नोट छापायला किती खर्च येतो, कधी विचार केलाय? पाहा कोणती नोट सर्वात कमी पैशात तयार होते

Published by:Mohini Vaishnav

Last Updated:Dec 29, 2025 2:50 PM IST

भारतात, आरबीआय चलनी नोटा छापते आणि प्रत्येक नोटेवर महात्मा गांधींचा फोटो असतो. ती 10 रुपयांची नोट असो किंवा 500 रुपयांची नोट, प्रत्येक नोटेचे एक वेगळी खासियत असते. काही नोटा वेरूळच्या गुहा दाखवतात तर काही लाल किल्ल्याची. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की प्रत्येक नोट बनवण्यासाठी किती खर्च येतो? हे जाणून घेणे मनोरंजक ठरेल.

1/8

जगातील प्रत्येक देशाचे स्वतःचे चलन आहे. उदाहरणार्थ, अमेरिकेकडे डॉलर आहे, युरोपकडे युरो आहे आणि भारतात रुपया आहे. भारतात, व्यवहारांसाठी वापरले जाणारे हे चलन दोन भागांमध्ये विभागले गेले आहे: नोटा आणि नाणी. यापैकी, आरबीआय या नोटा छापते.

2/8

भारतातील वेगवेगळ्या ठिकाणी नोटा आणि नाणी तयार केली जातात आणि आरबीआय त्यांना छपाईसाठी वेगवेगळे खर्च करते. प्रत्येक नोटेचा खर्च किती येतो ते पाहूया.

3/8

10 रुपयांची नोट बनवण्यासाठी सरकार 0.95 रुपये खर्च करते. त्याच्या समोर महात्मा गांधींचे चित्र आणि मागे ओडिशातील कोणार्क सूर्य मंदिर आहे, जे भारताच्या सांस्कृतिक वारशाचे प्रतिनिधित्व करते. त्याचा रंग चॉकलेट ब्राऊन आहे.

4/8

भारत सरकार 20 रुपयांच्या नोटेवर छापण्यासाठी 0.95 पैसे खर्च करते. उलट बाजूस वेरूळ लेण्यांचा फोटो असतो आणि समोर महात्मा गांधींचे चित्र असते. 20 रुपयांच्या नोटेवर हिरवट-पिवळा रंग असतो.

5/8

सरकार 50 रुपयांच्या नोटेवर छापण्यासाठी 1.13 रुपये खर्च करते. 50 रुपयांच्या नोटेवर फ्लोरोसेंट निळ्या रंगाचा असतो. त्यावर मागे रथ असलेला हम्पीचा फोटो आणि समोर महात्मा गांधींचा फोटो असतो.

6/8

सरकार 100 रुपयांच्या नोटेवर छापण्यासाठी 1.77 रुपये खर्च करते आणि ती लैव्हेंडर रंगात छापलेली असते. समोर महात्मा गांधींचा फोटो आणि मागे राणी की वाव (गुजरातमधील पायऱ्या) चा फोटो असतो.

7/8

200 रुपयांच्या नोटेवर छापण्यासाठी सरकारला 2.37 रुपये खर्च येतो. इतर नोटांप्रमाणे त्याच्या मागे सांची स्तूप आणि समोर महात्मा गांधी असतात. त्याचा रंग पिवळा आहे.

8/8