पुण्यातील काही महत्वाची देवीची मंदिरे पुढीलप्रमाणे आहेत:
तांबडी जोगश्वरी मंदिर:
आप्पा बळवंत चौक परिसरात असलेले हे मंदिर पेशव्यांच्या काळात बांधले गेले. या मंदिराच्या नावाची रचना एक रोमहर्षक आख्यायिकेवर आधारित आहे. कथानुसार, देवीने तांबडी राक्षसाचा वध केला होता, म्हणून मंदिराला तांबडी जोगश्वरी असे नाव पडले. मंदिराची वास्तुकला साधी पण प्रभावी असून, नवरात्रीच्या काळात येथे विविध रूपातील देवीचे दर्शन घेता येते. भक्तांमध्ये या मंदिराची श्रद्धा खूप आहे आणि खास करून धार्मिक उत्सवाच्या काळात येथे मोठ्या संख्येने भाविक एकत्र येतात.
advertisement
वैष्णोदेवी मंदिर:
पिंपरीमध्ये स्थित हे मंदिर जम्मूतील प्रसिद्ध वैष्णोदेवी मंदिराची प्रतिकृती आहे. पुण्यातील दुर्गा मंदिरे यामध्ये गणली जातात. येथे सभामंडपातून गुफेतून गाभाऱ्याकडे जाण्याचा मार्ग आहे. मंदिरात सकाळी 6.30 आणि संध्याकाळी 7.30 वाजता आरती केली जाते. नवरात्रीच्या सणात येथे भाविकांची मोठी गर्दी होते आणि भक्तांना गुफेतून गाभाऱ्याकडे जाण्याचा आध्यात्मिक अनुभव मिळतो.
आई माता मंदिर:
कोंढव्यातील टेकडीवर असलेले हे पांढऱ्या संगमरवरीने बांधलेले मंदिर खूपच आकर्षक आहे. मंदिरातील भव्य कमान, बारीक नक्षीकाम आणि सुंदर प्रवेशद्वार यामुळे ते दिसण्यास आणि भेट देण्यास खास बनते. येथे येणाऱ्या भाविकांना पायऱ्या चढून मुख्य मंदिराचा दर्शन घेता येतो. नवरात्रीच्या काळात मंदिर दिव्यांनी आणि फुलांनी सजवलेले दिसते, जेथे भक्तांचे मन भक्तीत बुडून जाते.
भवानी माता मंदिर:
नवीन भवानी पेठ भागातील हे मंदिर सन 1763 मध्ये उभारण्यात आले. हे पुण्यातील जुन्या मंदिरांपैकी एक आहे. स्थानिक लोकांचे श्रद्धा आहे की भवानी माता खूप शक्तिशाली आहे. मंदिरातील मूर्ती काळ्या पाषाणाची असून, मंगळवार आणि शुक्रवारी येथे विशेष गर्दी असते. नवरात्रीत भक्तांचा अनुभव अत्यंत भावनिक आणि आनंददायी असतो.
चतु:श्रुंगी माता मंदिर:
सेंनापती बापट रोडवर असलेले हे मंदिर शहरातील मोठ्या आणि प्राचीन मंदिरेंपैकी एक आहे. सप्तश्रृंगी देवीसाठी हे मंदिर पेशव्यांच्या काळात दुर्लभशेठ पितांबरदास महाजन यांनी उभारले. मंदिराची उंची 90 फूट आणि रुंदी 125 फूट आहे. येथे सुंदर बाग असून, 170 पायऱ्या चढून गाभाऱ्याकडे जाऊ शकता. नवरात्रीत येथे मोठ्या संख्येने भाविक येतात आणि भक्तीचा अनुभव अविस्मरणीय असतो.
शितलज माता मंदिर:
लक्ष्मी रोडवर वसलेले हे छोटे पण महत्वाचे मंदिर आहे. मंदिरात देवीची संगमरवरी मूर्ती असून ती जड साड्यांनी सजवलेली आहे. नवरात्रीच्या काळात हे मंदिर दिव्यांनी उजळलेले दिसते आणि भक्तांमध्ये याची विशेष ओढ असते.
पुण्यातील ही मंदिरे केवळ धार्मिक दृष्ट्या महत्त्वाची नाहीत तर वास्तुशास्त्र आणि ऐतिहासिक दृष्टीनेही फार खास आहेत. नवरात्रीच्या सणात येथे भेट देणे म्हणजे भक्ती, आनंद आणि सांस्कृतिक अनुभव यांचा अद्भुत संगम अनुभवणे होय.