत 43 ओटीटी प्लॅटफॉर्म बंद करण्यात आले आहेत, ज्यांच्यावर गंभीर उल्लंघनाचा संशय आहे.

डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर उपस्थित असलेल्या आक्षेपार्ह आणि बेकायदेशीर कंटेंटवर कडक कारवाई करून सरकारने अलीकडेच एक मोठे पाऊल उचलले आहे. गेल्या आठवड्यात, केंद्र सरकारने इंटरनेट सेवा प्रदात्यांना उल्लू, एएलटी, डेसिफ्लिक्स सारख्या लोकप्रिय ओटीटी प्लॅटफॉर्मसह एकूण 25 अॅप्स आणि वेबसाइट्सवर सार्वजनिक प्रवेश अवरोधित करण्याचे निर्देश दिले. भारताच्या कायद्यांचे आणि सामाजिक मूल्यांचे उल्लंघन करणाऱ्या प्लॅटफॉर्मवरील लैंगिक आणि सांस्कृतिकदृष्ट्या अयोग्य कंटेंट रोखण्यासाठी या निर्णयाचा उद्देश आहे.

ब्लॉक करण्यात आलेल्या ओटीटी अ‍ॅप्समध्ये बिग शॉट्स अ‍ॅप, बूमएक्स, नवरासा लाईट, गुलाब अ‍ॅप, कंगन अ‍ॅप, बुल अ‍ॅप, जलवा अ‍ॅप, वॉव एंटरटेनमेंट, लूक एंटरटेनमेंट, हिटप्राइम, फेनिओ, शोएक्स, सोल टॉकीज, अड्डा टीव्ही, हॉटएक्स व्हीआयपी, हलचल अ‍ॅप, मूडएक्स, निऑनएक्स व्हीआयपी, फुगी, मोजफ्लिक्स आणि ट्रायफ्लिक्स यांचा समावेश आहे. यापैकी अनेक अ‍ॅप्सवर अश्लील आणि लैंगिकदृष्ट्या स्पष्ट सामग्री पसरवण्याचा आरोप आहे, ज्यामुळे देशाच्या सांस्कृतिक प्रतिष्ठेला धक्का बसत होता. सरकारचे हे पाऊल डिजिटल मीडियाला जबाबदारीच्या दिशेने नेण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग आहे.