रम ते व्हिस्की, बिअर ते वाईन! दारू नेमकी तयार कशी होते? कोणते घटक वापरले जातात?
- Published by:Arjun Nalavade
Last Updated:
रम, व्हिस्की, वोडका, बिअर आणि इतर विविध प्रकारचे अल्कोहोल वेगवेगळ्या कच्च्या मालाचा आणि उत्पादन प्रक्रियेचा वापर करून तयार केले जातात. या प्रत्येक पेयाची चव आणि वैशिष्ट्ये...
रम, व्हिस्की, वोडका, बिअर आणि इतर विविध प्रकारचे अल्कोहोल वेगवेगळ्या कच्च्या मालाचा आणि उत्पादन प्रक्रियेचा वापर करून तयार केले जातात. या प्रत्येक पेयाची चव आणि वैशिष्ट्ये त्यात वापरल्या जाणार्या घटकांवर आणि तयार करण्याच्या पद्धतीवर अवलंबून असतात. चला तर मग या अल्कोहोलच्या उत्पादन प्रक्रियेबद्दल आणि कच्च्या मालाबद्दल माहिती घेऊया...
advertisement
सर्वप्रथम, आपण वाईनबद्दल बोलूया. वाईन द्राक्षाच्या रसापासून तयार केली जाते. द्राक्षे कुस्करून त्यांचा रस काढला जातो आणि या रसाला नैसर्गिक यीस्ट (बुरशी) द्वारे किण्वन (fermentation) केले जाते. या प्रक्रियेदरम्यान, यीस्ट साखरेचे अल्कोहोलमध्ये रूपांतर करतात. वाईनची चव द्राक्षाची जात, किण्वनाचा कालावधी आणि उत्पादन पद्धतीवर अवलंबून असते. साधारणपणे वाईनमध्ये 8 ते 15 टक्के अल्कोहोलची मात्रा असते.
advertisement
बिअरबद्दल बोलायचं झाल्यास, ते बार्ली, गहू किंवा इतर धान्यांपासून तयार केले जाते. धान्यांना भिजवून, अंकुरित करून नंतर किण्वन केले जाते. या प्रक्रियेत, यीस्ट टाकून साखरेचे अल्कोहोलमध्ये रूपांतर होते. बिअरमध्ये अल्कोहोलची मात्रा साधारणपणे 4 ते 8 टक्के असते, ज्यामुळे ते एक सौम्य पेय बनते. त्याची चव हॉप्स, धान्य आणि किण्वन पद्धतीवर अवलंबून असते.
advertisement
व्हिस्की हे किण्वित धान्याच्या लगद्यापासून तयार केलेले एक आसवित केलेले (Distilled) अल्कोहोलिक पेय आहे, जे बिअरसारखेच असते. हे द्रव आसवन प्रक्रियेद्वारे शुद्ध आणि केंद्रित केले जाते. व्हिस्की लाकडी पिंपांमध्ये दीर्घकाळ ठेवून वृद्ध केले जाते, ज्यामुळे त्याला एक तीव्र, समृद्ध आणि जटिल चव मिळते. व्हिस्कीमध्ये 40 ते 50 टक्के अल्कोहोलची मात्रा असू शकते.
advertisement
जिनची खासियत त्याच्या मुख्य घटकात आहे, ते म्हणजे जुनिपर बेरी (juniper berries). जिन आसवन प्रक्रियेद्वारे तयार केली जाते, ज्यामध्ये जुनिपर बेरींव्यतिरिक्त कोथिंबीर, लिंबूवर्गीय फळांची साल आणि मसाले यांसारख्या इतर वनस्पतीजन्य गोष्टी (Botanicals) देखील टाकल्या जातात. यामुळे त्याला एक ताजी आणि अनोखी चव मिळते. जिनमध्ये 35 ते 50 टक्के अल्कोहोलची मात्रा असू शकते.
advertisement
advertisement
advertisement
ब्रांडी फळांच्या रसांचे, विशेषतः द्राक्षांच्या रसाचे किण्वन आणि आसवन करून तयार केली जाते. हे फळांच्या चवीने परिपूर्ण असते आणि त्यात 35 ते 60 टक्के अल्कोहोलची मात्रा असू शकते. अशा प्रकारे, प्रत्येक अल्कोहोलिक पेय वेगवेगळ्या कच्च्या माला आणि उत्पादन प्रक्रियेद्वारे आपली खास चव आणि वैशिष्ट्ये प्राप्त करते.