चेहरा सांगतोय किडनीचा आजार; या ४ लक्षणांकडे चुकूनही करू नका दुर्लक्ष, अन्यथा...

किडनी हा आपल्या शरीराचा एक अत्यंत महत्त्वाचा अवयव आहे. तो एखाद्या 'सुपर फिल्टर'प्रमाणे काम करतो. रक्तातील सगळी घाण, विषारी पदार्थ (Toxins) गाळून बाहेर काढणे आणि शरीर स्वच्छ ठेवणे, हे त्याचे मुख्य काम.

पण विचार करा, जर हाच फिल्टर खराब झाला किंवा त्याने काम करणे बंद केले तर?

जेव्हा किडनी तिचे काम नीट करू शकत नाही, तेव्हा शरीरात विषारी घाण आणि अतिरिक्त पाणी साचू लागते. इथूनच खऱ्या समस्यांना सुरुवात होते. तज्ज्ञांच्या मते, या आजाराची सर्वात मोठी अडचण ही आहे की, तो सुरुवातीच्या टप्प्यात सहजासहजी ओळखता येत नाही.

पण आपले शरीर आपल्याला इशारे नक्कीच देते. आणि हे इशारे बऱ्याचदा सर्वात आधी दिसतात ते आपल्या चेहऱ्यावर आणि मानेवर! होय, तुमचा चेहरा तुमच्या किडनीचे आरोग्य सांगू शकतो. चला तर मग, जाणून घेऊया किडनी निकामी होण्याचे चेहऱ्यावरील ते ४ महत्त्वाचे संकेत.

१. सकाळचा धक्का: सुजलेला चेहरा आणि मान हा किडनीच्या आजाराचा पहिला आणि सर्वात महत्त्वाचा इशारा असू शकतो. जेव्हा किडनी शरीरातील अतिरिक्त पाणी (Excess Water) बाहेर काढू शकत नाही, तेव्हा ते पाणी चेहऱ्याच्या नाजूक उतींमध्ये (Tissues) साठू लागते. ही सूज विशेषतः सकाळी उठल्यावर डोळ्यांभोवती आणि गालांवर स्पष्ट दिसते. जर रोज सकाळी उठल्यावर तुमचा चेहरा, डोळे आणि मान सुजलेली दिसत असेल, तर याला साधी सूज समजू नका. हे किडनीच्या आजाराचे सुरुवातीचे लक्षण असू शकते. अशावेळी त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घेणे गरजेचे आहे.

२. निस्तेजपणा: बदललेला त्वचेचा रंग किडनीचे काम शरीरातील 'कचरा' बाहेर फेकणे आहे. जेव्हा हा कचरा म्हणजेच विषारी पदार्थ शरीरात साचू लागतात, तेव्हा त्याचा परिणाम थेट तुमच्या त्वचेवर दिसतो. चेहरा निस्तेज (Dull) आणि निर्जीव (Lifeless) दिसू लागतो. काही लोकांची त्वचा पिवळसर, फिकट (Pale) किंवा राखाडी (Gray) रंगाची दिसू लागते. इतकेच नाही, तर मानेवरची त्वचा अचानक कोरडी (Dry) आणि खरखरीत (Rough) जाणवू लागते.

३. सततची खाज आणि पुरळ (मानेभोवती) जेव्हा किडनीचा आजार गंभीर होतो, तेव्हा शरीरातील घाण आणि खनिजे (Minerals) रक्तात प्रमाणापेक्षा जास्त वाढतात. किडनी ती गाळू शकत नाही. हे विषारी घटक त्वचेखाली जमा होतात आणि मज्जातंतूंना (Nerves) त्रास देऊ लागतात. यामुळे चेहरा आणि मानेभोवती सतत तीव्र खाज (Itching) सुटते, जळजळ होते आणि लाल पुरळ (Rashes) येऊ शकते. वैद्यकीय भाषेत या स्थितीला 'प्रुरिटस' (Pruritus) म्हणतात.

४. मानेच्या नसा दिसू लागणे जेव्हा किडनी कमजोर होते, तेव्हा शरीरातील पाण्याचे प्रमाण (Water Level) असंतुलित होते आणि ते वाढू लागते. या वाढलेल्या पाण्याचा आणि रक्ताचा दाब थेट मानेच्या नसांवर येतो. यामुळे मानेच्या दोन्ही बाजूंच्या नसा सुजतात (Swell) आणि त्या स्पष्टपणे दिसू लागतात. ही एक गंभीर स्थिती असू शकते, जी दर्शवते की तुमच्या हृदय आणि किडनीवर (Heart and Kidneys) प्रचंड दबाव येत आहे.

त्यामुळे, पुढच्या वेळी जेव्हा तुम्ही आरशात पाहाल, तेव्हा या 'छोट्या' वाटणाऱ्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका. हा तुमच्या शरीराने आतल्या मोठ्या आजाराबद्दल दिलेला धोक्याचा इशारा असू शकतो!