तहान नसतानाही पाणी पिताय? थांबा! मेंदू अन् किडनीवर होतो थेट परिणाम, दिवसातून किती पाणी प्यावं? 

डॉक्टरांच्या मते, शरीराला आवश्यकतेपेक्षा जास्त पाणी प्यायल्यास किडनीवर दाब (pressure on the kidneys) वाढतो आणि त्याचा मेंदूवरही नकारात्मक परिणाम (negative effect on the brain) होऊ शकतो.

पाणी संतुलित प्रमाणात का प्यावे?

शरीराला हायड्रेटेड ठेवण्यासाठी पाणी खूप आवश्यक आहे. ते शरीरातील विषारी पदार्थ (toxins) बाहेर काढण्यास, योग्य पचन (digestion) राखण्यास आणि त्वचा चमकदार ठेवण्यास मदत करते. मात्र, जेव्हा आपण गरजेपेक्षा जास्त पाणी पितो, तेव्हा शरीरातील सोडियमची पातळी (sodium levels) कमी होते. वैद्यकीय भाषेत याला हायपोनेट्रेमिया (Hyponatremia) म्हणतात. या स्थितीमुळे थकवा, चक्कर येणे आणि डोकेदुखी (fatigue, dizziness, and headaches) यांसारखी लक्षणे दिसू शकतात.

advertisement

जास्त पाणी पिण्याचे तोटे

ओव्हरहायड्रेशनमुळे तुमच्या शरीरातील अनेक प्रक्रिया बिघडू शकतात

1. किडनीवर ताण : जास्त पाण्यामुळे किडनीवर फिल्टर करण्यासाठी जास्त काम करण्याचा दबाव येतो.
2. रक्तदाब असंतुलन : इलेक्ट्रोलाइट असंतुलनामुळे रक्तदाब (Blood pressure) चढ-उतार (fluctuate) होऊ शकतो.
3. मेंदूवर परिणाम : संशोधनानुसार, जास्त पाण्यामुळे मेंदूच्या पेशींना सूज (swell brain cells) येऊ शकते, ज्यामुळे डोकेदुखी आणि गोंधळ (confusion) होतो.
advertisement

तुम्ही जास्त पाणी पीत आहात याची चिन्हे

• वारंवार लघवी होणे (दिवसातून 8 पेक्षा जास्त वेळा).
• हात आणि पायांना सूज येणे.
• सतत थकवा किंवा चक्कर येणे.

रोज किती पाणी पिणे योग्य आणि आरोग्यदायी पद्धत

प्रत्येक व्यक्तीने किती पाणी प्यावे, हे त्यांचे वय, वजन, ॲक्टिव्हिटी लेव्हल (activity level) आणि हवामानावर अवलंबून असते.

• प्रमाण : साधारणपणे, दिवसाला 2.5 ते 3 लिटर पाणी पुरेसे मानले जाते. मात्र, जर तुम्हाला खूप घाम येत असेल, तर हे प्रमाण थोडे वाढू शकते.
• आरोग्यदायी पद्धत : पाणी तहान लागल्यावरच प्या, जबरदस्तीने किंवा सवयीनुसार पिऊ नका.
• एकाच वेळी खूप जास्त पाणी पिण्याऐवजी, दिवसभर थोड्या-थोड्या प्रमाणात प्या.
• उन्हाळ्यात नारळ पाणी, ताक किंवा लिंबू पाणी यांसारखे आरोग्यदायी पेय आहारात समाविष्ट करा.
advertisement

तुमच्या पाण्याच्या सेवनाकडे लक्ष द्या आणि अतिसेवन टाळून तुमच्या शरीरातील संतुलन (balance) राखा.

हे ही वाचा : Dental Care : दातांसाठी आवश्यक असतात ही जीवनसत्त्वे! डॉक्टरांनी सांगितले कोणती फळं खावी

हे ही वाचा : चहा-कॉफीचे शौकीन आहात? कॅन्सरपासून वाचायचे असेल तर लगेच बदला 'ही' सवय, पाहा डाॅक्टरांचा VIDEO