आज World Retina Day निमित्तानं डोळ्यांचे आजार समजून घेणं आणि त्यांची सुरुवातीची लक्षणं ओळखणं किती महत्वाचं आहे समजून घेऊया.
रेटिना म्हणजे डोळयातील पडदा हा डोळ्याच्या मागच्या बाजूला असतो. हा पातळ पडदा प्रकाश ओळखतो आणि मेंदूला सिग्नल पाठवतो. त्यामुळे, डोळयातील पडद्यावर परिणाम झाला तर स्पष्ट दिसण्याचं प्रमाण कमी होतं.
Brain Fog : ब्रेन फॉग म्हणजे काय रे भाऊ ? ब्रेन फॉगमुळे काय होतं ?
advertisement
रेटिनल टियर - डोळ्यातील काच, जेलसारखा पदार्थ, रेटिनाला खेचतो, या फाडलेल्या भागातून द्रव बाहेर पडला तर रेटिना आपली जागा सोडू शकतो. याला रेटिनल डिटेचमेंट म्हणतात. त्वरित उपचार केले नाहीत तर कायमचं अंधत्व येऊ शकतं.
मॅक्युलर डीजनरेशन (AMD) - हा आजार रेटिनाच्या मध्यवर्ती भाग असलेल्या मॅक्युलावर परिणाम करतो. मॅक्युलामुळे आपल्याला बारीक आणि स्पष्ट दिसतं. याचे दोन प्रकार आहेत:
Dry AMD: रेटिनल पेशी हळूहळू कमकुवत होतात.
Wet AMD: डोळ्यात असामान्य रक्तवाहिन्या तयार होतात, ज्यामुळे दृष्टी वेगानं कमी होते.
डायबेटिक रेटिनोपॅथी - दीर्घकाळापर्यंत साखरेचं जास्त प्रमाण रेटिनातील रक्तवाहिन्यांना नुकसान पोहोचवतं.
यातून रक्त किंवा द्रव गळतो, ज्यामुळे दृष्टी अंधुक होते. ही समस्या मॅक्युलापर्यंत पोहोचली तर त्याला डायबेटिक मॅक्युलर एडेमा म्हणतात.
एपिरेटिनल मेम्ब्रेन - कधीकधी रेटिनाच्या पृष्ठभागावर एक पातळ थर किंवा डाग तयार होतात, ज्यामुळे रेटिनाचा थर ताणला जातो आणि सुरकुतलेल्या आरशातून पाहिल्यासारखं वाटतं.
मॅक्युलर होल - रेटिनाच्या मध्यभागी असलेल्या मॅक्युलात एक लहान छिद्र तयार होतं. यामुळे स्पष्टपणे पाहण्यास त्रास होतो.
रेटिनायटिस पिग्मेंटोसा - हा एक अनुवांशिक आजार आहे, ज्यात रेटिनल पेशी हळूहळू क्षीण होतात. सुरुवातीला रातांधळेपणा येतो आणि नंतर बाजूच्या दृष्टीवरही परिणाम होतो.
सुरुवातीच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका -
Radish : साधी आणि उपयुक्त भाजी, मुळा का आहे सुपरफूड ? शरीराच्या अनेक समस्या होतील दूर
रेटिनल आजार अनेकदा वेदनारहित असतात, परंतु काही सुरुवातीची लक्षणे धोका ओळखण्यास मदत करू शकतात:
डोळ्यांसमोर तरंगणारे डाग दिसणं किंवा प्रकाश चमकताना दिसणं
धूसर किंवा विकृत दृष्टी
काही भागात अचानक अंधार किंवा सावली जाणवणं रात्री पाहण्यास अडचण येणं
ही लक्षणं दिसली तर ताबडतोब नेत्रतज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा, खूप उशीर झाला तर तुमची दृष्टी परत मिळवणं कठीण होऊ शकतं.
रेटिनल आजारांवर अनेक प्रभावी उपचार उपलब्ध आहेत:
अँटी-व्हीईजीएफ इंजेक्शन्स: रक्तवाहिन्यांची वेगानं होणारी वाढ रोखतात.
लेझर उपचार: रक्तवाहिन्या गळती रोखण्यासाठी आणि रेटिनल अश्रू रोखण्यास मदत करते.
क्रायोथेरपी: थंड तापमानात रेटिनल टियर गोठवणं.
व्हिट्रेक्टॉमी शस्त्रक्रिया: रक्तस्त्राव किंवा पडदा काढून टाकण्यासाठी डोळ्यातील जेलसारखे पदार्थ काढून टाकले जाते.
मॅक्युलर होल सर्जरी: छिद्र बंद केलं जातं आणि डोळयातील पडदा सामान्य स्थितीत येतो.
रेटिनल आजार डोळ्यांसाठी एक मूक धोका आहे, ज्यामुळे वेदना न होता दृष्टी कमी होऊ शकते.
म्हणूनच, नियमित डोळ्यांची तपासणी करणे, सुरुवातीची लक्षणे ओळखणे आणि वेळेवर उपचार घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. लक्षात ठेवा, केवळ जागरूकता आणि दक्षताच दीर्घकाळात दृष्टी टिकवून ठेवू शकते.