Nag Panchami: 32 शिराळ्यात पुन्हा सुरू होणार जिवंत नागाची पूजा? काय आहेत शिराळकरांच्या भावना? Video

बत्तीस शिराळ्यातील नागपंचमीला शेकडो वर्षांची परंपरा असल्याचे सांगितले जाते. दहाव्या शतकात गोरक्षनाथ महाराज शिराळ्यात आले होते. त्यावेळी पंचमीच्या दिवशी ते एका घरी भिक्षा मागायला गेले. ते घर महाजन नावाच्या व्यक्तीचे होते. भिक्षा जरी मागितली असली तरी बराच वेळ झाला त्यांना भिक्षा मिळाली नाही. नंतर त्या घरातून गृहिणी बाहेर आली आणि तिने महारारांना भिक्षा दिली. भिक्षा द्यायला वेळ का झाला असे गोरक्षनाथांनी त्या गृहिणीला विचारले. त्यावर आपण देव्हाऱ्यातील मातीच्या नागाची पूजा करत असल्याचे त्या गृहिणीने सांगितले. 'तू जिवंत नागाची पूजा करशील का?' असं गोरक्षनाथांनी तिला विचारले. त्यावर त्या गृहिणीने त्यांना 'होय' असे उत्तर दिले. तेव्हापासून पंचमीच्या दिवशी बत्तीस शिराळ्यात नागाची पूजा केली जाते.

न्यायालयाने बंदी घालाण्यापूर्वी बत्तीस जिराळ्यात मोठ्या उत्सहाने नागपंचमी साजरी केली जायची. प्रथम गावातील अंबामाता मंदिरात नागाची पूजा केली जाते असे. नंतर प्रत्येकाच्या घरात पूजा केली जायची. या दिवशी नागाच्या प्रतिमेची आणि जिवंत नागांची मिरवणूकही काढली जायची. बत्तीश शिराळ्यातील नागपंचमी पाहण्यासाठी आजूबाजूच्या जिल्ह्यातून हजारो लोक उपस्थिती लावत असल्याची माहिती स्थानिक रहिवासी ॲड. सम्राट शिंदे यांनी लोकल18 सोबत बोलताना दिली.

केवळ नागपंचमीच्या दिवशीच नव्हे तर वर्षभर कधीही शिराळ्यातील लोकांना नाग, साप दिसले तर येथील नागरिक त्याला मारत नाहीत. राहत्या घरी किंवा शेतामध्ये साप आढळल्यास त्याला योग्य पद्धतीने पकडून त्याच्या अधिवासात सोडतात. जखमी साप आढळल्यास त्याच्यावर योग्य ते उपचार करून त्याला डोंगरामध्ये सोडून दिले जाते. परंतु "काही वन्यजीव प्रेमींनी खोट्या अफवा पसरवून शिराळ्यातील कित्येक वर्षांपासून चालत आलेली जिवंत नागाची पूजा करण्याची परंपरा कायद्याचा धाक दाखवून बंद पाडली आहे. शासनाने खोट्या फवारणा बळी न पडता शिराळकर नागांना कसे हाताळतात आणि कोणतीही इजा न करता पुन्हा अधिवासात कसे सोडून देतात यावर प्रत्यक्ष नजर ठेवावी" अशी अपेक्षा देखील बत्तीस शिराळ्यातील नागप्रेमी ग्रामस्थ व्यक्त करत आहेत.