TRENDING:
अशात प्रश्न असा उभा रहातो की मग आई होण्याचं योग्य वय काय? तज्ज्ञ याबद्दल काय सांगतात? त्यांचा उत्तर ऐकून तर तुम्हाला धक्का बसेल.
वैद्यकीय संशोधनानुसार महिलांसाठी गर्भधारणेसाठी 20 ते 34 वर्षे हा कालावधी जैविकदृष्ट्या सर्वाधिक अनुकूल मानला जातो. कारण या वयात अंड्यांची (eggs) गुणवत्ता आणि संख्या तुलनेने चांगली असते आणि नैसर्गिकरीत्या गर्भधारणा होण्याची शक्यता अधिक असते.
advertisement
तज्ज्ञ स्पष्ट करतात की “एक ठराविक बेस्ट वय” सांगणं कठीण आहे, कारण प्रत्येक स्त्रीचं आरोग्य, जीवनशैली, मेडिकल हिस्टरी वेगळी असते. पण जैविक घड्याळ (biological clock) हा घटक वास्तव आहे. तो आपल्या करिअर प्लॅनिंगप्रमाणे थांबत नाही.
30 नंतर काय बदलतं? आणि 35 नंतर धोका का वाढतो?
स्त्रीच्या शरीरात अंड्यांचा साठा जन्मतःच ठरलेला असतो. वय वाढतं तसतशी अंड्यांची संख्या कमी होत जाते आणि गुणवत्ता (egg quality) घटते. 30 नंतर हा उतार हळूहळू सुरू होतो, आणि 35 नंतर तो जलद होतो असं तज्ज्ञ सांगतात.
35 नंतरच्या प्रेग्नेंसीला “Advanced Maternal Age” म्हटलं जातं. याचा अर्थ “आई होऊ नये” असा नसून, काही जोखीमांचे प्रमाण वाढते इतकंच. उदा. नैसर्गिक गर्भधारणा होण्याची शक्यता कमी होते, गर्भपाताचा धोका वाढतो, क्रोमोसोमल बदल/जीनविषयक त्रास, जेस्टेशनल डायबेटीस, उच्च रक्तदाब, प्रीक्लॅम्पसिया आणि C-section यांचे प्रमाण जास्त असू शकते.
महत्त्वाचं म्हणजे हा बदल “35 वर अचानक” होत नाही तो हळूहळू वाढणारा ग्राफ आहे. पण 35 नंतर त्या ग्राफचा उतार अधिक तीव्र होतो, हे विज्ञान सांगतं.
“लेट प्रेग्नेंसी चालतेच ना?”तज्ज्ञांचं वास्तववादी (आणि धक्कादायक) उत्तर
आज अनेकांना वाटतं की IVF, IUI, egg freezing यातून वयाची अडचण सहज पार होते. तज्ज्ञ म्हणतात की, टेक्नॉलॉजी उपयुक्त आहे, पण ती जैविक वास्तव पूर्णपणे बदलू शकत नाही.
IVF चे यशाचे दर वयानुसार कमी होत जातात; 40 नंतर IVF यशाचे प्रमाण लक्षणीय घटते आणि अनेकदा donor eggs चा पर्याय सुचवला जातो. Egg freezing हा पर्याय “इन्शुरन्स”सारखा वाटतो, पण तोही लवकर (लेट २०s/अर्ली ३०s) केल्यासच जास्त प्रभावी ठरतो.
मग निर्णय कसा घ्यायचा? वयापेक्षा 3 गोष्टी जास्त महत्त्वाच्या
तुमचं आरोग्य आणि पूर्वस्थिती (Medical background)
PCOS, थायरॉईड, एंडोमेट्रिओसिस, वजन, मधुमेह, अ‍ॅनिमिया हे घटक गर्भधारणेवर मोठा परिणाम करतात. काही वेळा 28 वयातही अडचण असू शकते, तर काही वेळा 37 वयातही सगळी स्थिती नॉर्मल असू शकते.
मेंटल, भावनिक आणि आर्थिक
पालकत्व हा फक्त जैविक निर्णय नाही; तो मानसिक आणि सामाजिक बदलही आहे. “आपण तयार आहोत का?” हा प्रश्न तितकाच महत्त्वाचा.
उशीर झाला तर डॉक्टरकडे लवकर जा
30+ वयात प्रयत्न सुरू करून 6 महिने गर्भधारणा होत नसेल तर तपासणी/सल्ला लवकर घ्यावा, असं गाईडलाईन्स सांगतात. त्यामुळे करिअर प्लॅन करा, पण शरीराचा टाइमलाइन दुर्लक्षित करू नका.
उशीरा लग्न आणि उशीरा आई होणं हा आजच्या पिढीचा निवडीचा आणि परिस्थितीचा भाग आहे आणि योग्य काळजी घेतली तर ३५ नंतरही अनेक स्त्रिया निरोगी बाळाला जन्म देतात.
पण तज्ज्ञांचा इशारा स्पष्ट आहे की 20-34 हा जैविकदृष्ट्या सर्वोत्तम काळ. 35 नंतर शक्यता कमी आणि जोखीम जास्त, म्हणून लवकर प्लॅनिंग, नियमित तपासणी आणि वैद्यकीय मार्गदर्शन गरजेचं आहे.