Home Loan संपणार आहे का? मग न विसरता करा ही 5 कामं, अन्यथा होईल नुकसान
- Published by:Mohini Vaishnav
Last Updated:
वर्षानुवर्षे दरमहा ईएमआय भरल्यानंतर जेव्हा होम लोन संपते तेव्हा ते एका मोठ्या यशापेक्षा कमी वाटत नाही. होम लोनचा प्रवास खूप लांब असतो. म्हणून जेव्हा हा प्रवास संपतो तेव्हा एक वेगळाच समाधान आणि दिलासा मिळतो. पण तुम्हाला माहिती आहे का की कर्ज फेडल्यानंतरही तुमचे काम संपलेले नाही? कर्ज घेताना ज्याप्रमाणे सर्व प्रकारची कागदपत्रे करावी लागतात, त्याचप्रमाणे कर्ज फेडल्यानंतरही काही महत्त्वाची कामे करावी लागतात. जर ही कामे दुर्लक्षित केली गेली तर भविष्यात तुम्हाला तुमच्या स्वतःच्या मालमत्तेबाबत मोठ्या अडचणींना तोंड द्यावे लागू शकते. 5 सर्वात महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घ्या.
advertisement
1/5

तुमची मूळ मालमत्तेची कागदपत्रे परत घ्या : ही पहिली आणि सर्वात महत्त्वाची पायरी आहे. होम लोन घेताना, तुम्ही तुमच्या मालमत्तेची सर्व मूळ कागदपत्रे जसे की सेल डीड, बिल्डर-खरेदीदार करार, पजेशन लेटर, अलॉटमेंट लेटर आणि इतर कायदेशीर कागदपत्रे बँकेत गहाण ठेवली पाहिजेत. कर्ज बंद होताच, बँकेकडून तुमचे सर्व मूळ कागदपत्रे परत मिळवण्यासाठी अर्ज करा. बँक तुम्हाला कागदपत्रे सोपवते तेव्हा प्रत्येक कागद काळजीपूर्वक तपासा. कोणतेही पान फाटलेले, खराब झालेले किंवा गहाळ झालेले नाही याची खात्री करा. एक चेकलिस्ट बनवा आणि सर्व कागदपत्रे जुळवा. ही कागदपत्रे तुमच्या मालमत्तेच्या मालकीचा सर्वात मोठा पुरावा आहेत.
advertisement
2/5
बँकेकडून 'नो ड्यूज सर्टिफिकेट' (एनडीसी) घ्यायला विसरू नका : नो ड्यूज सर्टिफिकेट (एनडीसी) किंवा नो ऑब्जेक्शन सर्टिफिकेट (एनओसी) हा बँकेने जारी केलेला कायदेशीर दस्तऐवज आहे. हा पुरावा आहे की तुम्ही संपूर्ण कर्जाची रक्कम व्याजासह परत केली आहे आणि आता तुमच्या मालमत्तेवर बँकेचा कोणताही अधिकार नाही. कर्ज बंद करताना बँकेकडून एनडीसी मागवा. तुमचे नाव, मालमत्तेचा पत्ता, कर्ज खाते क्रमांक, कर्जाची सुरुवात आणि समाप्ती तारीख यासारखी सर्व माहिती या प्रमाणपत्रात योग्यरित्या लिहिली पाहिजे. भविष्यात कोणताही वाद झाल्यास हा दस्तऐवज तुमच्यासाठी संरक्षक कवच म्हणून काम करतो. हे सिद्ध करते की तुम्ही बँकेला सर्व कर्ज परत केले आहे.
advertisement
3/5
मालमत्तेवरून Lien काढून टाका : जेव्हा तुम्ही होम लोन घेता तेव्हा बँक तुमच्या प्रॉपर्टीवर लीन ठेवते. याचा अर्थ असा की जोपर्यंत कर्ज चालू आहे तोपर्यंत बँकेचा त्या मालमत्तेवर अधिकार आहे आणि तुम्ही बँकेच्या परवानगीशिवाय ती विकू शकत नाही. कर्जाची परतफेड केल्यानंतर, बँकेने मालमत्तेवरून धारणाधिकार काढून टाकला आहे याची खात्री करणे तुमची जबाबदारी आहे. यासाठी, तुम्हाला बँकेच्या अधिकाऱ्यासह रजिस्ट्रार कार्यालयात जावे लागेल आणि ही प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल. जर तुमच्या मालमत्तेवरून धारणाधिकार काढून टाकला गेला नाही, तर सरकारी नोंदींमध्ये ते बँकेकडे गहाण ठेवलेले मानले जाईल आणि तुम्हाला त्याचे खरे मालक म्हटले जाणार नाही.
advertisement
4/5
अपडेटेड 'नॉन-एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेट' मिळवा : नॉन-एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेट (EC) हा तुमच्या प्रॉपर्टीचा आर्थिक रेकॉर्ड आहे. त्यात तुमच्या प्रॉपर्टीवर कधी आणि किती कर्ज घेतले गेले आणि ते कधी परत केले गेले याची संपूर्ण माहिती असते. गृहकर्ज बंद झाल्यानंतर, सब-रजिस्ट्रार ऑफिसमधून अपडेटेड नॉन-एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेटसाठी अर्ज करा. या नवीन प्रमाणपत्रात असे म्हटले असेल की तुमचे गृहकर्ज आता बंद झाले आहे. भविष्यात तुम्ही तुमची मालमत्ता विकायला जाल तेव्हा खरेदीदार तुम्हाला हे प्रमाणपत्र नक्कीच विचारेल. मालमत्तेवर कोणतेही आर्थिक दायित्वे किंवा कायदेशीर वाद नाहीत याचा हा पुरावा आहे.
advertisement
5/5
तुमचा क्रेडिट स्कोअर (CIBIL) अपडेट करा : होम लोन ही एक मोठी जबाबदारी आहे आणि ती वेळेवर परतफेड केल्याने तुमचा क्रेडिट स्कोअर (CIBIL स्कोअर) सुधारतो. परंतु कर्ज बंद झाल्यानंतर, ही माहिती तुमच्या क्रेडिट प्रोफाइलमध्ये अपडेट करणे देखील महत्त्वाचे आहे. कर्ज बंद झाल्यानंतर 30-40 दिवसांनी तुमचा लेटेस्ट क्रेडिट रिपोर्ट तपासा. तुमचे गृहकर्ज त्यात 'क्लोज्ड' असे दाखवले आहे याची खात्री करा. जर तसे नसेल, तर ताबडतोब बँक आणि क्रेडिट ब्युरो (जसे की CIBIL, एक्सपेरियन) शी संपर्क साधा आणि ते दुरुस्त करा. अपडेटेड आणि चांगला क्रेडिट स्कोअर तुम्हाला भविष्यात दुसरे कर्ज (जसे की कार कर्ज किंवा वैयक्तिक कर्ज) सहज आणि चांगल्या व्याजदराने मिळवण्यास मदत करेल.