Tirupati laddu : तिरुपती बालाजीचं 'सीक्रेट किचन', जिथं बनवले जातात प्रसादाचे लाडू

प्रसाद म्हणून दिल्या जाणाऱ्या या लाडूचा म्हणजेच पणयारामचा इतिहास 300 वर्षांहून अधिक जुना आहे. त्याची खास गोष्ट म्हणजे ते बरेच दिवस खराब होत नाही. त्याची किंमतही अतिशय वाजवी ठेवली आहे. येथे येणाऱ्या सर्व भाविकांना हा प्रसाद घ्यायचा असतो. तिरुपती बालाजी येथे परमेश्वराला अर्पण केलेले लाडू अगदी ताजे असतात.

लाडू बनवण्यासाठी मंदिर परिसरात खास जागा निश्चित केली आहे. ते बनवणारे शेफही वेगळे आहेत. ते बनवणारे स्वयंपाकघर गुप्त असतात, ज्याला 'पोटू' म्हणतात. तिथले कारागीर आजही लाडू बनवण्यासाठी तीनशे वर्षे जुनी पारंपरिक पद्धत वापरतात. स्वच्छतेची विशेष काळजी घेतली जाते. 600 हून अधिक लोक स्वयंपाकघरात काम करतात.

तिरुपती बालाजीमध्ये प्रसाद म्हणून लाडू घेण्यासाठीही कडेकोट बंदोबस्तातून जावं लागतं. त्यासाठी सुरक्षा कोड आणि बायोमेट्रिक इ. यामध्ये फेस रेकग्निशनचाही वापर करण्यात आला आहे.

येथे अनेक प्रकारचे लाडू उपलब्ध आहेत, सर्वांचं वजन निश्चित असतं. सर्वात लहान लाडूला प्रोक्तम म्हणतात. त्याचं वजन सुमारे 40 ग्रॅम आहे. हे मंदिर भेट देणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला देते. दुसरा अस्थानम लाडू आहे, त्याचं वजन सुमारे 175 ग्रॅम आहे. कोणत्याही सणाच्या निमित्ताने त्याची तयारी केली जाते. ते 50 रुपयांना उपलब्ध आहे. तिसरा म्हणजे कल्याणोत्सवम लाडू, त्याला सर्वाधिक मागणी आहे. ते 15 दिवस खराब होत नाही. एका लाडूचं वजन सुमारे 750 ग्रॅम आहे, ज्याची किंमत 200 रुपये आहे.