हनुमान सुलक्षने यांनी वयाच्या १८ व्या वर्षी दोन शेळ्यांनी व्यवसायाला सुरुवात केली. घरची परिस्थिती साधारण असल्याने त्यांना सुरुवातीला मोलमजुरी करत शेळ्यांची देखभाल करावी लागली. त्यानंतर, शेळ्यांचे आरोग्य, प्रजनन आणि चारा व्यवस्थापन शिकून घेतल्यावर हनुमान यांनी शेळ्यांसाठी शेड बांधले. ही सुविधा उभारण्यासाठी आवश्यक भांडवल व्याजाने घेऊन त्यांचा व्यवसाय उभा राहिला. सुरुवातीला व्यवसाय संथ गतीने चालला, परंतु हळूहळू ग्राहकांचा प्रतिसाद वाढू लागला आणि शेळीपालनाला चांगला नफा मिळू लागला.
advertisement
उच्च उत्पादनक्षम शेळ्यांचा वापर: हनुमान यांना त्यांच्या व्यवसायात प्रजननक्षम आणि निरोगी शेळ्यांचा वापर करून नफा मिळवता आला. मांस आणि दूध उत्पादनासाठी उच्च दर्जाच्या शेळ्या आणि बोकड निवडल्याने त्यांना दरवर्षी वाढलेले उत्पन्न मिळू लागले. यामुळेच त्यांनी कमी वेळात मोठा नफा मिळवला.
प्रजनन व्यवस्थापन आणि खर्च कमी करणे: मांस उत्पादनासाठी तीन ते चार महिने वयाचा बोकड विकत घेऊन त्याची जोपासना करून विक्री केल्याने खर्च आणि जोखीम कमी होते. उच्च उत्पादनक्षम बोकड नसल्याने सामान्यतः प्रजनन व्यवस्थापनात अडचणी येतात, मात्र योग्य व्यवस्थापनाच्या साहाय्याने हे आव्हान सोडवता येते. वेळोवेळी चारा उपलब्ध करून देणे आणि शेळ्यांची काळजी घेणे हे त्यांनी काटेकोरपणे केले.
हनुमान सुलक्षने यांचा शेळीपालनाचा व्यवसाय आता उत्तम नफा मिळवत असून, यशाची एक प्रेरणादायक कहाणी बनली आहे.