धणे लागवड
धणे हे प्रत्येक स्वयंपाकघरातील अत्यावश्यक मसाला आहे. त्याची पाने आणि बिया दोन्ही पदार्थांना चव आणि सुगंध देतात.
लागवड पद्धत: माती सैल व सुपीक असावी. धण्याच्या बिया हलक्या दाबून पेराव्यात आणि वर मातीचा पातळ थर लावावा.
पाणी: रोज पाणी नको, पण माती ओलसर राहिली पाहिजे.
काढणी: सुमारे ३० ते ४० दिवसांत हिरवी पाने तोडता येतात, तर पूर्ण वाढ होण्यासाठी २ ते ३ महिने लागतात.
advertisement
हळद लागवड
हळद हा भारतीय मसाल्यांचा आत्मा मानला जातो. चव, रंग आणि औषधी गुणधर्म यामुळे तिचे महत्त्व खास आहे.
लागवड पद्धत: कुंड्यात ५ ते ७ सेंटीमीटर खोलवर निरोगी हळदीचे कंद लावा.
माती: हलकी, पाण्याचा चांगला निचरा होणारी असावी.
पाणी: नियमित पण माफक प्रमाणात द्या.
काढणी: अंदाजे ७ ते ९ महिन्यांत हळद तयार होते. लहान कंद वेळोवेळी काढता येतात.
आले लागवड
आले हा दैनंदिन वापरातील मसाला असून, औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण आहे.
लागवड पद्धत: ताजे, जाड आले लहान तुकड्यांमध्ये कापून सैल, सुपीक मातीत पेरावे.
काळजी: कुंड्यात ओलावा टिकवावा, पण पाणी साचू नये.
काढणी: सुमारे ६ ते ८ महिन्यांत आले तयार होते आणि गरजेनुसार काढता येते.
वेलची लागवड
गोड पदार्थ असो वा खास करी, वेलचीचा सुगंध प्रत्येक घरात आवश्यक असतो.
लागवड पद्धत: चांगला निचरा होणारी माती निवडा. बिया २ इंच खोलवर पेरून हलके पाणी द्या.
काळजी: सूर्यप्रकाश आणि नियमित पाणी यामुळे झाडाची वाढ चांगली होते.
काढणी: वेलची झाडाला फळ येण्यासाठी साधारण २ ते ३ वर्षे लागतात, पण त्याची पानेही सुगंधासाठी वापरता येतात.
सेलेरी लागवड
सेलेरी भारतीय पाककृतींना एक वेगळी चव देण्याबरोबरच पचनासाठीही उपयुक्त आहे.
लागवड पद्धत: कुंड्यात सुपीक, हलक्या जमिनीत सेलेरीच्या बिया थेट पेराव्यात.
काळजी: बिया लवकर अंकुरतात आणि वनस्पती हळूहळू पसरते.
काढणी: सुमारे ६ ते ७ आठवड्यांनंतर ताजी पाने तोडून वापरता येतात.