भारतातील एकमेव मंदिर; जिथं इच्छा पूर्ण झाली की, भक्त खिळ्यांनी ठोकतात नाणी, आहे चमत्कारी इतिहास!

महालक्ष्मी मंदिराची अनोखी परंपरा

हे दुर्मिळ मंदिर बेळगावीपासून 17 किलोमीटर अंतरावर असलेल्या सुळेभावी गावात आहे. इथली ग्रामदेवी महालक्ष्मी जागृत देवी म्हणून ओळखली जाते. 500 वर्षांहून अधिकचा इतिहास असलेल्या या देवीच्या दर्शनासाठी कर्नाटक, महाराष्ट्र आणि गोव्यातील लाखो भक्त येतात. देवीचा दरबार सतत जागृत असतो. दोन प्रवेशद्वारं, पाच तोंडांचं वाहन, नाण्यांनी भरलेले खांब, दर पाच वर्षांनी भरणारी जत्रा, खजिन्याशिवाय होणारी देवीची मनमोहक पालखी, फांद्या देण्याची परंपरा आणि नारळ बांधण्याची प्रथा, अशा अनेक गोष्टी या मंदिराला खास बनवतात. ती संपूर्ण गावाची आराध्य देवी आणि श्रीमन्नारायणाची स्वामिनी आहे. कामाधेनू गरीब माणसांनाही श्रीमंत करते, अशी भक्तांची श्रद्धा आहे. जे कोणी मागतात, त्यांना ती दया दाखवते, असा भाव भक्तांच्या मनात आहे.

देवीच्या कृपेची साक्ष देणारी नाणी

भक्त नवस करतात की देवीने त्यांची इच्छा पूर्ण केल्यास तेवढी नाणी खांबावर ठोकतील. त्यानुसार, त्यांची मागणी पूर्ण झाल्यावर, त्या काळात चलनात असलेली नाणी मंदिराच्या आवारातील खांब आणि तुळ्यांवर खिळ्यांनी ठोकून ते आपला नवस फेडतात. ही प्रथा शेकडो वर्षांपासून चालत आलेली आहे. मात्र, अलीकडे मंदिर समितीने नाणी ठोकण्यास बंदी घातली आहे. त्यामुळे आता भक्त दानपेटीत आपली देणगी जमा करतात.

देवीच्या गर्भगृहाचे दरवाजाचे चौकट, 20 हून अधिक खांब आणि तुळ्या पूर्णपणे नाण्यांनी भरलेल्या आहेत. राणी व्हिक्टोरियाचे चित्र असलेली नाणी, भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर जारी केलेले 1 रुपया, 50 पैसे, 25 पैसे, 10 पैशांची नाणी आणि अशाच प्रकारची चांदीची नाणी भक्तांनी ठोकली आहेत. ही नाणी इतकी जुनी आहेत की त्यावरचे चिन्हही अस्पष्ट झाले आहेत. खांब पूर्णपणे नाण्यांनी झाकलेले आहेत. म्हणूनच याला नाण्यांचं मंदिर म्हणतात.

दर पाच वर्षांनी भरणारी जत्रा

महालक्ष्मी 'द्यामव्व' म्हणूनही प्रसिद्ध आहे. पिढ्यानपिढ्या पूजा करत असलेल्या या भागातील मूळ मंदिर कधी बांधले गेले याची नेमकी माहिती नाही. सुमारे 350 वर्षांपूर्वी येथे विटांचे मंदिर बांधले गेले. 1940 मध्ये मल्लिकार्जुन कोरीशेट्टी नावाच्या एका भक्ताने देवीकडे मुलाची मागणी केली होती. त्यांची इच्छा पूर्ण झाली आणि त्यांना मुलगी झाली, म्हणून त्यांनी मंदिराचा जीर्णोद्धार केला. तेव्हापासून ट्रस्ट दरवर्षी श्री महालक्ष्मी मंदिराच्या जीर्णोद्धाराचा विकास करत आहे.

देवीसाठी दर 5 वर्षांनी एकदा जत्रा भरते. ही जत्रा 9 दिवस चालते. जत्रेत होणारी देवीची 'होनत' (पालखी) विशेष असते. आणखी एक खास गोष्ट म्हणजे भंडाराशिवाय होणारी ही होनत. लाखो भाविक या जत्रेत सहभागी होतात. महालक्ष्मी मंदिराला दररोज सकाळी सूर्यकिरण स्पर्श करतात. संध्याकाळ होताच सूर्यदेव देवीच्या चरणांना स्पर्श करतात. असा दुर्मिळ दृश्य अनुभवणे एक खास गोष्ट आहे. दर मंगळवार, शुक्रवार आणि अमावस्या-पौर्णिमेला विशेष पूजा केली जाते. या वेळी महिला पारंपरिक वेशभूषा करून कुंकुमार्चना करतात. आपल्या सर्व इच्छा पूर्ण व्हाव्यात आणि कुटुंबात सुख-शांती नांदावी यासाठी त्या भक्तिभावाने प्रार्थना करतात.

हे ही वाचा : घरात नकारात्मक ऊर्जा आहे? करा सैंधव मिठाचे 'हे' साधे उपाय; मानसिक तणाव आणि कौटुंबिक कलह होतील दूर