आईस्क्रीमसारखं थंड होतं शहर, -41 डिग्रीपर्यंत जातं तापमान, मरून जातात शेकडो लोक
- Published by:Arjun Nalavade
Last Updated:
रशियाच्या सायबेरियामध्ये असलेले याकुत्स्क हे जगातील सर्वात थंड शहर म्हणून ओळखले जाते. येथे थंडी इतकी असते की डिसेंबर महिन्यात सर्व काही गोठून जाते. येथील तापमान -40 अंशांपर्यंत खाली येते. थंडीमुळे अनेक लोक मृत्युमुखी पडतात, तसेच फ्रॉस्टबाइट आणि हायपोथर्मियासारखे आजार सामान्य आहेत.
जगामध्ये अनेक ठिकाणी खूप थंडी असते. शीत लहरींमुळे लोकांना घराबाहेर पडणेही कठीण होते. कधीकधी अशा थंडीच्या लाटेमुळे लोकांचा जीवही जातो. आपल्या देशात दरवर्षी थंडीने डझनभर लोकांचा मृत्यू होतो. पण आज आम्ही तुम्हाला पृथ्वीवरील सर्वात थंड शहराबद्दल सांगणार आहोत, जे डिसेंबर महिन्यात पूर्णपणे आईस्क्रीमप्रमाणे गोठून जाते. या महिन्यात या शहराचे तापमान -31 अंश ते -41 अंश सेल्सियसपर्यंत पोहोचते.
त्याच वेळी, सूर्यप्रकाश फक्त चार तासांसाठी उपलब्ध असतो. या हाडे गोठवणाऱ्या शहरात, फ्रॉस्टबाइट (frostbite) आणि हायपोथर्मिया (hypothermia) सारखे रोग 'थंडीइतकेच सामान्य' आहेत. त्यामुळे यात आश्चर्य वाटण्यासारखे काही नाही की याकुत्स्कला जगातील सर्वात थंड शहराचे बर्फाळ शीर्षक मिळाले आहे. रशियाच्या सायबेरियामध्ये असलेले याकुत्स्क, उत्तर ध्रुवाच्या सर्वात जवळचे शहर नसतानाही, 5 फेब्रुवारी 1891 रोजी -64.4 अंश सेल्सियसचे विक्रमी किमान तापमान नोंदवले गेले.\
advertisement
याकुत्स्कमध्ये थंडीचे कारण : असे म्हटले जाते की, याकुत्स्कमधील भयानक थंडीचे एक खास कारण म्हणजे येथील नदीची दरी. ही दरी थंड वाऱ्याला आपल्यामध्ये अडकवून ठेवते, ज्यामुळे उच्च दाबाची प्रणाली निर्माण होते. ही प्रणाली सामान्यतः सायबेरियन हाय (Siberian High) म्हणून ओळखली जाते. बीबीसीच्या रिपोर्टनुसार, "हवामानाचा हा नमुना आर्क्टिक प्रदेशातून थंड वारे आणतो, ज्यामुळे याकुत्स्कला परमाफ्रॉस्टचा अनुभव येतो. परमाफ्रॉस्ट म्हणजे थंड तापमानामुळे जमिनीचे कायमचे गोठणे."
advertisement
याकुत्स्क शहराची एकूण लोकसंख्या 3 लाख 55 हजार आहे. येथे दरवर्षी थंडीमुळे शेकडो लोकांचा मृत्यू होतो. इतकेच नाही, तर भयानक थंडीमुळे फ्रॉस्टबाइट आणि हायपोथर्मियासारखे रोग येथील लोकांमध्ये खूप 'सामान्य' आहेत. हायपोथर्मियामध्ये, शरीरातील उष्णता पूर्णपणे नष्ट होते. अशा स्थितीत, बाहेरील उष्णता आवश्यक असते. बाहेरून आग किंवा सूर्यप्रकाशाची उष्णता उपलब्ध नसेल आणि शरीर थंड होत राहिल्यास, मृत्यू निश्चित आहे.
advertisement
याकुत्स्कमधील जीवन : याकुत्स्कमध्ये राहणाऱ्या यूट्यूबर किऊन बी (Qiun B) ने एका व्हिडिओमध्ये स्पष्ट केले आहे की ती क्रूर परिस्थितीचा सामना कसा करते आणि 'दाट बर्फाळ धुराने' वर्षाचा बहुतेक काळ सूर्य कसा लपवला आहे. "हे एका सायन्स फिक्शन चित्रपटातील दृश्यासारखे आहे," ती म्हणाली. किऊनला बाहेर राहिल्यामुळे नाक आणि गालांवर 'सौम्य फ्रॉस्टबाइट' चा त्रास झाला, त्यामुळे शहरात सूर्यप्रकाश नसल्यामुळे तिला स्वतःला निरोगी ठेवण्यासाठी व्हिटॅमिन डी आणि लोह पूरक आहार घ्यावा लागतो. तथापि, याकुत्स्कमधील -40 अंश सेल्सियस तापमानानंतरही, जीवन 'थांबत नाही'.
advertisement
येथील स्थानिक लोक अजूनही बाहेर जातात, शाळेत जातात आणि आपले काम करतात. हिवाळ्यानंतर, येथील लोकांसाठी उन्हाळाही कमी धोकादायक नाही. -40 अंश तापमानानंतर, येथे मे मध्ये तापमान वाढू लागते. जुलै महिन्यात या शहराचे तापमान 26 अंशांपर्यंत पोहोचते. सप्टेंबरपर्यंत उष्णता असते, त्यानंतर ऑक्टोबरपासून तापमान घटू लागते. आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की याकुत्स्क हे जगातील सर्वात थंड शहर आहे, पण ओइम्याकॉन (Oymyakon) हे गाव जगातील सर्वात थंड वस्तीचे ठिकाण मानले जाते, ज्याची लोकसंख्या सुमारे 500 आहे.
advertisement
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
December 27, 2024 12:33 PM IST