झोप का महत्त्वाची आहे?
शरीर आणि मनासाठी झोप ही योग्य आहार आणि व्यायामाइतकीच महत्त्वाची आहे. झोपताना शरीर ऊतींची दुरुस्ती करते, स्मरणशक्ती मजबूत करते, हार्मोन्स संतुलित करते आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला आधार देते. स्लीप हेल्थ फाउंडेशनच्या मते, प्रौढांनी 7 ते 9 तासांची झोप घेतली पाहिजे. यापेक्षा कमी झोपल्याने सतत थकवा, चिडचिड आणि लक्ष न देण्याची समस्या निर्माण होते आणि दीर्घकाळात हृदयविकाराचा झटका, मधुमेह आणि अकाली मृत्यूचा धोका वाढतो.
advertisement
9 तासांपेक्षा जास्त झोपण्याचे धोके
79 अभ्यासांच्या पुनरावलोकनात असे आढळून आले की जे लोक 7 तासांपेक्षा कमी झोपतात त्यांना मृत्यूचा धोका 14 टक्के वाढतो, तर जे 9 तासांपेक्षा जास्त झोपतात त्यांना 34 टक्के वाढतो. म्हणजेच, जास्त झोपणे हे कमी झोपण्याइतकेच धोकादायक असू शकते. 2018 मध्ये झालेल्या दुसऱ्या एका अभ्यासातही असेच निकाल देण्यात आले.
दीर्घ झोपेशी संबंधित आजार
नैराश्य
दीर्घकालीन वेदना
लठ्ठपणा आणि वजन वाढणे
टाइप 2 मधुमेह
जास्त झोप येणे हे थेट कारण आहे का?
संशोधनातून असे दिसून आले आहे की दीर्घ झोप आणि आजारांमध्ये संबंध आहे, परंतु ते थेट कारण असू शकत नाही. कधीकधी लोक आजारांमुळे किंवा औषधांमुळे जास्त झोपतात. उदाहरणार्थ, नैराश्य, स्लीप एपनिया किंवा थकवा यासारख्या आजारांमध्ये, शरीराला अधिक विश्रांतीची आवश्यकता असते. याशिवाय, धूम्रपान, लठ्ठपणा किंवा बैठी जीवनशैली देखील जास्त झोप आणि आजारपणासाठी जबाबदार असू शकते.
किती झोप घेणे योग्य आहे?
किशोरवयीन मुले: 8-10 तास
प्रौढ: 7-9 तास
वृद्ध: झोपेच्या पद्धती बदलू शकतात परंतु गरजा जवळजवळ सारख्याच राहतात.
प्रत्यक्षात, केवळ झोपेचा कालावधीच महत्त्वाचा नाही तर त्याची गुणवत्ता देखील महत्त्वाची आहे. जर कोणी वारंवार जागे झाल्यामुळे 9 तास झोपत असेल तर त्याची झोप पूर्ण मानली जाणार नाही.
निरोगी झोपेसाठी टिप्स
दररोज एका निश्चित वेळी झोपा आणि उठा
सकाळी सूर्यस्नान करा आणि दिवसभर सक्रिय रहा.
झोपण्यापूर्वी एक तास मोबाईल आणि टीव्हीपासून दूर राहा.
बेडरूम थंड, शांत आणि आरामदायी बनवा
झोपण्यापूर्वी पुस्तक वाचा किंवा ध्यान करा
कमी झोप जितकी धोकादायक आहे तितकीच जास्त झोप आरोग्यासाठी धोकादायक देखील असू शकते. दिवसातून 9 तासांपेक्षा जास्त झोपणे हे नैराश्य, मधुमेह आणि अकाली मृत्यूसारख्या समस्यांशी संबंधित आहे. तथापि, दीर्घ झोप ही रोगाचे कारण आहे असे म्हणणे योग्य ठरणार नाही, तर ते एखाद्या लपलेल्या आजाराचे लक्षण असू शकते. म्हणूनच, 7 ते 9 तासांची चांगली आणि सतत झोप घेणे चांगले. जर तुम्हाला आवश्यकतेपेक्षा जास्त झोपल्यानंतरही थकवा जाणवत असेल तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्वाचे आहे. टीप : (वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहेत. न्यूज 18 मराठी याची पुष्टी करत नाही. आपला उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)