महाभारतातील उद्योग पर्वाच्या 143 व्या अध्यायात असं म्हटलं आहे की युद्धापूर्वी कुंती कर्णाकडे जाते. ती त्याला सांगते की ती त्याची आई आहे. पांडव त्याचे भाऊ आहेत. ती त्याला पांडवांची बाजू घेण्यास राजी करते. मग कर्ण उत्तर देतो की तो कुंतीला आपली आई मानतो, परंतु दुर्योधनावरील त्याच्या निष्ठेमुळे आणि अपमानामुळे तो पांडवांना पाठिंबा देणार नाही. तो कुंतीला असंही आश्वासन देतो की तो युद्धात फक्त अर्जुनलाच मारेल जेणेकरून त्याच्या आईची पाच मुलं राहतील. महाभारतात हे स्पष्ट आहे की कर्ण आपल्या भावांना वाचवू इच्छित असला तरी अर्जुनाला पराभूत करण्याच्या त्याच्या प्रतिज्ञेशी बांधील होता.
advertisement
Mahabharat : दानशूरपणामुळे स्वर्गात गेला पण एक चूक आणि कर्णाला पुन्हा यावं लागलं धरतीवर
श्रीमद्भागवत पुराण (१.८.१७-१८) मध्ये म्हटलं आहे की युद्धापूर्वी कृष्ण स्वतः कर्णाच्या घरी जातो. त्याला भेटतो आणि त्याच्या जन्माचे रहस्य सांगतो. ते त्याला धर्माचा मार्ग दाखवण्याचा प्रयत्न करतात, परंतु कर्ण त्याच्या प्रतिज्ञेमुळे, दुर्योधनाशी असलेल्या निष्ठेमुळे सहमत होत नाही.
जर कर्णाला आधीच कळलं असतं तर काय झालं असतं?
कदाचित युद्ध टाळता आलं असतं. जर कर्णाला त्याच्या बालपणात किंवा तारुण्यात कळलं असतं की तो कुंतीचा मुलगा आहे, तर तो पांडवांसोबत वाढला असता. मग तो दुर्योधनाच्या छावणीत नसता आणि पांडवांशी त्याच्या संबंधांमध्ये कटुता आली नसती.
मग युधिष्ठिरऐवजी कर्ण हस्तिनापूरचा वारस झाला असता. कारण तो कुंतीचा मोठा मुलगा होता. मग दुर्योधनाकडे इतकी शक्ती नसती, त्याचे पांडवांशी इतकं वैर नसतं आणि तो पांडवांविरुद्ध कट रचू शकला नसता.
युद्धाचं स्वरूप बदललं असतं
कर्ण हा देखील दुर्योधनाला युद्ध आणि पांडवांच्या विरोधात भडकवणाऱ्यांमध्ये होता. जर कर्णाने पांडवांची बाजू घेतली असती तर कौरवांचा पराभव निश्चित होता कारण कर्ण आणि अर्जुन यांचे एकत्रित सैन्य अजिंक्य झालं असतं. मग दुर्योधनाला कदाचित लढण्याचं धाडस झाल नसतं.
राहुल संकृत्यायन त्यांच्या महाभारत का इतिहास या पुस्तकात लिहितात, "कर्णाची कहाणी एका योद्ध्याची आहे जो सत्य जाणून घेतल्यानंतरही ते नाकारत नाही, तर त्याला न्याय देतो."
कर्णाचे कुटुंब पांडवांशी एकरूप झालं का?
कर्णाच्या मृत्युनंतर, त्याची पत्नी वृषाली हिने पतीपासून विभक्त झाल्यामुळे सती जाण्याचा निर्णय घेतला. ती चितेवर बसली. त्याच्या दहा मुलांपैकी फक्त त्याचा धाकटा मुलगा वृष्केतू जिवंत राहिला. इतर सर्व पुत्र युद्धात मारले गेले. त्यापैकी बहुतेक पांडवांनी मारले.
Mahabharat : कर्णाला नेहमी पडायचं स्वप्न, दिसायची महिला, कोण होती ती?
कर्णाच्या मृत्युनंतर, पांडवांना खूप पश्चात्ताप झाला जेव्हा त्यांना कळले की कर्ण हा खरोखर त्यांची आई कुंती आणि त्यांच्या मोठ्या भावाचा मुलगा आहे. यानंतर, पांडवांनी कर्णाचा जिवंत मुलगा वृषकेतू याला केवळ दत्तक घेतलं नाही तर त्याला राजकुमारासारखा आदरही दिला. पांडवांनी वृषकेतुला आपल्याजवळ ठेवलं आणि त्याला शिक्षण दिलं.
अर्जुनासोबत अनेक युद्धांमध्ये पाठवलं. अर्जुनाने त्याला युद्धकला शिकवली. अश्वमेध यज्ञात त्यांनी अर्जुनासह अनेक युद्धांमध्ये भाग घेतला. असं म्हटलं जातं की वृष्केतुने अनेक क्षेत्रे जिंकून अर्जुनला मदत केली. काही कथांनुसार, वृषकेतुला ब्रह्मास्त्र, वरुणास्त्र, अग्नि आणि वायुस्त्र यासारख्या दैवी शस्त्रांचे ज्ञान होतं, जे त्याला त्याचे वडील कर्णाकडून वारशाने मिळालं होतं. तो एक अतिशय शूर आणि कुशल योद्धा बनला.