सध्या मायक्रो-मेडिटेशन ट्रेंडमध्ये आहे. म्हणजेच दिवसाच्या मधोमध छोटे ब्रेक घेऊन आपल्या मनाला शांत करणे. ही काही कठीण प्रक्रिया नाही, तर एक सोपा मार्ग आहे, ज्यामुळे तुम्ही फक्त आपल्या श्वासावर लक्ष केंद्रित करता आणि स्वतःला काही मिनिटांसाठी जगाच्या धावपळीतून वेगळे करता.
मायक्रो-मेडिटेशन म्हणजे नेमके काय?
मायक्रो-मेडिटेशन म्हणजे तुमच्या दिवसाच्या मधोमध घेतलेले ते छोटे क्षण, ज्यात तुम्ही स्वतःशी जोडले जाता आणि दीर्घ श्वास घेता. याचा मुख्य उद्देश मनाला वर्तमानात आणणे आहे, न भूतकाळाच्या विचारात भरकटणे, न भविष्याची चिंता करणे.
advertisement
ही 'अ‍ॅक्शन' मोडमधून 'असणे' मोडमध्ये येण्याची प्रक्रिया आहे. जेव्हा तुम्ही जागरूकतेने श्वास घेता, तेव्हा शरीराची पॅरासिम्पेथेटिक प्रणाली सक्रिय होते, ज्यामुळे तणाव निर्माण करणारे हार्मोन्स कमी होतात, हृदयाचे ठोके सामान्य होतात आणि मेंदूला हलके वाटते.
मायक्रो-मेडिटेशन का आवश्यक आहे?
आपण अशा जगात जगतो, जिथे प्रत्येक गोष्ट वेगाने चालते. डेडलाइन्स, सोशल मीडिया अपडेट्स आणि सतत येणाऱ्या सूचना. या वेगाच्या गर्दीत मन थकून जाते. आपला मेंदू प्रत्येक वेळी अनेक दिशांनी खेचला जातो. मायक्रो-मेडिटेशन या ओढाताणीत एक स्थिरता देते.
तज्ज्ञांच्या मते, फक्त 30 सेकंदांपासून ते 5 मिनिटांपर्यंतचे हे छोटेसे ध्यान सेशन एका लांब ध्यान सत्रासारखेच प्रभावी असते. तुम्ही हे ऑफिसमध्ये, क्लासच्या ब्रेकमध्ये, ट्रॅफिक सिग्नलवर किंवा कॉफी ब्रेकदरम्यानही करू शकता.
फक्त दोन मिनिटांचे जागरूक श्वास तुमची चिंता अर्धी करू शकतात. हे छोटे विराम तुमच्या आत शांततेची जागा निर्माण करतात, ज्यामुळे तुम्ही परिस्थितीवर भावनात्मक प्रतिक्रिया देण्याऐवजी विचारपूर्वक प्रतिसाद देता. हळूहळू ही सवय तणाव कमी करण्यास आणि लक्ष केंद्रित करण्यास मदत करते.
मायक्रो-मेडिटेशन कसे करावे?
मायक्रो-मेडिटेशन करणे खूप सोपे आहे. यासाठी कोणत्याही योग मॅटची किंवा विशेष जागेची गरज नाही. तुम्ही ते कुठेही करू शकता. मीटिंगपूर्वी, कॉल संपल्यावर किंवा बस स्टॉपवर वाट पाहताना.
अशी करा सुरुवात..
1. आरामदायक स्थितीत बसा. पाठ सरळ ठेवा, पण शरीर सैल सोडा.
2. डोळे बंद करा आणि तीन दीर्घ श्वास घ्या.
3. श्वास घेताना आणि सोडताना फक्त त्यावर लक्ष केंद्रित करा, तो बदलण्याचा प्रयत्न करू नका.
4. लक्ष भटकले तर स्वतःवर रागावू नका, फक्त पुन्हा श्वासावर परत या.
लक्षात ठेवा, येथे वेळेचा नव्हे तर जागरूकतेचा मुद्दा आहे. जरी 60 सेकंद असले तरी, ते क्षण तुमच्या मेंदूला रीसेट करतात.
सातत्य आहे यशाची गुरुकिल्ली..
तुम्ही ते नियमितपणे केले, दिवसातून 3-4 वेळा देखील, तर शरीर आणि मन याला आपल्या दिनचर्येचा भाग बनवतात. हळूहळू तणाव कमी होतो, झोप सुधारते आणि मन शांत राहू लागते. लहान, वारंवार घेतलेले माइंडफुल ब्रेक, मोठे आणि कधीतरी घेतलेल्या ध्यान सत्रांपेक्षा जास्त परिणामकारक ठरतात.
हवे असल्यास तुम्ही, तुमच्या मोबाईलच्या नोटिफिकेशन टोनला ध्यानासाठीचे रिमाइंडर लावू शकता. म्हणजेच जेव्हा जेव्हा फोन वाजेल, तेव्हा एक क्षण थांबा आणि दीर्घ श्वास घ्या. हळूहळू ही तुमची सवय बनेल.
सुरुवातीला काय लक्षात ठेवावे..
1. स्वतःवर दबाव आणू नका. योग्य पद्धत अशी नसते. फक्त सुरुवात करा.
2. एकाच वेळी अनेक कामे करू नका. हे क्षण फक्त तुमच्यासाठी आहेत.
3. याला वेगळा अभ्यास न मानता, आपल्या दैनंदिन जीवनात समाविष्ट करा.
4. तुम्ही विसरलात, तरीही हरकत नाही. जागरूकता परत येणे हेच ध्यान आहे.
Disclaimer : या बातमीत दिलेली माहिती आणि आरोग्याशी संबंधित सल्ला तज्ञांशी झालेल्या संभाषणांवर आधारित आहे. ही सामान्य माहिती आहे, वैयक्तिक सल्ला नाही. म्हणून, डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच काहीही वापरा. त्याच्या वापरामुळे होणाऱ्या कोणत्याही नुकसानासाठी न्यूज-18 जबाबदार राहणार नाही.