सिम कार्डचा एक कोपरा कापलेला का असतो? यामागचं कारण वाचून तुम्हीही व्हाल थक्क!

आपण आपल्या दैनंदिन जीवनात अनेक वस्तू वापरतो ज्याकडे आपण कधीच लक्ष देत नाही. मग ते त्याचे डिझाइन असो किंवा त्याचा वापर. आपण अशा गोष्टींचा वापर लक्ष न देताच सुरू करतो. मग ते यूएसबी पोर्ट असो किंवा शर्टचे बटण, प्रत्येक गोष्टीच्या आकार आणि रचनेमागे काहीतरी खास कारण असते. त्यापैकी एक म्हणजे आपल्या फोनमध्ये घातलेल्या सिम कार्डचे डिझाइन.

आपण अनेक वर्षांपासून सिम कार्ड काय आहे, ते कसे काम करते इत्यादी गोष्टींचा विचार करत आहोत, पण आपण कधी त्याच्या डिझाइनकडे किंवा त्याचा एक कोपरा थोडा कापलेला का असतो याकडे लक्ष दिले आहे का? सिम कार्ड असेच डिझाइन केलेले का आहे याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे का? चला तर जाणून घेऊया की, त्याचे डिझाइन केवळ दिसण्यासाठी नाही, तर त्यामागे एक विशेष अभियांत्रिकी कल्पना दडलेली आहे.

आपण सध्या वापरत असलेल्या सिम कार्डचा एक कोपरा कापलेला असतो. पूर्वी त्याचे डिझाइन असे नव्हते. मोबाइल फोनच्या सुरुवातीच्या काळात, सिम कार्ड खूप साध्या आणि पूर्णपणे चौकोनी आकारात येत होते. त्यावेळी, बहुसंख्य लोकांना सिम कार्ड मोबाइलमध्ये कोणत्या दिशेने घालायचे हे समजण्यात अडचण येत होती.

अनेक वेळा लोक सिम कार्ड उलटे किंवा चुकीच्या दिशेने घालण्याचा प्रयत्न करत होते, ज्यामुळे सिम कार्ड चिपला किंवा मोबाइलच्या सिम स्लॉटला नुकसान होण्याचा धोका होता. वापरकर्त्यांना येणारी ही समस्या लक्षात घेऊन, दूरसंचार कंपन्या आणि मोबाइल कंपन्यांनी सिम कार्डचे डिझाइन बदलण्याचा निर्णय घेतला, जेणेकरून ते योग्य दिशेने घालणे सोपे होईल.

सिम कार्डचा एक कोपरा कापण्यामागे 'पोका-योके' (poka-yoke) डिझाइन संकल्पना आहे. हा एक जपानी शब्द आहे. याचा अर्थ 'चुकूनही चूक न होणे' असा आहे. सिम कार्डचा कोपरा कापण्याचा उद्देश त्याला असा आकार देणे आहे की, ते फोनमध्ये फक्त योग्य दिशेनेच घालता येईल. मोबाइल फोनच्या सिम ट्रेमध्येही अशाच प्रकारचा कट दिलेला असतो, जेणेकरून सिम कार्ड घालताना तुमच्याकडून चूक होणार नाही. हे लहान पण प्रभावी डिझाइनमुळे मोबाइल सिम कार्ड वापरणे सोपे आणि सोयीस्कर झाले आहे.

तंत्रज्ञान जसजसे प्रगत झाले, तसतसे मोबाइल फोन अधिक पातळ आणि कॉम्पॅक्ट झाले. यामुळे सिम कार्डचा आकारही बदलला, पण प्रत्येक सिममध्ये एक गोष्ट नेहमी सारखीच राहिली, ती म्हणजे एका कोपऱ्याला दिलेला कट. जसे की मिनी सिम, मायक्रो सिम आणि नॅनो सिम.