टोमॅटो
हिवाळ्यात टोमॅटोची लागवड शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरते. हे पीक ७० ते ८० दिवसांत तयार होते आणि बाजारात वर्षभर त्याची मागणी कायम असते. टोमॅटोला थंड वातावरणात चांगली वाढ मिळते तसेच योग्य सिंचन, सेंद्रिय खतांचा वापर आणि रोग नियंत्रण केल्यास गुणवत्तापूर्ण उत्पादन मिळते. वेळेवर बाजारात पीक विकल्यास दरही समाधानकारक मिळतात.
मुळा
मुळा हे हिवाळ्यात जलद वाढणारे आणि कमी कालावधीत तयार होणारे पीक आहे. ५० ते ६० दिवसांत पीक विक्रीसाठी तयार होते. त्याचप्रमाणे मुळा देखील जलद वाढणाऱ्या पिकांपैकी एक असून, फक्त ४५ दिवसांत काढणी करता येते. या दोन्ही पिकांसाठी मोकळे व सुपीक मातीचे क्षेत्र योग्य मानले जाते.
advertisement
मसालेदार पिके
हिवाळ्यात धणे, लसूण, आले, कांदा आणि हिरवी मिरची या पिकांची लागवडही फायदेशीर ठरते. धणे व लसूण हे मसालेदार पिके बाजारात नेहमीच मागणीमध्ये असतात. योग्य सिंचन आणि खत व्यवस्थापन केल्यास ही पिके उत्कृष्ट उत्पादन देतात. कांदा आणि मिरचीचे दर वर्षभर चढ-उतार होत असल्याने हिवाळी हंगामात घेतलेले उत्पादन शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळवून देऊ शकते.
पालेभाज्या
कोशिंबिरीसाठी लागणारी पालेभाजी, जसे की पालक, मेथी, कोथिंबीर, लेट्यूस इत्यादी पिके हिवाळ्यात उत्तम वाढतात. ही पिके २५ ते ३० दिवसांत तयार होतात आणि थेट स्थानिक बाजारपेठेत विकता येतात. त्यामुळे कमी गुंतवणुकीत जलद परतावा मिळतो.
यशस्वी लागवडीसाठी काही महत्त्वाचे सल्ले
हिवाळ्यात पिकांची लागवड करताना योग्य वेळेचे नियोजन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. जमीन सुपीक, भुसभुशीत आणि निचरा योग्य असावी. बियाण्यांची निवड प्रमाणित कंपनीकडून करावी. पिकांच्या वाढीच्या काळात नियमित सिंचन, तण नियंत्रण, कीड-रोग नियंत्रण आणि योग्य प्रमाणात सेंद्रिय खतांचा वापर करणे आवश्यक आहे.