तुमचे लिव्हर धोक्यात आहे का? 'या' एका वनस्पतीमुळे होईल मजबूत, तज्ज्ञांनी दिला 'हा' सल्ला!
- Published by:Arjun Nalavade
Last Updated:
यकृत हे पचनक्रियेतील महत्त्वाचे अवयव आहे. लठ्ठपणा, मधुमेह, उच्च कोलेस्ट्रॉल, अति मद्यपान, धूम्रपान आणि अनियंत्रित जीवनशैलीमुळे यकृत खराब होते. आशा आयुर्वेदाच्या डॉ. चंचल शर्मा यांच्या मते...
Health Tips : आपल्या शरीरात यकृत (लिव्हर) हा एक महत्त्वाचा अवयव आहे. पचनक्रियेत त्याची खास भूमिका असते. यकृत जितके निरोगी, तितकी पचनक्रिया चांगली होते. सध्या यकृत खराब होण्याची समस्या मोठ्या प्रमाणावर वाढली आहे. ज्या लोकांना लठ्ठपणा, मधुमेह आणि रक्तातील कोलेस्ट्रॉलचा त्रास असतो, त्यांच्या यकृतामध्ये चरबी जमा होण्याची शक्यता 60 टक्के जास्त असते. कोरोनाच्या काळात लोकांनी आपली प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी तुळस, आवळा, आले, हळद आणि गुळवेल यांसारख्या गोष्टींचा वापर केला. गुळवेल हे यकृतासाठी एक अत्यंत प्रभावी औषध आहे. पण हे सर्व घरगुती आणि आयुर्वेदिक उपाय डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार आणि योग्य प्रमाणातच वापरावेत, नाहीतर त्याचे दुष्परिणाम होऊन यकृताला हानी पोहोचू शकते.
आशा आयुर्वेदाच्या आयुर्वेदिक तज्ज्ञ डॉ. चंचल शर्मा सांगतात की, भारतातील प्रत्येक पाचपैकी एक व्यक्ती यकृताच्या समस्येने त्रस्त आहे. आयुर्वेदामध्ये गुळवेलाला अमृतासमान मानले जाते. यकृताशी संबंधित समस्यांपासून मुक्ती मिळवण्यासाठी गुळवेल एक रामबाण उपाय आहे. ते खराब झालेल्या यकृताला दुरुस्त करण्यास मदत करते. यकृताशी संबंधित समस्या टाळण्यासाठी तुम्ही डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार गुळवेलाचा काढा, रस किंवा गोळ्या घेऊ शकता.
advertisement
गुळवेल म्हणजे काय?
डॉ. चंचल शर्मा सांगतात की, गुळवेल ही एक प्रकारची वेल आहे, जी दिसायला पानांच्या वेलीसारखी दिसते. गुळवेलमध्ये कॅल्शियम, प्रोटीन आणि फॉस्फरस भरपूर प्रमाणात असतात, जे शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती वाढवतात. गुळवेलाचे खोड स्टार्चने भरलेले असते, जे अनेक प्रकारच्या रोगांशी लढण्यास मदत करते.
यकृत खराब होण्याची कारणे : यकृत खराब होण्यामागे एक नाही, तर अनेक कारणे जबाबदार असतात.
advertisement
- अति मद्यपान आणि धूम्रपान केल्याने यकृत फॅटी होते आणि खराब होते.
- अति औषधे घेतल्याने यकृतावर परिणाम होतो.
- अनियंत्रित जीवनशैलीमुळे यकृताचे नुकसान होते.
- हेपेटायटिस सी सारख्या व्हायरल इन्फेक्शनमुळेही यकृत खराब होते.
गुळवेलाचे औषधी गुणधर्म आणि फायदे
गुळवेल ही एक औषधी वनस्पती आहे जी शरीराला विषाणूंमुळे होणाऱ्या आजारांपासून वाचवते. गुळवेलची प्रकृती उष्ण असल्यामुळे ती सर्दी, खोकला आणि फ्लूपासून संरक्षण करते. हवामानातील बदलांमुळे होणाऱ्या फ्लूविरुद्धही ती शरीराची प्रतिकारशक्ती मजबूत करते.
advertisement
प्लेटलेट्स वाढवते : गुळवेल रक्तातील प्लेटलेट्स वाढवते. डेंग्यू किंवा चिकनगुनियाचा संसर्ग झाल्यावर शरीरातील प्लेटलेट्स वेगाने कमी होऊ लागतात. अशावेळी आयुर्वेदिक तज्ज्ञ रुग्णाला गुळवेल खाण्याचा सल्ला देतात. गुळवेल खाल्ल्याने प्लेटलेट्स वेगाने वाढू लागतात. गुळवेलमध्ये ताप कमी करणारे गुणधर्म असतात, जे डेंग्यूच्या रुग्णांसाठी खूप फायदेशीर आहेत.
काविळीत फायदेशीर : गुळवेल काविळीतही फायदेशीर आहे. काविळीच्या रुग्णांना गुळवेलाच्या पानांचा रस पिण्याचा सल्ला दिला जातो, ज्यामुळे त्यांना आराम मिळतो. गुळवेल तापामुळे होणाऱ्या वेदनांपासून आराम देते.
advertisement
पचनसंस्था निरोगी ठेवते : गुळवेलाच्या सेवनाने पचनसंस्था निरोगी राहते. बद्धकोष्ठता आणि पोटाशी संबंधित सर्व समस्यांपासून आराम मिळतो.
रक्तक्षयावर उपयुक्त : ज्यांना रक्तक्षयाचा त्रास आहे, त्यांच्यासाठी गुळवेल एक फायदेशीर औषध आहे. यात ग्लुकोसाईड, पाल्मेरिन, टिनोस्पोरिक ऍसिड भरपूर प्रमाणात आढळतात, जे शरीरातील रक्ताचे प्रमाण राखण्यास मदत करतात.
गुळवेलाचे सेवन कधी हानिकारक ठरू शकते?
प्रत्येक औषधाला दोन बाजू असतात. गुळवेल फायदेशीर आहे, पण त्याचे योग्य सेवन आणि डॉक्टरांचा योग्य सल्ला घेणे खूप महत्त्वाचे आहे, नाहीतर त्याचे दुष्परिणाम होऊ शकतात. आयुर्वेदानुसार, काही विशिष्ट परिस्थितीत त्याचे सेवन करण्यास मनाई आहे. गर्भवती महिला, 5 वर्षांखालील मुले आणि ज्यांची रक्तातील साखरेची पातळी कमी आहे, त्यांनी गुळवेलचे सेवन करू नये. गुळवेल रक्तातील साखरेची पातळी कमी करू शकते. ज्यांची पचनशक्ती खूप कमकुवत आहे, त्यांनी देखील त्याचे सेवन करू नये.
advertisement
गुळवेलाचे किती प्रमाण योग्य आहे?
गुळवेलाचे प्रमाण व्यक्तीच्या वयानुसार ठरवले जाते. काही विशिष्ट आरोग्य स्थितींमध्ये गुळवेलाचे सेवन करण्यास मनाई आहे. तुम्ही योग्य मात्रेबद्दल केवळ आयुर्वेदिक डॉक्टरांकडूनच माहिती घेऊ शकता.
हे ही वाचा : Morning Habits : सकाळी उठून लगेच चहा पिताय? रिकाम्या पोटी चहा पिण्याने होईल नुकसान, डॉक्टरांनी दिला इशारा
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
August 02, 2025 7:30 AM IST
मराठी बातम्या/ बातम्या/बातम्या/
तुमचे लिव्हर धोक्यात आहे का? 'या' एका वनस्पतीमुळे होईल मजबूत, तज्ज्ञांनी दिला 'हा' सल्ला!